大Đại 佛Phật 頂Đảnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 講Giảng 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 十thập 六lục 圓Viên 瑛Anh 大Đại 師Sư 著trước 辰thần 三tam 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 分phân 五ngũ 巳tị 初sơ 標tiêu 承thừa 圓viên 通thông 自tự 在tại 力lực 二nhị 同đồng 體thể 形hình 咒chú 不bất 思tư 議nghị 三tam 異dị 體thể 形hình 咒chú 不bất 思tư 議nghị 四tứ 破phá 貪tham 感cảm 求cầu 不bất 思tư 議nghị 五ngũ 供cúng 養dường 佛Phật 生sanh 不bất 思tư 議nghị 。 今kim 初sơ 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 又hựu 獲hoạch 是thị 圓viên 通thông 。 修tu 證chứng 無vô 上thượng 道Đạo 故cố 。 又hựu 能năng 善thiện 獲hoạch 。 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 無vô 作tác 妙diệu 德đức 。 此thử 重trọng 標tiêu 自tự 證chứng 圓viên 通thông 體thể 用dụng 。 上thượng 三tam 句cú 證chứng 體thể 。 下hạ 三tam 句cú 起khởi 用dụng 。 前tiền 上thượng 合hợp 下hạ 同đồng 。 帶đái 果quả 行hành 因nhân 。 歷lịch 位vị 進tiến 脩tu 。 皆giai 標tiêu 從tùng 三tam 昧muội 。 此thử 重trọng 標tiêu 。 我ngã 又hựu 得đắc 是thị 。 真chân 實thật 圓viên 通thông 。 獲hoạch 者giả 得đắc 也dã 。 修tu 證chứng 無vô 上thượng 道Đạo 故cố 。 當đương 是thị 功công 行hành 漸tiệm 深thâm 。 修tu 證chứng 將tương 滿mãn 。 得đắc 成thành 無vô 上thượng 。 之chi 佛Phật 道Đạo 故cố 。 溫ôn 陵lăng 多đa 約ước 等đẳng 覺giác 釋thích 之chi 。 又hựu 能năng 善thiện 獲hoạch 下hạ 。 稱xưng 體thể 起khởi 用dụng 。 而nhi 言ngôn 善thiện 獲hoạch 者giả 。 即tức 不bất 假giả 作tác 意ý 。 任nhậm 運vận 自tự 在tại 。 至chí 妙diệu 至chí 神thần 。 不bất 可khả 思tư 惟duy 。 不bất 可khả 擬nghĩ 議nghị 。 言ngôn 思tư 所sở 不bất 能năng 及cập 。 口khẩu 欲dục 談đàm 而nhi 辭từ 喪táng 。 心tâm 欲dục 緣duyên 而nhi 慮lự 亡vong 也dã 。 四tứ 種chủng 皆giai 是thị 無vô 作tác 無vô 為vi 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 之chi 德đức 用dụng 。 妙diệu 即tức 不bất 可khả 思tư 議nghị 之chi 謂vị 也dã 。 ❖ 巳tị 二nhị 同đồng 體thể 形hình 咒chú 不bất 思tư 議nghị 。 一nhất 者giả 。 由do 我ngã 初sơ 獲hoạch 。 妙diệu 妙diệu 聞văn 心tâm 。 心tâm 精tinh 遺di 聞văn 。 見kiến 。 聞văn 。 覺giác 。 知tri 。 不bất 能năng 分phân 隔cách 。 成thành 一nhất 圓viên 融dung 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 覺giác 。 故cố 我ngã 能năng 現hiện 。 眾chúng 多đa 妙diệu 容dung 。 能năng 說thuyết 無vô 邊biên 。 秘bí 密mật 神thần 咒chú 。 此thử 敘tự 得đắc 體thể 現hiện 用dụng 之chi 來lai 由do 。 一nhất 者giả 。 四tứ 種chủng 居cư 首thủ 。 即tức 第đệ 一nhất 不bất 思tư 議nghị 。 推thôi 其kỳ 原nguyên 由do 。 即tức 由do 我ngã 蒙mông 彼bỉ 觀Quán 世Thế 音Âm 如Như 來Lai 。 教giáo 我ngã 從tùng 聞văn 。 思tư 。 修tu 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 入nhập 流lưu 照chiếu 性tánh 。 從tùng 本bổn 覺giác 妙diệu 理lý 。 起khởi 始thỉ 覺giác 妙diệu 智trí 。 以dĩ 妙diệu 智trí 。 照chiếu 妙diệu 理lý 。 理lý 智trí 雙song 妙diệu 。 故cố 曰viết 妙diệu 妙diệu 聞văn 心tâm 。 又hựu 六lục 根căn 之chi 性tánh 。 為vi 妙diệu 性tánh 耳nhĩ 根căn 超siêu 諸chư 根căn 而nhi 獨độc 妙diệu 。 是thị 謂vị 妙diệu 中trung 之chi 妙diệu 。 初sơ 得đắc 此thử 心tâm 。 為vi 本bổn 修tu 因nhân 地địa 。 故cố 曰viết 初sơ 獲hoạch 。 妙diệu 妙diệu 聞văn 心tâm 。 心tâm 精tinh 遺di 聞văn 。 遺di 者giả 脫thoát 也dã 。 即tức 聞văn 所sở 聞văn 盡tận 。 惟duy 一nhất 心tâm 精tinh 。 根căn 塵trần 雙song 脫thoát 也dã 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 即tức 六lục 精tinh 。 舉cử 四tứ 攝nhiếp 六lục 故cố 。 不bất 能năng 分phân 隔cách 者giả 。 見kiến 等đẳng 不bất 為vi 六lục 根căn 分phân 離ly 隔cách 礙ngại 。 以dĩ 塵trần 亡vong 根căn 盡tận 。 反phản 流lưu 全toàn 一nhất 。 六lục 用dụng 不bất 行hành 。 即tức 屬thuộc 此thử 根căn 初sơ 解giải 。 先tiên 得đắc 人nhân 空không 。 成thành 一nhất 圓viên 融dung 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 覺giác 者giả 。 即tức 不bất 住trụ 化hóa 城thành 。 漸tiệm 次thứ 增tăng 進tiến 。 而nhi 得đắc 法Pháp 空không 。 俱câu 空không 。 直trực 透thấu 末mạt 後hậu 牢lao 關quan 。 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 伏phục 歸quy 本bổn 元nguyên 真chân 體thể 。 成thành 一nhất 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 寶bảo 覺giác 真chân 心tâm 。 六lục 根căn 互hỗ 用dụng 曰viết 圓viên 融dung 。 諸chư 塵trần 不bất 染nhiễm 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 證chứng 入nhập 三tam 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 本bổn 覺giác 理lý 體thể 。 猶do 如như 摩ma 尼ni 寶bảo 珠châu 。 故cố 曰viết 寶bảo 覺giác 。 寶bảo 覺giác 真chân 心tâm 。 由do 來lai 清thanh 淨tịnh 。 本bổn 無vô 一nhất 法pháp 可khả 得đắc 。 即tức 空Không 如Như 來Lai 藏Tạng 。 如như 摩ma 尼ni 珠châu 之chi 體thể 。 清thanh 淨tịnh 無vô 染nhiễm 。 真chân 心tâm 隨tùy 緣duyên 。 而nhi 成thành 十thập 界giới 諸chư 法pháp 。 如như 摩ma 尼ni 珠châu 。 隨tùy 方phương 現hiện 色sắc 。 真chân 心tâm 雖tuy 隨tùy 緣duyên 。 而nhi 本bổn 體thể 不bất 變biến 。 如như 摩ma 尼ni 珠châu 。 雖tuy 現hiện 眾chúng 色sắc 。 珠châu 體thể 不bất 變biến 。 故cố 我ngã 能năng 現hiện 。 眾chúng 多đa 妙diệu 容dung 下hạ 。 大đại 用dụng 現hiện 前tiền 。 一nhất 身thân 能năng 現hiện 多đa 容dung 。 即tức 現hiện 首thủ 。 現hiện 臂tý 。 現hiện 目mục 。 能năng 說thuyết 無vô 邊biên 。 秘bí 密mật 神thần 咒chú 。 咒chú 而nhi 稱xưng 秘bí 密mật 者giả 。 乃nãi 諸chư 聖thánh 密mật 言ngôn 。 下hạ 位vị 不bất 知tri 。 上thượng 位vị 密mật 咒chú 。 持trì 之chi 得đắc 益ích 。 具cụ 有hữu 神thần 妙diệu 力lực 用dụng 。 故cố 又hựu 稱xưng 神thần 咒chú 也dã 。 其kỳ 中trung 或hoặc 現hiện 。 一nhất 首thủ 。 三tam 首thủ 。 五ngũ 首thủ 。 七thất 首thủ 。 九cửu 首thủ 。 十thập 一nhất 首thủ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 一nhất 百bách 八bát 首thủ 。 千thiên 首thủ 。 萬vạn 首thủ 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 爍thước 迦ca 羅la 首thủ 。 此thử 明minh 現hiện 首thủ 。 其kỳ 中trung 即tức 眾chúng 多đa 妙diệu 容dung 之chi 中trung 。 首thủ 為vi 五ngũ 根căn 都đô 聚tụ 之chi 處xứ 。 一nhất 身thân 以dĩ 首thủ 為vi 尊tôn 。 以dĩ 首thủ 為vi 貴quý 。 菩Bồ 薩Tát 故cố 先tiên 現hiện 之chi 。 首thủ 以dĩ 一nhất 數số 為vi 本bổn 數số 。 遞đệ 加gia 至chí 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 以dĩ 應ưng 法Pháp 門môn 之chi 數số 。 對đối 治trị 塵trần 勞lao 煩phiền 惱não 。 六Lục 祖Tổ 曰viết 。 我ngã 此thử 法Pháp 門môn 。 從tùng 一nhất 般Bát 若Nhã 。 生sanh 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 智trí 慧tuệ 。 何hà 以dĩ 故cố 。 為vi 世thế 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 塵trần 勞lao 煩phiền 惱não 。 若nhược 無vô 塵trần 勞lao 。 智trí 慧tuệ 常thường 現hiện 。 何hà 用dụng 轉chuyển 染nhiễm 成thành 淨tịnh 。 爍thước 迦ca 羅la 此thử 云vân 堅kiên 固cố 不bất 壞hoại 也dã 。 或hoặc 問vấn 。 菩Bồ 薩Tát 現hiện 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 首thủ 。 是thị 事sự 奚hề 足túc 信tín 。 答đáp 。 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 。 詎cự 可khả 以dĩ 凡phàm 情tình 測trắc 度độ 哉tai 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 一nhất 毛mao 孔khổng 。 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 次thứ 第đệ 入nhập 。 則tắc 現hiện 首thủ 更cánh 無vô 足túc 疑nghi 。 即tức 如như 人nhân 之chi 一nhất 身thân 。 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 毛mao 孔khổng 。 無vô 足túc 異dị 也dã 。 二nhị 臂tý 。 四tứ 臂tý 。 六lục 臂tý 。 八bát 臂tý 。 十thập 臂tý 。 十thập 二nhị 臂tý 。 十thập 四tứ 。 十thập 六lục 。 十thập 八bát 。 二nhị 十thập 。 至chí 二nhị 十thập 四tứ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 一nhất 百bách 八bát 臂tý 。 千thiên 臂tý 。 萬vạn 臂tý 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 母mẫu 多đa 羅la 臂tý 。 此thử 明minh 現hiện 臂tý 。 臂tý 即tức 手thủ 臂tý 。 一nhất 身thân 二nhị 臂tý 為vi 本bổn 數số 。 遞đệ 增tăng 至chí 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 以dĩ 表biểu 法Pháp 門môn 如như 前tiền 說thuyết 。 母mẫu 多đa 羅la 。 此thử 云vân 印ấn 。 謂vị 臂tý 各các 有hữu 手thủ 。 手thủ 各các 結kết 印ấn 故cố 。 二nhị 目mục 。 三tam 目mục 。 四tứ 目mục 。 九cửu 目mục 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 一nhất 百bách 八bát 目mục 。 千thiên 目mục 。 萬vạn 目mục 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 目mục 。 此thử 明minh 現hiện 目mục 。 人nhân 但đãn 二nhị 目mục 。 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 天Thiên 王vương 。 則tắc 有hữu 三tam 目mục 。 故cố 以dĩ 雙song 數số 單đơn 數số 。 互hỗ 增tăng 至chí 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 目mục 。 即tức 法Pháp 眼nhãn 圓viên 明minh 清thanh 淨tịnh 。 無vô 礙ngại 無vô 染nhiễm 。 如như 佛Phật 紺cám 目mục 澄trừng 清thanh 是thị 也dã 。 或hoặc 慈từ 。 或hoặc 威uy 。 或hoặc 定định 。 或hoặc 慧tuệ 。 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 此thử 之chi 慈từ 。 威uy 。 定định 。 慧tuệ 。 對đối 上thượng 首thủ 。 臂tý 。 目mục 言ngôn 。 或hoặc 是thị 不bất 定định 之chi 意ý 。 或hoặc 現hiện 慈từ 容dung 可khả 親thân 。 或hoặc 現hiện 威uy 容dung 可khả 畏úy 。 或hoặc 垂thùy 臂tý 提đề 攜huề 則tắc 慈từ 。 或hoặc 擎kình 拳quyền 勇dũng 健kiện 則tắc 威uy 。 或hoặc 慈từ 眼nhãn 眷quyến 顧cố 為vi 慈từ 。 或hoặc 怒nộ 目mục 猙# 獰# 為vi 威uy 。 或hoặc 結kết 印ấn 安an 靜tĩnh 則tắc 定định 。 或hoặc 摩ma 頂đảnh 授thọ 記ký 則tắc 慧tuệ 。 慈từ 是thị 愛ái 念niệm 相tướng 。 威uy 是thị 雄hùng 勇dũng 相tướng 。 定định 是thị 寂tịch 靜tĩnh 相tướng 。 慧tuệ 是thị 開khai 朗lãng 相tướng 。 所sở 現hiện 諸chư 相tướng 。 皆giai 為vì 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 救cứu 是thị 救cứu 拔bạt 。 令linh 其kỳ 離ly 苦khổ 。 護hộ 是thị 護hộ 念niệm 。 令linh 其kỳ 得đắc 樂lạc 。 又hựu 慈từ 以dĩ 護hộ 其kỳ 善thiện 根căn 。 威uy 以dĩ 救cứu 其kỳ 惡ác 性tánh 。 定định 以dĩ 護hộ 其kỳ 散tán 亂loạn 。 慧tuệ 以dĩ 救cứu 其kỳ 昏hôn 迷mê 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 即tức 由do 不bất 思tư 議nghị 妙diệu 德đức 。 不bất 勞lao 作tác 意ý 。 任nhậm 運vận 示thị 現hiện 。 自tự 在tại 成thành 就tựu 。 無vô 往vãng 而nhi 不bất 適thích 其kỳ 宜nghi 也dã 。 形hình 既ký 如như 是thị 。 咒chú 可khả 例lệ 知tri 。 亦diệc 必tất 救cứu 護hộ 自tự 在tại 矣hĩ 。 ❖ 巳tị 三tam 異dị 體thể 形hình 咒chú 不bất 思tư 議nghị 。 二nhị 者giả 。 由do 我ngã 聞văn 思tư 。 脫thoát 出xuất 六lục 塵trần 。 如như 聲thanh 度độ 垣viên 。 不bất 能năng 為vi 礙ngại 。 故cố 我ngã 妙diệu 能năng 。 現hiện 一nhất 一nhất 形hình 。 誦tụng 一nhất 一nhất 咒chú 。 其kỳ 形hình 其kỳ 咒chú 。 能năng 以dĩ 無vô 畏úy 。 施thí 諸chư 眾chúng 生sanh 。 是thị 故cố 十thập 方phương 。 微vi 塵trần 國quốc 土độ 。 皆giai 名danh 我ngã 為vi 。 施thí 無vô 畏úy 者giả 。 上thượng 科khoa 同đồng 體thể 形hình 咒chú 。 一nhất 身thân 能năng 現hiện 。 眾chúng 多đa 妙diệu 容dung 。 能năng 說thuyết 無vô 邊biên 神thần 咒chú 。 此thử 科khoa 異dị 體thể 形hình 咒chú 。 鑑giám 機cơ 不bất 一nhất 。 現hiện 形hình 亦diệc 多đa 。 應ưng 現hiện 何hà 形hình 。 一nhất 一nhất 現hiện 之chi 。 各các 為vi 說thuyết 咒chú 。 故cố 不bất 同đồng 上thượng 科khoa 。 亦diệc 不bất 同đồng 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 各các 隨tùy 所sở 求cầu 。 各các 應ưng 同đồng 類loại 。 此thử 不bất 拘câu 類loại 求cầu 。 此thử 能năng 施thí 無vô 畏úy 。 亦diệc 不bất 同đồng 十thập 四tứ 無vô 畏úy 。 彼bỉ 但đãn 冥minh 加gia 。 此thử 則tắc 顯hiển 應ưng 。 前tiền 四tứ 句cú 明minh 證chứng 體thể 。 中trung 明minh 起khởi 用dụng 。 是thị 故cố 下hạ 述thuật 得đắc 名danh 。 二nhị 者giả 。 由do 我ngã 聞văn 思tư 。 脫thoát 出xuất 六lục 塵trần 。 即tức 從tùng 聞văn 。 思tư 。 修tu 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 諸chư 根căn 圓viên 拔bạt 。 六lục 塵trần 迥huýnh 脫thoát 。 所sở 以dĩ 塵trần 不bất 能năng 礙ngại 。 此thử 二nhị 句cú 是thị 法pháp 。 下hạ 二nhị 句cú 是thị 喻dụ 。 如như 音âm 聲thanh 能năng 度độ 垣viên 牆tường 之chi 外ngoại 。 雖tuy 有hữu 垣viên 牆tường 。 不bất 能năng 為vi 礙ngại 。 因nhân 是thị 證chứng 體thể 。 故cố 我ngã 能năng 現hiện 妙diệu 用dụng 。 任nhậm 運vận 隨tùy 緣duyên 。 能năng 現hiện 一nhất 一nhất 身thân 形hình 。 能năng 誦tụng 一nhất 一nhất 神thần 咒chú 。 誦tụng 者giả 。 即tức 誦tụng 古cổ 佛Phật 所sở 說thuyết 之chi 咒chú 。 如như 過quá 去khứ 千thiên 光quang 王vương 靜tĩnh 住trụ 佛Phật 。 所sở 說thuyết 廣Quảng 大Đại 圓Viên 滿Mãn 無Vô 礙Ngại 大Đại 悲Bi 心Tâm 大Đại 陀Đà 羅La 尼Ni 等đẳng 。 所sở 現hiện 之chi 形hình 。 所sở 說thuyết 之chi 咒chú 。 皆giai 能năng 以dĩ 無vô 畏úy 力lực 。 布bố 施thí 於ư 眾chúng 生sanh 。 是thị 由do 實thật 德đức 咸hàm 孚phu 。 令linh 聞văn 廣quảng 譽dự 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 國quốc 土độ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 名danh 我ngã 為vi 。 能năng 施thí 無vô 畏úy 者giả 。 ❖ 巳tị 四tứ 破phá 貪tham 感cảm 求cầu 不bất 思tư 議nghị 。 三tam 者giả 。 由do 我ngã 修tu 習tập 。 本bổn 妙diệu 圓viên 通thông 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 根căn 。 所sở 遊du 世thế 界giới 。 皆giai 令linh 眾chúng 生sanh 。 捨xả 身thân 珍trân 寶bảo 。 求cầu 我ngã 哀ai 愍mẫn 。 前tiền 三tam 句cú 為vi 能năng 感cảm 。 後hậu 四tứ 句cú 為vi 所sở 感cảm 。 由do 我ngã 修tu 習tập 。 本bổn 妙diệu 圓viên 通thông 者giả 。 圓viên 通thông 乃nãi 眾chúng 生sanh 人nhân 人nhân 本bổn 具cụ 。 迷mê 而nhi 不bất 發phát 。 雖tuy 處xứ 迷mê 位vị 。 依y 然nhiên 不bất 失thất 。 故cố 曰viết 本bổn 妙diệu 圓viên 通thông 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 根căn 。 是thị 指chỉ 耳nhĩ 根căn 。 根căn 性tánh 即tức 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 為vi 此thử 方phương 對đối 機cơ 之chi 根căn 。 是thị 為vi 本bổn 根căn 。 上thượng 句cú 在tại 迷mê 本bổn 具cụ 。 此thử 句cú 修tu 證chứng 離ly 染nhiễm 。 故cố 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 由do 證chứng 清thanh 淨tịnh 之chi 體thể 。 一nhất 切thiết 無vô 有hữu 染nhiễm 著trước 。 故cố 令linh 眾chúng 生sanh 。 能năng 捨xả 慳san 吝lận 執chấp 著trước 之chi 心tâm 。 而nhi 我ngã 所sở 遊du 化hóa 世thế 界giới 。 皆giai 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 破phá 除trừ 慳san 貪tham 。 發phát 心tâm 喜hỷ 捨xả 。 捨xả 自tự 身thân 所sở 有hữu 珍trân 珠châu 寶bảo 物vật 。 求cầu 我ngã 哀ai 愍mẫn 。 受thọ 之chi 而nhi 為vi 施thi 作tác 佛Phật 事sự 也dã 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 眾chúng 生sanh 慳san 不bất 捨xả 也dã 心tâm 最tối 難nan 破phá 。 捨xả 心tâm 最tối 難nan 發phát 。 求cầu 心tâm 不bất 可khả 強cường 致trí 。 今kim 所sở 過quá 之chi 處xứ 。 即tức 感cảm 眾chúng 生sanh 。 破phá 慳san 施thí 捨xả 哀ai 求cầu 。 是thị 誠thành 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 威uy 神thần 所sở 使sử 然nhiên 也dã 。 孰thục 知tri 其kỳ 洪hồng 源nguyên 。 但đãn 由do 修tu 習tập 耳nhĩ 根căn 。 清thanh 淨tịnh 無vô 著trước 。 故cố 能năng 類loại 感cảm 如như 此thử 。 此thử 事sự 法Pháp 華Hoa 普Phổ 門Môn 品Phẩm 可khả 證chứng 。 無Vô 盡Tận 意Ý 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 遊du 化hóa 諸chư 國quốc 。 利lợi 益ích 娑Sa 婆Bà 。 即tức 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 當đương 供cúng 養dường 。 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 解giải 頸cảnh 眾chúng 。 寶bảo 珠châu 瓔anh 珞lạc 。 價giá 值trị 百bách 千thiên 兩lượng 金kim 。 而nhi 以dĩ 與dữ 之chi 。 作tác 是thị 言ngôn 。 仁Nhân 者Giả 。 受thọ 此thử 法Pháp 施thí 。 珍trân 寶bảo 瓔anh 珞lạc 。 瓔anh 珞lạc 雖tuy 然nhiên 貴quý 重trọng 。 本bổn 是thị 財tài 施thí 。 而nhi 曰viết 法Pháp 施thí 者giả 。 一nhất 解giải 供cúng 之chi 時thời 。 了liễu 達đạt 三tam 輪luân 體thể 空không 。 二nhị 不bất 為vì 己kỷ 施thí 。 乃nãi 為vi 眾chúng 施thí 。 求cầu 作tác 佛Phật 事sự 。 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 故cố 成thành 法Pháp 施thí 。 時thời 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 肯khẳng 受thọ 之chi 。 無Vô 盡Tận 意Ý 復phục 白bạch 。 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 仁Nhân 者Giả 。 愍mẫn 我ngã 等đẳng 故cố 。 受thọ 此thử 瓔anh 珞lạc 。 觀Quán 世Thế 音Âm 不bất 受thọ 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 不bất 供cúng 佛Phật 。 而nhi 供cúng 我ngã 。 佛Phật 不bất 命mệnh 受thọ 。 故cố 不bất 敢cảm 受thọ 。 二nhị 現hiện 從tùng 頸cảnh 解giải 。 受thọ 之chi 非phi 義nghĩa 。 故cố 不bất 宜nghi 受thọ 。 無Vô 盡Tận 意Ý 重trùng 請thỉnh 。 亦diệc 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 表biểu 誠thành 懇khẩn 。 望vọng 佛Phật 轉chuyển 致trí 。 令linh 其kỳ 必tất 受thọ 。 二nhị 為vi 眾chúng 而nhi 施thí 。 為vi 眾chúng 而nhi 受thọ 。 乃nãi 無vô 傷thương 於ư 義nghĩa 。 爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 愍mẫn 此thử 無Vô 盡Tận 意Ý 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 四tứ 眾chúng 八bát 部bộ 。 受thọ 此thử 瓔anh 珞lạc 。 即tức 時thời 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 愍mẫn 諸chư 四tứ 眾chúng 八bát 部bộ 。 受thọ 其kỳ 瓔anh 珞lạc 。 分phân 作tác 二nhị 分phần 。 一nhất 分phần 奉phụng 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 一nhất 分phần 奉phụng 多Đa 寶Bảo 佛Phật 塔tháp 。 既ký 為vi 眾chúng 而nhi 受thọ 。 亦diệc 為vi 眾chúng 而nhi 供cúng 。 奉phụng 供cúng 二nhị 尊tôn 。 佛Phật 為vi 無vô 上thượng 福phước 田điền 。 以dĩ 此thử 轉chuyển 供cúng 。 回hồi 施thí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 令linh 植thực 佛Phật 因nhân 。 旁bàng 引dẫn 法pháp 華hoa 。 以dĩ 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 言ngôn 之chi 有hữu 徵trưng 也dã 。 ❖ 巳tị 五ngũ 供cúng 養dường 。 佛Phật 生sanh 不bất 思tư 議nghị 。 四tứ 者giả 。 我ngã 得đắc 佛Phật 心tâm 。 證chứng 於ư 究cứu 竟cánh 。 能năng 以dĩ 珍trân 寶bảo 。 種chủng 種chủng 供cúng 養dường 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 傍bàng 及cập 法Pháp 界Giới 。 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 前tiền 二nhị 句cú 述thuật 所sở 證chứng 體thể 。 下hạ 明minh 所sở 起khởi 用dụng 。 我ngã 得đắc 佛Phật 心tâm 者giả 。 即tức 得đắc 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 秘bí 密mật 之chi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 依y 此thử 因nhân 心tâm 。 而nhi 起khởi 了liễu 義nghĩa 修tu 證chứng 。 從tùng 妙diệu 耳nhĩ 門môn 。 反phản 聞văn 照chiếu 性tánh 。 證chứng 得đắc 一nhất 切thiết 。 事sự 究cứu 竟cánh 堅kiên 固cố 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 定Định 。 即tức 證chứng 入nhập 如Như 來Lai 藏tạng 。 則tắc 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 一nhất 一nhất 無vô 不bất 含hàm 藏tạng 其kỳ 中trung 。 故cố 能năng 具cụ 足túc 珍trân 寶bảo 。 供cúng 養dường 佛Phật 生sanh 。 以dĩ 見kiến 佛Phật 生sanh 不bất 二nhị 。 等đẳng 與dữ 供cúng 養dường 也dã 。 證chứng 於ư 究cứu 竟cánh 。 莫mạc 作tác 妙diệu 覺giác 極cực 果quả 解giải 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 示thị 居cư 等đẳng 覺giác 因nhân 位vị 故cố 也dã 。 求cầu 妻thê 得đắc 妻thê 。 求cầu 子tử 得đắc 子tử 。 求cầu 三tam 昧muội 得đắc 三tam 昧muội 。 求cầu 長trường 壽thọ 得đắc 長trường 壽thọ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 求cầu 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 上thượng 則tắc 佛Phật 。 生sanh 等đẳng 供cung 。 此thử 則tắc 財tài 。 法pháp 二nhị 施thí 。 求cầu 妻thê 得đắc 妻thê 。 求cầu 子tử 得đắc 子tử 。 此thử 對đối 人nhân 道đạo 。 以dĩ 外ngoại 財tài 布bố 施thí 。 國quốc 城thành 妻thê 子tử 。 皆giai 外ngoại 財tài 也dã 。 求cầu 長trường 壽thọ 得đắc 長trường 壽thọ 。 此thử 對đối 人nhân 道đạo 天thiên 仙tiên 。 以dĩ 內nội 財tài 布bố 施thí 。 壽thọ 命mạng 色sắc 力lực 。 皆giai 內nội 財tài 也dã 。 此thử 應ưng 在tại 三tam 昧muội 前tiền 。 人nhân 間gian 。 有hữu 求cầu 長trường 年niên 益ích 壽thọ 。 仙tiên 道đạo 有hữu 求cầu 堅kiên 固cố 形hình 骸hài 。 壽thọ 千thiên 萬vạn 歲tuế 。 天thiên 道đạo 。 亦diệc 有hữu 長Trường 壽Thọ 天Thiên 。 有hữu 求cầu 皆giai 得đắc 。 上thượng 皆giai 以dĩ 財tài 布bố 施thí 。 求cầu 三tam 昧muội 得đắc 三tam 昧muội 。 此thử 對đối 上thượng 二nhị 界giới 諸chư 天thiên 。 及cập 三tam 乘thừa 聖thánh 眾chúng 。 或hoặc 求cầu 四tứ 禪thiền 。 四tứ 空không 。 有hữu 漏lậu 禪thiền 定định 。 或hoặc 求cầu 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 。 三tam 賢hiền 。 十thập 聖thánh 。 無vô 漏lậu 三tam 昧muội 。 皆giai 能năng 令linh 得đắc 三tam 昧muội 。 或hoặc 求cầu 無Vô 餘Dư 大Đại 涅Niết 槃Bàn 。 究cứu 竟cánh 斷đoạn 德đức 。 即tức 令linh 得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 皆giai 以dĩ 法Pháp 布bố 施thí 。 蓋cái 由do 大Đại 士Sĩ 。 證chứng 得đắc 藏tạng 心tâm 。 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 平bình 等đẳng 真Chân 如Như 。 故cố 能năng 生sanh 佛Phật 等đẳng 供cung 。 財tài 法pháp 二nhị 施thí 。 其kỳ 無vô 作tác 妙diệu 力lực 。 豈khởi 可khả 得đắc 而nhi 思tư 議nghị 哉tai 。 二nhị 承thừa 演diễn 三tam 科khoa 竟cánh 。 併tinh 上thượng 科khoa 寅# 三tam 詳tường 演diễn 稱xưng 體thể 起khởi 用dụng 竟cánh 。 ❖ 寅# 四tứ 結kết 答đáp 所sở 證chứng 圓viên 通thông 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 從tùng 耳nhĩ 門môn 。 圓Viên 照Chiếu 三Tam 昧Muội 。 緣duyên 心tâm 自tự 在tại 。 因nhân 入nhập 流lưu 相tướng 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 佛Phật 前tiền 問vấn 我ngã 等đẳng 。 悟ngộ 十thập 八bát 界giới 。 誰thùy 為vi 圓viên 通thông 。 從tùng 何hà 方phương 便tiện 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 我ngã 觀Quán 世Thế 音Âm 乃nãi 從tùng 妙diệu 耳nhĩ 門môn 。 依y 本bổn 根căn 圓viên 湛trạm 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 起khởi 智trí 觀quán 照chiếu 。 是thị 謂vị 圓viên 照chiếu 。 即tức 反phản 聞văn 照chiếu 性tánh 。 照chiếu 到đáo 一nhất 心tâm 本bổn 源nguyên 。 即tức 得đắc 三tam 昧muội 。 是thị 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 王vương 三tam 昧muội 。 此thử 圓Viên 照Chiếu 三Tam 昧Muội 四tứ 字tự 。 上thượng 二nhị 修tu 因nhân 。 下hạ 二nhị 證chứng 果Quả 。 緣duyên 心tâm 自tự 在tại 句cú 。 即tức 果quả 後hậu 脩tu 因nhân 。 又hựu 曰viết 帶đái 果quả 行hành 因nhân 。 包bao 括quát 上thượng 三tam 科khoa 。 緣duyên 字tự 。 即tức 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 十thập 四tứ 無vô 畏úy 。 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 隨tùy 緣duyên 應ứng 化hóa 。 所sở 起khởi 妙diệu 用dụng 。 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。 上thượng 結kết 答đáp 佛Phật 問vấn 悟ngộ 十thập 八bát 界giới 。 誰thùy 為vi 圓viên 通thông 。 我ngã 悟ngộ 妙diệu 耳nhĩ 門môn 。 即tức 是thị 圓viên 通thông 根căn 。 因nhân 入nhập 流lưu 相tướng 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 者giả 。 此thử 結kết 答đáp 佛Phật 問vấn 。 從tùng 何hà 方phương 便tiện 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 我ngã 因nhân 入nhập 流lưu 相tướng 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 因nhân 入nhập 流lưu 相tướng 四tứ 字tự 。 即tức 從tùng 聞văn 。 思tư 。 修tu 。 解giải 六lục 結kết 。 破phá 五ngũ 陰ấm 。 所sở 有hữu 行hành 相tướng 。 因nhân 者giả 依y 也dã 。 依y 耳nhĩ 根căn 。 最tối 優ưu 勝thắng 。 最tối 圓viên 滿mãn 之chi 根căn 。 又hựu 因nhân 者giả 由do 也dã 。 由do 耳nhĩ 根căn 聞văn 性tánh 。 起khởi 始thỉ 覺giác 智trí 。 入nhập 流lưu 者giả 。 逆nghịch 生sanh 死tử 流lưu 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 流lưu 。 由do 淺thiển 入nhập 深thâm 。 入nhập 到đáo 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 即tức 如như 幻huyễn 聞văn 薰huân 聞văn 修tu 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 名danh 得đắc 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 此thử 上thượng 所sở 答đáp 五ngũ 句cú 。 該cai 攝nhiếp 一nhất 經Kinh 總tổng 題đề 。 亦diệc 即tức 該cai 攝nhiếp 。 全toàn 經Kinh 要yếu 義nghĩa 。 我ngã 從tùng 妙diệu 耳nhĩ 門môn 。 圓viên 湛trạm 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 即tức 如Như 來Lai 密mật 因nhân 。 照chiếu 字tự 是thị 起khởi 智trí 觀quán 照chiếu 。 做tố 入nhập 流lưu 照chiếu 性tánh 。 背bội 塵trần 合hợp 覺giác 之chi 工công 夫phu 。 即tức 修Tu 證Chứng 了Liễu 義Nghĩa 。 緣duyên 心tâm 自tự 在tại 。 隨tùy 緣duyên 普phổ 應ưng 。 或hoặc 冥minh 應ưng 。 或hoặc 顯hiển 應ưng 。 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。 任nhậm 運vận 利lợi 生sanh 。 即tức 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 即tức 得đắc 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 大đại 定định 。 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 此thử 成thành 無vô 上thượng 極cực 果Quả 之chi 菩Bồ 提Đề 。 圓viên 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 也dã 。 證chứng 真chân 性tánh 菩Bồ 提Đề 之chi 妙diệu 理lý 。 滿mãn 實thật 智trí 菩Bồ 提Đề 之chi 妙diệu 智trí 。 起khởi 方phương 便tiện 菩Bồ 提Đề 之chi 妙diệu 用dụng 。 故cố 曰viết 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。 上thượng 我ngã 從tùng 耳nhĩ 門môn 圓viên 照chiếu 。 即tức 得đắc 元nguyên 明minh 覺giác 。 無vô 生sanh 滅diệt 性tánh 。 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 此thử 句cú 即tức 然nhiên 後hậu 圓viên 成thành 。 果Quả 地Địa 修tu 證chứng 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 者giả 。 斯tư 者giả 此thử 也dã 。 此thử 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 即tức 結kết 答đáp 法Pháp 門môn 殊thù 勝thắng 。 此thử 耳nhĩ 根căn 一nhất 門môn 。 即tức 佛Phật 首thủ 告cáo 阿A 難Nan 。 有hữu 三tam 摩ma 提đề 。 名danh 大đại 佛Phật 頂đảnh 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 王vương 。 具cụ 足túc 萬vạn 行hạnh 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 一nhất 門môn 超siêu 出xuất 。 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 路lộ 之chi 一nhất 門môn 。 亦diệc 即tức 阿A 難Nan 請thỉnh 入nhập 華hoa 屋ốc 之chi 門môn 。 亦diệc 即tức 十thập 方phương 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 故cố 為vi 第đệ 一nhất 。 又hựu 此thử 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 者giả 。 即tức 觀Quán 世Thế 音Âm 代đại 佛Phật 明minh 答đáp 阿A 難Nan 所sở 問vấn 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 得đắc 成thành 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 三tam 摩ma 。 禪thiền 那na 。 最tối 初sơ 方phương 便tiện 。 謂vị 我ngã 從tùng 耳nhĩ 門môn 。 悟ngộ 圓viên 湛trạm 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 大đại 開khai 圓viên 解giải 。 即tức 妙diệu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 起khởi 智trí 觀quán 照chiếu 。 依y 耳nhĩ 根căn 。 為vi 本bổn 修tu 因nhân 。 反phản 聞văn 照chiếu 性tánh 。 而nhi 起khởi 圓viên 修tu 。 即tức 妙diệu 三tam 摩ma 。 隨tùy 緣duyên 應ứng 化hóa 。 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。 安an 住trụ 圓viên 定định 。 萬vạn 行hạnh 繁phồn 興hưng 。 即tức 妙diệu 禪thiền 那na 。 具cụ 足túc 三tam 定định 。 圓viên 成thành 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 大đại 定định 。 成thành 就tựu 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 惟duy 此thử 耳nhĩ 根căn 第đệ 一nhất 。 悟ngộ 根căn 性tánh 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 是thị 最tối 初sơ 方phương 便tiện 。 從tùng 根căn 修tu 證chứng 。 是thị 初sơ 方phương 便tiện 為vi 入nhập 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 之chi 方phương 便tiện 。 獲hoạch 二nhị 勝thắng 。 發phát 三tam 用dụng 。 隨tùy 緣duyên 利lợi 生sanh 。 是thị 方phương 便tiện 。 阿A 難Nan 能năng 問vấn 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 悟ngộ 徹triệt 得đắc 成thành 菩Bồ 提Đề 之chi 法Pháp 。 改cải 偏thiên 聞văn 之chi 轍triệt 。 向hướng 耳nhĩ 根căn 門môn 頭đầu 。 旋toàn 妄vọng 復phục 真chân 。 即tức 是thị 具cụ 足túc 三tam 慧tuệ 。 速tốc 證chứng 圓viên 通thông 。 何hà 待đãi 佛Phật 敕sắc 文Văn 殊Thù 再tái 選tuyển 也dã 。 世Thế 尊Tôn 。 彼bỉ 佛Phật 如Như 來Lai 。 歎thán 我ngã 善thiện 得đắc 。 圓viên 通thông 法Pháp 門môn 。 於ư 大đại 會hội 中trung 。 授thọ 記ký 我ngã 為vi 。 觀Quán 世Thế 音Âm 號hiệu 。 此thử 結kết 自tự 利lợi 殊thù 勝thắng 。 彼bỉ 佛Phật 如Như 來Lai 。 即tức 古cổ 觀Quán 世Thế 音Âm 如Như 來Lai 。 教giáo 我ngã 從tùng 聞văn 。 思tư 。 修tu 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 我ngã 即tức 秉bỉnh 教giáo 修tu 習tập 。 而nhi 得đắc 圓viên 通thông 。 歎thán 我ngã 善thiện 得đắc 。 圓viên 通thông 法Pháp 門môn 。 即tức 讚tán 歎thán 於ư 我ngã 。 善thiện 得đắc 者giả 。 費phí 力lực 少thiểu 。 而nhi 收thu 效hiệu 速tốc 。 得đắc 循tuần 圓viên 根căn 。 與dữ 不bất 圓viên 根căn 。 日nhật 劫kiếp 相tương 倍bội 也dã 。 於ư 大đại 會hội 中trung 。 授thọ 記ký 我ngã 為vi 。 觀Quán 世Thế 音Âm 號hiệu 。 此thử 即tức 依y 修tu 證chứng 自tự 利lợi 行hành 。 而nhi 授thọ 因nhân 位vị 之chi 名danh 。 應ưng 在tại 證chứng 圓viên 通thông 時thời 授thọ 之chi 。 由do 其kỳ 師sư 資tư 道Đạo 合hợp 。 故cố 授thọ 同đồng 名danh 之chi 記ký 。 由do 我ngã 觀quán 聽thính 。 十thập 方phương 圓viên 明minh 。 故cố 觀Quán 音Âm 名danh 。 遍biến 十thập 方phương 界giới 。 上thượng 約ước 人nhân 得đắc 名danh 。 此thử 約ước 法pháp 得đắc 名danh 。 法pháp 即tức 修tu 證chứng 之chi 法pháp 。 由do 我ngã 觀quán 照chiếu 耳nhĩ 根căn 。 聽thính 聞văn 之chi 性tánh 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 惟duy 妙diệu 覺giác 明minh 。 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 念niệm 我ngã 名danh 號hiệu 。 無vô 不bất 圓viên 明minh 了liễu 知tri 。 不bất 因nhân 心tâm 念niệm 。 不bất 假giả 作tác 意ý 。 與dữ 樂lạc 拔bạt 苦khổ 。 自tự 在tại 成thành 就tựu 。 由do 是thị 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 皆giai 稱xưng 我ngã 名danh 。 故cố 觀Quán 音Âm 名danh 。 遍biến 十thập 方phương 界giới 。 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 皆giai 與dữ 菩Bồ 薩Tát 有hữu 緣duyên 。 禮lễ 念niệm 供cúng 養dường 。 甲giáp 於ư 其kỳ 他tha 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 二nhị 觀Quán 音Âm 廣quảng 陳trần 竟cánh 。 併tinh 上thượng 諸chư 聖thánh 異dị 說thuyết 。 子tử 二nhị 眾chúng 說thuyết 本bổn 因nhân 竟cánh 。 ❖ 子tử 三tam 佛Phật 現hiện 瑞thụy 應ứng 分phân 二nhị 丑sửu 初sơ 彰chương 圓viên 通thông 總tổng 相tướng 二nhị 顯hiển 圓viên 通thông 別biệt 相tướng 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 於ư 師sư 子tử 座tòa 。 從tùng 其kỳ 五ngũ 體thể 。 同đồng 放phóng 寶bảo 光quang 。 遠viễn 灌quán 十thập 方phương 。 微vi 塵trần 如Như 來Lai 。 及cập 法Pháp 王Vương 子Tử 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 頂đảnh 。 此thử 因nhân 諸chư 聖thánh 。 各các 說thuyết 圓viên 通thông 。 二nhị 十thập 五ngũ 門môn 悉tất 啟khải 。 雖tuy 門môn 門môn 皆giai 可khả 。 證chứng 入nhập 圓viên 通thông 。 而nhi 以dĩ 觀Quán 音Âm 耳nhĩ 根căn 為vi 最tối 。 爾nhĩ 時thời 即tức 諸chư 聖thánh 各các 說thuyết 。 已dĩ 竟cánh 之chi 時thời 。 佛Phật 現hiện 瑞thụy 應ứng 。 世Thế 尊Tôn 。 指chỉ 本bổn 師sư 釋Thích 迦Ca 。 於ư 師sư 子tử 座tòa 上thượng 。 師sư 子tử 為vi 獸thú 中trung 王vương 。 遊du 行hành 無vô 所sở 畏úy 。 佛Phật 為vi 法pháp 中trung 王vương 。 說thuyết 法Pháp 無vô 所sở 畏úy 。 故cố 以dĩ 師sư 子tử 名danh 座tòa 。 從tùng 其kỳ 五ngũ 體thể 。 乃nãi 從tùng 佛Phật 全toàn 身thân 。 一nhất 首thủ 兩lưỡng 手thủ 兩lưỡng 腳cước 為vi 五ngũ 體thể 。 同đồng 放phóng 寶bảo 光quang 。 其kỳ 光quang 遠viễn 灌quán 十thập 方phương 。 微vi 塵trần 數số 如Như 來Lai 之chi 頂đảnh 。 及cập 法Pháp 王Vương 子Tử 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 頂đảnh 。 此thử 則tắc 表biểu 顯hiển 圓viên 通thông 總tổng 相tướng 。 圓viên 通thông 妙diệu 理lý 。 自tự 他tha 因nhân 果quả 交giao 徹triệt 。 諸chư 佛Phật 表biểu 果quả 。 諸chư 聖thánh 表biểu 因nhân 。 光quang 明minh 互hỗ 相tương 灌quán 注chú 。 正chánh 顯hiển 自tự 他tha 因nhân 果quả 交giao 徹triệt 也dã 。 今kim 佛Phật 光quang 灌quán 諸chư 佛Phật 頂đảnh 。 乃nãi 以dĩ 自tự 果quả 徹triệt 他tha 果quả 。 灌quán 菩Bồ 薩Tát 頂đảnh 。 以dĩ 自tự 果quả 徹triệt 他tha 因nhân 。 然nhiên 必tất 灌quán 其kỳ 頂đảnh 者giả 。 表biểu 圓viên 通thông 妙diệu 理lý 。 為vi 最tối 勝thắng 頂đảnh 法Pháp 也dã 。 彼bỉ 諸chư 如Như 來Lai 。 亦diệc 於ư 五ngũ 體thể 。 同đồng 放phóng 寶bảo 光quang 。 從tùng 微vi 塵trần 方phương 。 來lai 灌quán 佛Phật 頂đảnh 。 並tịnh 灌quán 會hội 中trung 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 他tha 佛Phật 光quang 灌quán 我ngã 佛Phật 。 主chủ 伴bạn 之chi 頂đảnh 。 正chánh 顯hiển 佛Phật 佛Phật 道Đạo 同đồng 。 頂Đảnh 法Pháp 無vô 二nhị 。 唯duy 一nhất 藏tạng 心tâm 。 諸chư 佛Phật 以dĩ 之chi 為vi 密mật 因nhân 。 菩Bồ 薩Tát 依y 之chi 興hưng 萬vạn 行hạnh 。 皆giai 不bất 離ly 乎hồ 此thử 者giả 也dã 。 ❖ 丑sửu 二nhị 顯hiển 圓viên 通thông 別biệt 相tướng 。 林lâm 木mộc 池trì 沼chiểu 。 皆giai 演diễn 法Pháp 音âm 。 交giao 光quang 相tương 羅la 。 如như 寶bảo 絲ti 網võng 。 是thị 諸chư 大đại 眾chúng 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 一nhất 切thiết 普phổ 獲hoạch 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 上thượng 彰chương 圓viên 通thông 總tổng 相tướng 。 即tức 圓viên 通thông 妙diệu 理lý 。 諸chư 佛Phật 同đồng 證chứng 。 此thử 顯hiển 圓viên 通thông 別biệt 相tướng 。 色sắc 聲thanh 諸chư 法pháp 。 法pháp 法pháp 圓viên 融dung 。 林lâm 木mộc 池trì 沼chiểu 。 聚tụ 水thủy 處xứ 大đại 者giả 為vi 池trì 。 小tiểu 者giả 為vi 沼chiểu 。 屬thuộc 無vô 情tình 。 皆giai 演diễn 法Pháp 音âm 成thành 有hữu 情tình 。 如như 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 水thủy 流lưu 花hoa 間gian 。 風phong 吹xuy 行hàng 樹thụ 。 皆giai 演diễn 法Pháp 音âm 。 此thử 即tức 情tình 與dữ 無vô 情tình 共cộng 一nhất 體thể 。 交giao 光quang 相tương 羅la 。 如như 寶bảo 絲ti 網võng 者giả 。 我ngã 佛Phật 光quang 灌quán 他tha 佛Phật 。 他tha 佛Phật 光quang 灌quán 我ngã 佛Phật 。 光quang 光quang 相tướng 交giao 。 彼bỉ 此thử 羅la 織chức 。 猶do 如như 寶bảo 絲ti 網võng 相tương 似tự 。 同đồng 體thể 不bất 分phân 。 不bất 雜tạp 不bất 亂loạn 。 此thử 即tức 處xứ 處xứ 皆giai 同đồng 真chân 法Pháp 界Giới 。 以dĩ 表biểu 諸chư 聖thánh 法Pháp 門môn 。 即tức 同đồng 而nhi 異dị 。 即tức 異dị 而nhi 同đồng 。 互hỗ 遍biến 互hỗ 嚴nghiêm 。 天thiên 地địa 呈trình 祥tường 。 滿mãn 目mục 瑞thụy 相tướng 。 而nhi 成thành 圓viên 通thông 真chân 境cảnh 。 是thị 諸chư 大đại 眾chúng 。 眼nhãn 觀quán 瑞thụy 相tướng 。 耳nhĩ 聞văn 法Pháp 音âm 。 身thân 居cư 法Pháp 會hội 。 頂đảnh 灌quán 佛Phật 光quang 。 各các 各các 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 一nhất 切thiết 普phổ 獲hoạch 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 者giả 。 乃nãi 即tức 事sự 明minh 理lý 。 因nhân 相tướng 悟ngộ 性tánh 。 悟ngộ 明minh 一nhất 切thiết 事sự 究cứu 竟cánh 堅kiên 固cố 之chi 理lý 性tánh 。 即tức 普phổ 獲hoạch 大Đại 士Sĩ 所sở 證chứng 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 是thị 謂vị 徹triệt 法pháp 底để 源nguyên 。 無vô 動động 無vô 壞hoại 。 此thử 顯hiển 同đồng 悟ngộ 。 陰ấm 。 入nhập 。 處xử 。 界giới 。 七thất 大đại 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 諸chư 聖thánh 入nhập 門môn 。 雖tuy 各các 不bất 同đồng 。 所sở 證chứng 圓viên 通thông 。 則tắc 一nhất 而nhi 已dĩ 。 即tức 時thời 天thiên 雨vũ 。 去khứ 聲thanh 落lạc 也dã 。 百bách 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 間gian 錯thác 紛phân 糅nhữu 。 十thập 方phương 虛hư 空không 。 成thành 七thất 寶bảo 色sắc 。 即tức 時thời 。 即tức 於ư 諸chư 佛Phật 放phóng 光quang 現hiện 瑞thụy 之chi 時thời 。 諸chư 天thiên 雨vũ 華hoa 。 供cúng 養dường 海hải 會hội 佛Phật 生sanh 。 所sở 雨vũ 之chi 華hoa 。 乃nãi 是thị 百bách 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 而nhi 分phân 青thanh 。 黃hoàng 。 赤xích 。 白bạch 四tứ 色sắc 。 相tướng 間gian 錯thác 綜tống 。 紛phân 然nhiên 糅nhữu 合hợp 。 一nhất 時thời 十thập 方phương 虛hư 空không 。 寶bảo 華hoa 盈doanh 滿mãn 。 成thành 七thất 寶bảo 色sắc 。 華hoa 分phân 四tứ 色sắc 以dĩ 表biểu 行hành 。 寶bảo 具cụ 光quang 明minh 以dĩ 表biểu 智trí 。 蓮liên 華hoa 因nhân 果quả 同đồng 時thời 。 方phương 華hoa 即tức 果quả 。 以dĩ 表biểu 因nhân 心tâm 具cụ 足túc 果quả 覺giác 。 果quả 覺giác 不bất 離ly 因nhân 心tâm 。 百bách 寶bảo 四tứ 色sắc 。 表biểu 智trí 行hành 紛phân 敷phu 。 間gian 錯thác 糅nhữu 合hợp 。 表biểu 智trí 行hành 相tướng 即tức 。 空không 成thành 寶bảo 色sắc 。 表biểu 理lý 智trí 互hỗ 嚴nghiêm 也dã 。 此thử 娑Sa 婆Bà 界Giới 。 大đại 地địa 山sơn 河hà 。 俱câu 時thời 不bất 現hiện 。 唯duy 見kiến 十thập 方phương 。 微vi 塵trần 國quốc 土độ 。 合hợp 成thành 一nhất 界giới 。 梵Phạm 唄bối 詠vịnh 歌ca 。 自tự 然nhiên 敷phu 奏tấu 。 正chánh 當đương 諸chư 佛Phật 放phóng 光quang 。 而nhi 成thành 種chủng 種chủng 瑞thụy 相tướng 之chi 時thời 。 此thử 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 依y 報báo 之chi 大đại 地địa 山sơn 河hà 。 俱câu 同đồng 同đồng 時thời 也dã 不bất 現hiện 。 唯duy 見kiến 十thập 方phương 。 微vi 塵trần 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 合hợp 成thành 一nhất 個cá 世thế 界giới 。 自tự 他tha 不bất 隔cách 。 一nhất 體thể 圓viên 融dung 。 此thử 文văn 上thượng 三tam 句cú 。 表biểu 諸chư 妄vọng 銷tiêu 亡vong 。 中trung 三tam 句cú 表biểu 。 一nhất 真chân 獨độc 露lộ 。 妄vọng 空không 真chân 顯hiển 。 即tức 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 正chánh 是thị 圓viên 通thông 真chân 境cảnh 。 到đáo 此thử 則tắc 梵Phạm 唄bối 詠vịnh 歌ca 。 自tự 然nhiên 敷phu 奏tấu 。 梵Phạm 者giả 淨tịnh 也dã 。 唄bối 為vi 讚tán 頌tụng 。 西tây 域vực 之chi 唄bối 。 猶do 東đông 土thổ 之chi 讚tán 。 即tức 歌ca 詠vịnh 讚tán 歎thán 。 自tự 然nhiên 敷phu 揚dương 節tiết 奏tấu 。 無vô 異dị 天thiên 樂nhạc 鳴minh 空không 也dã 。 此thử 表biểu 圓viên 通thông 法Pháp 樂lạc 。 任nhậm 運vận 而nhi 成thành 。 二nhị 佛Phật 敕sắc 諸chư 聖thánh 各các 說thuyết 竟cánh 。 ❖ 癸quý 三tam 佛Phật 敕sắc 文Văn 殊Thù 。 選tuyển 擇trạch 分phân 二nhị 子tử 初sơ 如Như 來Lai 敕sắc 選tuyển 二nhị 文Văn 殊Thù 偈kệ 對đối 子tử 初sơ 分phân 二nhị 丑sửu 初sơ 先tiên 示thị 諸chư 說thuyết 平bình 等đẳng 二nhị 後hậu 出xuất 選tuyển 擇trạch 本bổn 意ý 。 今kim 初sơ 。 於ư 是thị 如Như 來Lai 。 告cáo 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 汝nhữ 今kim 觀quán 此thử 。 二nhị 十thập 五ngũ 無Vô 學Học 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 阿A 羅La 漢Hán 。 各các 說thuyết 最tối 初sơ 。 成thành 道Đạo 方phương 便tiện 。 皆giai 言ngôn 修tu 習tập 。 真chân 實thật 圓viên 通thông 。 彼bỉ 等đẳng 修tu 行hành 。 實thật 無vô 優ưu 劣liệt 。 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 此thử 佛Phật 敕sắc 文Văn 殊Thù 揀giản 選tuyển 。 因nhân 前tiền 悟ngộ 圓viên 入nhập 一nhất 科khoa 中trung 曾tằng 云vân 。 得đắc 循tuần 圓viên 通thông 。 與dữ 不bất 圓viên 根căn 。 日nhật 劫kiếp 相tương 倍bội 。 又hựu 云vân 。 隨tùy 汝nhữ 詳tường 擇trạch 。 其kỳ 可khả 入nhập 者giả 。 吾ngô 當đương 發phát 明minh 。 令linh 汝nhữ 增tăng 進tiến 。 因nhân 阿A 難Nan 不bất 知tri 。 最tối 圓viên 之chi 根căn 。 佛Phật 雖tuy 密mật 示thị 耳nhĩ 根căn 。 阿A 難Nan 仍nhưng 未vị 領lãnh 悟ngộ 。 故cố 請thỉnh 如Như 來Lai 。 最tối 後hậu 開khai 示thị 。 退thoái 藏tàng 密mật 機cơ 。 冀ký 佛Phật 冥minh 授thọ 。 故cố 佛Phật 敕sắc 諸chư 聖thánh 各các 說thuyết 因Nhân 地Địa 修tu 證chứng 法Pháp 門môn 。 皆giai 曰viết 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 阿A 難Nan 亦diệc 復phục 。 罔võng 知tri 所sở 措thố 。 故cố 敕sắc 文Văn 殊Thù 揀giản 選tuyển 圓viên 通thông 根căn 。 文Văn 殊Thù 為vi 根căn 本bổn 大đại 智trí 。 過quá 去khứ 乃nãi 七thất 佛Phật 之chi 師sư 。 承thừa 命mệnh 揀giản 選tuyển 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 者giả 。 佛Phật 前tiền 雖tuy 令linh 。 一nhất 門môn 深thâm 入nhập 。 究cứu 竟cánh 未vị 曾tằng 顯hiển 說thuyết 。 何hà 門môn 即tức 是thị 。 況huống 今kim 諸chư 門môn 並tịnh 陳trần 。 理lý 宜nghi 決quyết 定định 一nhất 門môn 也dã 。 二nhị 者giả 。 諸chư 聖thánh 所sở 說thuyết 。 各các 皆giai 方phương 便tiện 。 惜tích 不bất 對đối 根căn 智trí 。 惟duy 觀Quán 音Âm 曲khúc 合hợp 機cơ 宜nghi 。 惟duy 此thử 一nhất 選tuyển 。 決quyết 定định 捨xả 諸chư 門môn 。 而nhi 獨độc 取thủ 耳nhĩ 門môn 也dã 。 於ư 是thị 如Như 來Lai 。 特đặc 告cáo 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 汝nhữ 現hiện 今kim 觀quán 此thử 二nhị 十thập 五ngũ 位vị 菩Bồ 薩Tát 羅La 漢Hán 。 皆giai 稱xưng 無Vô 學Học 者giả 。 以dĩ 圓viên 人nhân 修tu 同đồng 無vô 修tu 故cố 。 各các 說thuyết 最tối 初sơ 。 成thành 道Đạo 方phương 便tiện 。 皆giai 言ngôn 修tu 習tập 。 真chân 實thật 圓viên 通thông 者giả 。 各các 說thuyết 最tối 初sơ 發phát 心tâm 。 乃nãi 至chí 成thành 道Đạo 。 無vô 非phi 根căn 。 塵trần 。 識thức 十thập 八bát 界giới 。 以dĩ 及cập 七thất 大đại 。 以dĩ 為vi 下hạ 手thủ 。 權quyền 巧xảo 方phương 便tiện 。 皆giai 言ngôn 依y 此thử 修tu 習tập 。 究cứu 竟cánh 俱câu 得đắc 。 真chân 實thật 圓viên 通thông 。 各các 稱xưng 第đệ 一nhất 也dã 。 彼bỉ 等đẳng 修tu 行hành 。 實thật 無vô 優ưu 劣liệt 。 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 者giả 。 彼bỉ 諸chư 聖thánh 等đẳng 。 所sở 修tu 之chi 行hành 。 所sở 證chứng 圓viên 通thông 。 畢tất 竟cánh 無vô 二nhị 。 實thật 無vô 優ưu 劣liệt 之chi 分phần 。 與dữ 差sai 別biệt 之chi 異dị 也dã 。 此thử 雖tuy 歸quy 元nguyên 無vô 二nhị 。 其kỳ 實thật 方phương 便tiện 多đa 門môn 。 而nhi 其kỳ 所sở 入nhập 之chi 門môn 。 不bất 無vô 巧xảo 拙chuyết 遲trì 速tốc 之chi 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 是thị 猶do 千thiên 徑kính 九cửu 逵# 。 共cộng 會hội 王vương 城thành 之chi 意ý 。 據cứ 此thử 。 則tắc 二nhị 十thập 五ngũ 門môn 。 應ưng 無vô 所sở 揀giản 矣hĩ 。 ❖ 丑sửu 二nhị 後hậu 出xuất 選tuyển 擇trạch 本bổn 意ý 。 我ngã 今kim 欲dục 令linh 。 阿A 難Nan 開khai 悟ngộ 。 二nhị 十thập 五ngũ 行hành 。 誰thùy 當đương 其kỳ 根căn 。 兼kiêm 我ngã 滅diệt 後hậu 。 此thử 界giới 眾chúng 生sanh 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 何hà 方phương 便tiện 門môn 。 得đắc 易dị 成thành 就tựu 。 上thượng 正chánh 為vi 阿A 難Nan 。 以dĩ 證chứng 處xứ 雖tuy 皆giai 平bình 等đẳng 。 而nhi 從tùng 入nhập 之chi 門môn 。 豈khởi 盡tận 對đối 此thử 方phương 之chi 機cơ 。 豈khởi 盡tận 可khả 常thường 時thời 修tu 學học 耶da 。 我ngã 今kim 欲dục 令linh 。 阿A 難Nan 開khai 悟ngộ 。 於ư 二nhị 十thập 五ngũ 行hành 。 誰thùy 當đương 其kỳ 根căn 。 阿A 難Nan 多đa 聞văn 第đệ 一nhất 。 慣quán 用dụng 耳nhĩ 根căn 。 故cố 下hạ 文Văn 殊Thù 選tuyển 出xuất 。 將tương 聞văn 持trì 佛Phật 佛Phật 。 何hà 不bất 自tự 聞văn 聞văn 。 下hạ 兼kiêm 為vì 未vị 來lai 。 兼kiêm 我ngã 滅diệt 後hậu 。 此thử 界giới 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 根căn 機cơ 愈dũ 鈍độn 。 開khai 悟ngộ 愈dũ 難nan 。 若nhược 不bất 選tuyển 對đối 方phương 之chi 根căn 。 則tắc 縱túng 入nhập 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 捨xả 小tiểu 慕mộ 大đại 。 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 亦diệc 難nan 究cứu 竟cánh 。 故cố 佛Phật 命mạng 文Văn 殊Thù 選tuyển 擇trạch 。 先tiên 授thọ 意ý 云vân 。 一nhất 對đối 阿A 難Nan 一nhất 類loại 之chi 機cơ 。 次thứ 對đối 末Mạt 法Pháp 此thử 界giới 眾chúng 生sanh 。 三tam 修tu 真chân 因nhân 。 四tứ 得đắc 極cực 果quả 。 乃nãi 曰viết 何hà 方phương 便tiện 門môn 。 能năng 得đắc 容dung 易dị 成thành 就tựu 也dã 。 ❖ 子tử 二nhị 文Văn 殊Thù 偈kệ 對đối 分phân 二nhị 丑sửu 初sơ 敘tự 儀nghi 標tiêu 偈kệ 二nhị 詳tường 演diễn 偈kệ 文văn 。 今kim 初sơ 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 奉phụng 佛Phật 慈từ 旨chỉ 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 承thừa 佛Phật 威uy 神thần 。 說thuyết 偈kệ 對đối 佛Phật 。 此thử 經Kinh 家gia 敘tự 儀nghi 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 奉phụng 佛Phật 慈từ 旨chỉ 者giả 。 欽khâm 奉phụng 我ngã 佛Phật 慈từ 悲bi 之chi 法pháp 旨chỉ 。 即tức 所sở 授thọ 意ý 揀giản 選tuyển 之chi 事sự 。 故cố 後hậu 偈kệ 云vân 。 堪kham 以dĩ 教giáo 阿A 難Nan 。 及cập 末mạt 劫kiếp 沉trầm 淪luân 。 但đãn 以dĩ 此thử 根căn 指chỉ 耳nhĩ 根căn 修tu 。 圓viên 通thông 超siêu 餘dư 者giả 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 者giả 。 果quả 後hậu 大đại 人nhân 。 受thọ 命mạng 常thường 儀nghi 。 尚thượng 且thả 如như 是thị 。 承thừa 佛Phật 威uy 神thần 者giả 。 仗trượng 佛Phật 威uy 德đức 神thần 力lực 。 加gia 被bị 於ư 我ngã 。 以dĩ 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 。 與dữ 文Văn 殊Thù 齊tề 肩kiên 者giả 。 實thật 有hữu 其kỳ 人nhân 。 非phi 仗trượng 佛Phật 威uy 神thần 。 焉yên 敢cảm 自tự 行hành 品phẩm 量lượng 也dã 。 而nhi 以dĩ 偈kệ 對đối 。 不bất 以dĩ 文văn 對đối 者giả 。 貫quán 華hoa 易dị 持trì 。 令linh 聞văn 已dĩ 而nhi 思tư 修tu 也dã 。 ❖ 丑sửu 二nhị 詳tường 演diễn 偈kệ 文văn 分phân 六lục 寅# 初sơ 發phát 源nguyên 開khai 選tuyển 二nhị 了liễu 揀giản 諸chư 門môn 三tam 獨độc 選tuyển 耳nhĩ 根căn 。 四tứ 普phổ 勸khuyến 修tu 持trì 五ngũ 結kết 答đáp 覆phú 命mạng 六lục 求cầu 加gia 總tổng 結kết 寅# 初sơ 分phân 三tam 卯mão 初sơ 雙song 示thị 二nhị 源nguyên 二nhị 略lược 彰chương 生sanh 滅diệt 三tam 正chánh 明minh 須tu 選tuyển 。 今kim 初sơ 。 覺giác 海hải 性tánh 澄trừng 圓viên 。 圓viên 澄trừng 覺giác 元nguyên 妙diệu 。 元nguyên 明minh 照chiếu 生sanh 所sở 。 所sở 立lập 照chiếu 性tánh 亡vong 。 上thượng 二nhị 句cú 。 所sở 依y 真chân 源nguyên 。 即tức 是thị 本bổn 有hữu 真chân 心tâm 。 亦diệc 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 此thử 猶do 前tiền 文văn 。 將tương 問vấn 明minh 與dữ 不bất 明minh 。 先tiên 標tiêu 性tánh 本bổn 二nhị 覺giác 。 將tương 破phá 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 先tiên 標tiêu 真chân 性tánh 二nhị 字tự 也dã 。 覺giác 海hải 不bất 作tác 法pháp 喻dụ 解giải 。 乃nãi 直trực 稱xưng 覺giác 性tánh 為vi 海hải 。 如như 華Hoa 嚴Nghiêm 所sở 謂vị 剎sát 海hải 。 劫kiếp 海hải 等đẳng 是thị 也dã 。 若nhược 取thủ 水thủy 海hải 。 猶do 墮đọa 法pháp 喻dụ 不bất 齊tề 之chi 過quá 。 以dĩ 覺giác 海hải 橫hoạnh 無vô 邊biên 涯nhai 。 豎thụ 無vô 底để 蘊uẩn 。 非phi 若nhược 水thủy 海hải 。 尚thượng 有hữu 邊biên 底để 也dã 。 覺giác 海hải 性tánh 。 性tánh 字tự 指chỉ 體thể 大đại 。 澄trừng 圓viên 圓viên 澄trừng 約ước 相tướng 大đại 。 元nguyên 妙diệu 元nguyên 明minh 謂vị 用dụng 大đại 。 澄trừng 圓viên 謂vị 覺giác 海hải 澂# 湛trạm 不bất 動động 。 圓viên 含hàm 萬vạn 有hữu 。 此thử 即tức 寂tịch 而nhi 照chiếu 。 不bất 變biến 常thường 隨tùy 緣duyên 也dã 。 圓viên 澄trừng 。 謂vị 覺giác 海hải 雖tuy 然nhiên 圓viên 含hàm 萬vạn 有hữu 。 究cứu 竟cánh 澂# 湛trạm 不bất 動động 。 此thử 即tức 照chiếu 而nhi 寂tịch 。 隨tùy 緣duyên 常thường 不bất 變biến 也dã 。 元nguyên 妙diệu 。 本bổn 來lai 自tự 妙diệu 。 不bất 由do 造tạo 作tác 。 元nguyên 明minh 。 本bổn 來lai 自tự 明minh 。 不bất 假giả 功công 用dụng 。 既ký 曰viết 元nguyên 妙diệu 元nguyên 明minh 。 則tắc 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 法pháp 爾nhĩ 具cụ 足túc 。 此thử 中trung 元nguyên 妙diệu 二nhị 字tự 。 即tức 含hàm 有hữu 元nguyên 明minh 之chi 意ý 。 對đối 上thượng 澄trừng 圓viên 。 即tức 元nguyên 妙diệu 義nghĩa 。 圓viên 澄trừng 即tức 元nguyên 明minh 義nghĩa 也dã 。 元nguyên 明minh 照chiếu 生sanh 所sở 。 所sở 立lập 照chiếu 性tánh 亡vong 。 此thử 二nhị 句cú 能năng 依y 妄vọng 源nguyên 。 即tức 最tối 初sơ 根căn 本bổn 不bất 覺giác 。 亦diệc 即tức 獨độc 頭đầu 生sanh 相tướng 無vô 明minh 。 一nhất 切thiết 妄vọng 法pháp 。 皆giai 依y 他tha 而nhi 生sanh 。 故cố 此thử 句cú 元nguyên 明minh 二nhị 字tự 。 躡niếp 上thượng 文văn 而nhi 來lai 。 元nguyên 明minh 。 不bất 妄vọng 生sanh 照chiếu 用dụng 。 則tắc 是thị 本bổn 明minh 。 毫hào 無vô 一nhất 物vật 。 今kim 於ư 彼bỉ 元nguyên 明minh 性tánh 上thượng 。 妄vọng 生sanh 照chiếu 用dụng 。 此thử 照chiếu 是thị 妄vọng 照chiếu 。 即tức 經kinh 前tiền 所sở 云vân 。 性tánh 覺giác 必tất 明minh 。 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 。 生sanh 所sở 者giả 。 因nhân 妄vọng 照chiếu 而nhi 妄vọng 所sở 生sanh 。 即tức 前tiền 所sở 云vân 。 覺giác 非phi 所sở 明minh 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 以dĩ 所sở 照chiếu 之chi 妄vọng 境cảnh 既ký 立lập 。 而nhi 真chân 照chiếu 之chi 性tánh 遂toại 亡vong 。 即tức 所sở 謂vị 有hữu 相tương 當đương 情tình 。 無vô 相tướng 即tức 隱ẩn 。 如như 迷mê 雲vân 起khởi 。 必tất 障chướng 蔽tế 於ư 慧tuệ 日nhật 也dã 。 遂toại 將tương 本bổn 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 。 轉chuyển 成thành 無vô 明minh 藏tạng 識thức 也dã 。 ❖ 卯mão 二nhị 略lược 彰chương 生sanh 滅diệt 。 迷mê 妄vọng 有hữu 虛hư 空không 。 依y 空không 立lập 世thế 界giới 。 想tưởng 澄trừng 成thành 國quốc 土thổ 。 知tri 覺giác 乃nãi 眾chúng 生sanh 。 此thử 明minh 從tùng 真chân 起khởi 妄vọng 。 妄vọng 成thành 世thế 界giới 。 眾chúng 生sanh 。 併tinh 業nghiệp 果quả 。 三tam 種chủng 相tương 續tục 之chi 相tướng 。 以dĩ 其kỳ 妄vọng 所sở 既ký 已dĩ 成thành 立lập 。 則tắc 轉chuyển 本bổn 有hữu 之chi 智trí 光quang 。 而nhi 成thành 能năng 見kiến 之chi 妄vọng 見kiến 。 欲dục 見kiến 本bổn 識thức 。 不bất 知tri 本bổn 識thức 。 卒thốt 不bất 可khả 見kiến 。 遂toại 迷mê 性tánh 空không 。 而nhi 妄vọng 成thành 頑ngoan 空không 。 故cố 曰viết 迷mê 妄vọng 有hữu 虛hư 空không 。 即tức 前tiền 晦hối 昧muội 為vi 空không 是thị 也dã 。 親thân 依y 無vô 明minh 。 虛hư 空không 先tiên 現hiện 耳nhĩ 。 次thứ 句cú 依y 空không 立lập 世thế 界giới 者giả 。 以dĩ 本bổn 識thức 既ký 不bất 可khả 見kiến 。 而nhi 定định 欲dục 見kiến 之chi 。 空không 見kiến 相tương 對đối 。 堅kiên 執chấp 欲dục 緣duyên 。 如như 瞪trừng 目mục 發phát 勞lao 。 依y 虛hư 空không 晦hối 昧muội 。 結kết 暗ám 境cảnh 而nhi 成thành 四tứ 大đại 之chi 色sắc 法pháp 。 故cố 曰viết 。 依y 空không 立lập 世thế 界giới 。 即tức 前tiền 空không 晦hối 暗ám 中trung 。 結kết 暗ám 為vi 色sắc 是thị 也dã 。 想tưởng 澄trừng 成thành 國quốc 土thổ 。 知tri 覺giác 乃nãi 眾chúng 生sanh 者giả 。 上thượng 句cú 。 即tức 溫ôn 陵lăng 所sở 謂vị 。 妄vọng 想tưởng 凝ngưng 結kết 。 成thành 無vô 情tình 國quốc 土độ 也dã 。 下hạ 句cú 。 謂vị 妄vọng 想tưởng 知tri 覺giác 。 成thành 有hữu 情tình 眾chúng 生sanh 也dã 。 此thử 依y 無vô 明minh 藏tạng 識thức 。 生sanh 起khởi 依y 。 正chánh 二nhị 報báo 。 而nhi 有hữu 見kiến 。 相tướng 二nhị 分phần 。 指Chỉ 掌Chưởng 疏Sớ 云vân 。 且thả 約ước 本bổn 識thức 中trung 細tế 相tướng 言ngôn 之chi 。 而nhi 不bất 言ngôn 麤thô 相tướng 者giả 。 以dĩ 其kỳ 示thị 迷mê 途đồ 未vị 遠viễn 。 見kiến 歸quy 源nguyên 之chi 易dị 也dã 。 空không 生sanh 大đại 覺giác 中trung 。 如như 海hải 一nhất 漚âu 發phát 。 有hữu 漏lậu 微vi 塵trần 國quốc 。 皆giai 依y 空không 所sở 生sanh 。 漚âu 滅diệt 空không 本bổn 無vô 。 況huống 復phục 諸chư 三tam 有hữu 。 前tiền 四tứ 句cú 。 明minh 諸chư 法pháp 忽hốt 生sanh 。 後hậu 二nhị 句cú 。 明minh 諸chư 法pháp 還hoàn 滅diệt 。 即tức 返phản 妄vọng 歸quy 真chân 之chi 意ý 。 前tiền 迷mê 妄vọng 有hữu 虛hư 空không 。 則tắc 虛hư 空không 生sanh 於ư 大đại 覺giác 心tâm 中trung 。 僅cận 如như 海hải 之chi 一nhất 漚âu 發phát 現hiện 而nhi 已dĩ 。 以dĩ 覺giác 心tâm 。 喻dụ 之chi 如như 海hải 。 虛hư 空không 。 喻dụ 之chi 如như 漚âu 。 其kỳ 大đại 小tiểu 為vi 何hà 如như 耶da 。 有hữu 漏lậu 微vi 塵trần 國quốc 。 皆giai 依y 空không 所sở 生sanh 者giả 。 有hữu 漏lậu 。 即tức 前tiền 之chi 有hữu 情tình 世thế 界giới 。 具cụ 足túc 欲dục 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 。 無vô 明minh 漏lậu 也dã 。 微vi 塵trần 國quốc 。 即tức 前tiền 之chi 器khí 世thế 界giới 。 皆giai 依y 虛hư 空không 之chi 所sở 生sanh 。 不bất 出xuất 空không 外ngoại 。 益ích 見kiến 其kỳ 微vi 劣liệt 與dữ 虛hư 妄vọng 矣hĩ 。 此thử 四tứ 句cú 。 即tức 前tiền 引dẫn 起khởi 。 塵trần 勞lao 煩phiền 惱não 。 起khởi 為vi 世thế 界giới 。 靜tĩnh 成thành 虛hư 空không 。 虛hư 空không 為vi 同đồng 。 世thế 界giới 為vi 異dị 。 彼bỉ 無vô 同đồng 異dị 。 真chân 有hữu 為vi 法pháp 。 漚âu 滅diệt 空không 本bổn 無vô 。 況huống 復phục 諸chư 三tam 有hữu 者giả 。 空không 性tánh 如như 漚âu 。 有hữu 生sanh 必tất 滅diệt 。 究cứu 之chi 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 屬thuộc 妄vọng 見kiến 。 漚âu 滅diệt 。 虛hư 空không 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 況huống 復phục 空không 中trung 。 諸chư 三tam 有hữu 世thế 間gian 耶da 。 三tam 有hữu 即tức 三tam 界giới 。 謂vị 欲dục 有hữu 。 色sắc 有hữu 。 無vô 色sắc 有hữu 也dã 。 妙diệu 理lý 無vô 端đoan 。 妄vọng 成thành 三tam 界giới 。 如như 水thủy 結kết 成thành 冰băng 。 物vật 而nhi 不bất 化hóa 。 故cố 謂vị 之chi 曰viết 有hữu 。 又hựu 取thủ 中trung 三tam 界giới 九cửu 地địa 。 則tắc 為vi 九cửu 有hữu 。 廣quảng 開khai 四tứ 洲châu 四tứ 惡ác 趣thú 。 六lục 欲dục 併tinh 梵Phạm 天Thiên 。 四tứ 禪thiền 四tứ 空không 定định 。 無vô 想tưởng 阿A 那Na 含Hàm 。 則tắc 為vi 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 也dã 。 又hựu 依y 空không 同đồng 體thể 。 安an 危nguy 事sự 一nhất 。 故cố 滅diệt 則tắc 俱câu 滅diệt 。 是thị 知tri 漚âu 性tánh 不bất 實thật 。 滅diệt 之chi 仍nhưng 歸quy 於ư 海hải 。 則tắc 知tri 空không 性tánh 本bổn 無vô 。 滅diệt 之chi 仍nhưng 歸quy 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 也dã 。 ❖ 卯mão 三tam 正chánh 明minh 須tu 選tuyển 。 歸quy 元nguyên 性tánh 無vô 二nhị 。 方phương 便tiện 有hữu 多đa 門môn 。 聖thánh 性tánh 無vô 不bất 通thông 。 順thuận 逆nghịch 皆giai 方phương 便tiện 。 初sơ 心tâm 入nhập 三tam 昧muội 。 遲trì 速tốc 不bất 同đồng 倫luân 。 上thượng 明minh 可khả 以dĩ 還hoàn 滅diệt 。 已dĩ 引dẫn 歸quy 元nguyên 之chi 路lộ 。 此thử 明minh 圓viên 通thông 順thuận 逆nghịch 之chi 意ý 。 意ý 謂vị 。 但đãn 能năng 滅diệt 除trừ 妄vọng 識thức 境cảnh 界giới 。 自tự 可khả 復phục 歸quy 本bổn 來lai 元nguyên 。 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 既ký 歸quy 藏tạng 性tánh 。 其kỳ 理lý 則tắc 無vô 有hữu 二nhị 。 設thiết 若nhược 欲dục 入nhập 此thử 無vô 二nhị 之chi 理lý 。 其kỳ 方phương 便tiện 自tự 有hữu 多đa 門môn 。 如như 京kinh 畿# 是thị 一nhất 。 入nhập 路lộ 多đa 歧kỳ 也dã 。 聖thánh 性tánh 無vô 不bất 通thông 。 順thuận 逆nghịch 皆giai 方phương 便tiện 者giả 。 諸chư 聖thánh 證chứng 入nhập 此thử 性tánh 。 則tắc 無vô 有hữu 不bất 通thông 。 以dĩ 三tam 科khoa 七thất 大đại 。 或hoặc 順thuận 修tu 而nhi 入nhập 。 或hoặc 逆nghịch 修tu 而nhi 入nhập 。 二nhị 十thập 五ngũ 門môn 。 皆giai 為vi 方Phương 便Tiện 之chi 門Môn 。 如như 千thiên 逕kính 九cửu 逵# 。 皆giai 達đạt 帝đế 京kinh 也dã 。 孤Cô 山Sơn 曰viết 。 觀Quán 音Âm 耳nhĩ 根căn 則tắc 順thuận 。 餘dư 聖thánh 諸chư 根căn 則tắc 逆nghịch 。 對đối 此thử 方phương 之chi 機cơ 為vi 順thuận 。 不bất 對đối 此thử 方phương 之chi 機cơ 為vi 逆nghịch 也dã 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 順thuận 塵trần 識thức 流lưu 。 宛uyển 轉chuyển 達đạt 道Đạo 曰viết 順thuận 入nhập 。 則tắc 六lục 塵trần 六lục 識thức 。 火hỏa 大đại 至chí 識thức 大đại 圓viên 通thông 也dã 。 如như 順thuận 背bội 京kinh 之chi 路lộ 。 繞nhiễu 遠viễn 方phương 到đáo 者giả 也dã 。 逆nghịch 根căn 性tánh 之chi 外ngoại 流lưu 。 而nhi 旋toàn 返phản 入nhập 性tánh 曰viết 逆nghịch 入nhập 。 即tức 六lục 根căn 及cập 根căn 大đại 圓viên 通thông 也dã 。 如như 逆nghịch 背bội 京kinh 之chi 路lộ 。 回hồi 身thân 即tức 到đáo 者giả 也dã 。 請thỉnh 觀quán 諸chư 根căn 圓viên 通thông 。 俱câu 有hữu 旋toàn 反phản 字tự 面diện 可khả 見kiến 矣hĩ 。 初sơ 心tâm 入nhập 三tam 昧muội 。 遲trì 速tốc 不bất 同đồng 倫luân 者giả 。 此thử 二nhị 句cú 。 正chánh 見kiến 須tu 選tuyển 。 以dĩ 上thượng 所sở 云vân 。 順thuận 逆nghịch 皆giai 方phương 便tiện 。 所sở 謂vị 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 於ư 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 皆giai 能năng 證chứng 得đắc 。 何hà 須tu 選tuyển 擇trạch 。 但đãn 初sơ 發phát 心tâm 人nhân 。 欲dục 入nhập 三tam 昧muội 。 指chỉ 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 定định 。 得đắc 循tuần 圓viên 根căn 。 與dữ 不bất 圓viên 根căn 。 日nhật 劫kiếp 相tương 倍bội 。 以dĩ 不bất 得đắc 圓viên 根căn 。 則tắc 艱gian 難nan 而nhi 遲trì 。 雖tuy 修tu 數số 劫kiếp 。 不bất 及cập 一nhất 日nhật 。 以dĩ 得đắc 圓viên 根căn 則tắc 容dung 易dị 而nhi 速tốc 。 但đãn 修tu 一nhất 日nhật 。 可khả 當đương 數số 劫kiếp 。 因nhân 此thử 遲trì 速tốc 難nan 易dị 。 自tự 不bất 同đồng 倫luân 。 又hựu 不bất 可khả 以dĩ 不bất 選tuyển 也dã 。 初sơ 發phát 源nguyên 開khai 選tuyển 竟cánh 。 ❖ 寅# 二nhị 了liễu 揀giản 諸chư 門môn 分phân 四tứ 卯mão 初sơ 揀giản 六lục 塵trần 二nhị 揀giản 五ngũ 根căn 三tam 揀giản 六lục 識thức 四tứ 揀giản 七thất 大đại 。 今kim 初sơ 。 色sắc 想tưởng 結kết 成thành 塵trần 。 精tinh 了liễu 不bất 能năng 徹triệt 。 如như 何hà 不bất 明minh 徹triệt 。 於ư 是thị 獲hoạch 圓viên 通thông 。 前tiền 來lai 佛Phật 說thuyết 。 彼bỉ 等đẳng 修tu 行hành 。 實thật 無vô 優ưu 劣liệt 。 乃nãi 據cứ 諸chư 聖thánh 。 證chứng 得đắc 藏tạng 性tánh 而nhi 言ngôn 。 今kim 欲dục 初sơ 心tâm 。 修tu 證chứng 三tam 昧muội 。 有hữu 遲trì 速tốc 難nan 易dị 之chi 殊thù 。 故cố 不bất 得đắc 不bất 揀giản 耳nhĩ 。 此thử 揀giản 六lục 塵trần 圓viên 通thông 。 一nhất 。 優Ưu 婆Bà 尼Ni 沙Sa 陀Đà 色sắc 塵trần 。 因nhân 觀quán 色sắc 性tánh 空không 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 言ngôn 色sắc 惟duy 憑bằng 妄vọng 想tưởng 凝ngưng 結kết 而nhi 成thành 。 為vi 障chướng 蔽tế 之chi 塵trần 。 若nhược 以dĩ 心tâm 精tinh 了liễu 之chi 。 終chung 不bất 能năng 使sử 之chi 明minh 徹triệt 。 良lương 以dĩ 色sắc 塵trần 之chi 體thể 。 元nguyên 本bổn 結kết 暗ám 所sở 成thành 。 如như 何hà 以dĩ 此thử 不bất 了liễu 明minh 。 不bất 透thấu 徹triệt 之chi 物vật 。 而nhi 欲dục 初sơ 心tâm 依y 此thử 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 音âm 聲thanh 雜tạp 語ngữ 言ngôn 。 但đãn 伊y 名danh 句cú 味vị 。 一nhất 非phi 含hàm 一nhất 切thiết 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 二nhị 。 憍kiêu 陳trần 那na 聲thanh 塵trần 。 因nhân 聞văn 法Pháp 音âm 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 音âm 聲thanh 即tức 徑kính 直trực 聲thanh 。 語ngữ 言ngôn 即tức 屈khuất 曲khúc 聲thanh 。 即tức 此thử 音âm 聲thanh 一nhất 法pháp 。 未vị 免miễn 雜tạp 於ư 。 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 但đãn 伊y 名danh 句cú 味vị 。 伊y 者giả 彼bỉ 也dã 。 名danh 詮thuyên 自tự 性tánh 。 以dĩ 一nhất 字tự 直trực 目mục 為vi 名danh 。 如như 言ngôn 瓶bình 等đẳng 。 並tịnh 不bất 言ngôn 何hà 瓶bình 。 句cú 詮thuyên 差sai 別biệt 。 如như 言ngôn 花hoa 瓶bình 二nhị 字tự 。 帶đái 表biểu 為vi 句cú 。 文văn 詮thuyên 聯liên 合hợp 。 以dĩ 多đa 字tự 聯liên 合hợp 為vi 文văn 。 今kim 言ngôn 味vị 者giả 。 即tức 文văn 理lý 所sở 詮thuyên 之chi 義nghĩa 味vị 也dã 。 惟duy 以dĩ 彼bỉ 之chi 名danh 句cú 義nghĩa 味vị 而nhi 已dĩ 。 且thả 一nhất 名danh 非phi 能năng 遍biến 含hàm 一nhất 切thiết 名danh 。 一nhất 句cú 非phi 能năng 遍biến 含hàm 一nhất 切thiết 句cú 。 一nhất 義nghĩa 。 非phi 能năng 遍biến 含hàm 一nhất 切thiết 義nghĩa 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 通thông 之chi 物vật 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 香hương 以dĩ 合hợp 中trung 知tri 。 離ly 則tắc 元nguyên 無vô 有hữu 。 不bất 恆hằng 其kỳ 所sở 覺giác 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 三tam 。 香Hương 嚴Nghiêm 童Đồng 子Tử 香hương 塵trần 。 因nhân 香hương 塵trần 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 香hương 塵trần 必tất 以dĩ 鼻tị 根căn 。 合hợp 中trung 方phương 知tri 其kỳ 有hữu 香hương 。 如như 若nhược 離ly 而nhi 不bất 合hợp 。 則tắc 元nguyên 無vô 有hữu 香hương 。 且thả 能năng 覺giác 之chi 根căn 。 不bất 能năng 恆hằng 常thường 與dữ 所sở 覺giác 之chi 塵trần 相tướng 合hợp 。 以dĩ 塵trần 合hợp 時thời 。 則tắc 有hữu 能năng 覺giác 。 塵trần 離ly 時thời 。 併tinh 無vô 所sở 覺giác 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 恆hằng 之chi 物vật 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 味vị 性tánh 非phi 本bổn 然nhiên 。 要yếu 以dĩ 味vị 時thời 有hữu 。 其kỳ 覺giác 不bất 恆hằng 一nhất 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 四tứ 。 藥Dược 王Vương 。 藥Dược 上Thượng 味vị 塵trần 。 因nhân 味vị 塵trần 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 然nhiên 此thử 味vị 塵trần 體thể 性tánh 非phi 本bổn 然nhiên 。 而nhi 自tự 知tri 有hữu 味vị 也dã 。 本bổn 然nhiên 即tức 自tự 然nhiên 。 要yếu 以dĩ 味vị 塵trần 合hợp 舌thiệt 根căn 時thời 。 方phương 知tri 其kỳ 有hữu 味vị 。 其kỳ 舌thiệt 根căn 能năng 覺giác 之chi 性tánh 。 不bất 能năng 恆hằng 常thường 與dữ 所sở 覺giác 。 合hợp 而nhi 為vi 一nhất 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 恆hằng 之chi 物vật 。 而nhi 欲dục 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 觸xúc 以dĩ 所sở 觸xúc 明minh 。 無vô 所sở 不bất 明minh 觸xúc 。 合hợp 離ly 性tánh 非phi 定định 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 五ngũ 。 跋Bạt 陀Đà 波Ba 羅La 觸xúc 塵trần 。 因nhân 觸xúc 塵trần 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 然nhiên 觸xúc 塵trần 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 要yếu 以dĩ 有hữu 知tri 之chi 身thân 根căn 。 與dữ 無vô 知tri 之chi 外ngoại 物vật 合hợp 。 而nhi 覺giác 知tri 冷lãnh 煖noãn 澀sáp 滑hoạt 。 違vi 順thuận 等đẳng 相tướng 。 方phương 名danh 為vi 觸xúc 。 此thử 上thượng 觸xúc 字tự 指chỉ 觸xúc 塵trần 。 下hạ 觸xúc 字tự 指chỉ 身thân 根căn 所sở 對đối 之chi 物vật 。 故cố 云vân 觸xúc 塵trần 必tất 以dĩ 身thân 根căn 所sở 對đối 之chi 物vật 。 乃nãi 得đắc 發phát 明minh 顯hiển 現hiện 。 無vô 所sở 不bất 明minh 觸xúc 者giả 。 若nhược 無vô 有hữu 所sở 觸xúc 之chi 物vật 。 則tắc 不bất 能năng 發phát 明minh 。 觸xúc 塵trần 之chi 相tướng 。 合hợp 離ly 之chi 性tánh 。 本bổn 非phi 一nhất 定định 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 常thường 之chi 物vật 。 而nhi 欲dục 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 法pháp 稱xưng 為vi 內nội 塵trần 。 憑bằng 塵trần 必tất 有hữu 所sở 。 能năng 所sở 非phi 遍biến 涉thiệp 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 六lục 。 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 法pháp 塵trần 。 因nhân 法pháp 塵trần 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 法pháp 塵trần 非phi 同đồng 外ngoại 五ngũ 塵trần 之chi 實thật 質chất 。 乃nãi 是thị 五ngũ 塵trần 落lạc 謝tạ 影ảnh 子tử 。 謝tạ 在tại 意ý 地địa 之chi 中trung 。 惟duy 意ý 中trung 獨độc 緣duyên 。 合hợp 外ngoại 五ngũ 塵trần 。 俱câu 屬thuộc 法pháp 塵trần 。 為vi 獨độc 影ảnh 境cảnh 。 故cố 稱xưng 為vi 內nội 塵trần 。 憑bằng 塵trần 必tất 有hữu 所sở 者giả 。 憑bằng 外ngoại 五ngũ 塵trần 落lạc 謝tạ 。 必tất 有hữu 所sở 落lạc 謝tạ 之chi 影ảnh 。 是thị 則tắc 外ngoại 塵trần 為vi 能năng 謝tạ 。 內nội 塵trần 為vi 所sở 謝tạ 。 但đãn 外ngoại 塵trần 有hữu 五ngũ 。 落lạc 謝tạ 必tất 有hữu 先tiên 後hậu 。 內nội 塵trần 亦diệc 五ngũ 。 影ảnh 子tử 非phi 無vô 甲giáp 乙ất 。 起khởi 意ý 緣duyên 時thời 。 惟duy 專chuyên 一nhất 境cảnh 。 捨xả 一nhất 緣duyên 一nhất 。 能năng 所sở 非phi 能năng 互hỗ 遍biến 互hỗ 涉thiệp 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 遍biến 之chi 物vật 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 ❖ 卯mão 二nhị 揀giản 五ngũ 根căn 。 見kiến 性tánh 雖tuy 洞đỗng 然nhiên 。 明minh 前tiền 不bất 明minh 後hậu 。 四tứ 維duy 虧khuy 一nhất 半bán 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 六lục 根căn 。 今kim 言ngôn 五ngũ 根căn 者giả 。 惟duy 留lưu 耳nhĩ 根căn 為vi 當đương 選tuyển 也dã 。 一nhất 。 阿A 那Na 律Luật 眼nhãn 根căn 。 因nhân 見kiến 性tánh 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 然nhiên 見kiến 根căn 之chi 性tánh 即tức 眼nhãn 根căn 。 雖tuy 洞đỗng 然nhiên 明minh 徹triệt 。 若nhược 四tứ 方phương 論luận 。 但đãn 明minh 前tiền 一nhất 方phương 。 及cập 左tả 右hữu 兩lưỡng 方phương 。 不bất 明minh 後hậu 一nhất 方phương 。 故cố 曰viết 明minh 前tiền 不bất 明minh 後hậu 。 若nhược 以dĩ 四tứ 維duy 論luận 。 只chỉ 見kiến 前tiền 兩lưỡng 維duy 。 不bất 見kiến 後hậu 兩lưỡng 維duy 。 故cố 言ngôn 四tứ 維duy 虧khuy 了liễu 一nhất 半bán 。 則tắc 三tam 分phần 言ngôn 功công 。 一nhất 分phần 無vô 德đức 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 圓viên 之chi 根căn 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 鼻tị 息tức 出xuất 入nhập 通thông 。 現hiện 前tiền 無vô 交giao 氣khí 。 支chi 離ly 匪phỉ 涉thiệp 入nhập 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 二nhị 。 周chu 利lợi 槃bàn 特đặc 迦ca 鼻tị 息tức 。 因nhân 觀quán 鼻tị 根căn 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 鼻tị 息tức 者giả 。 鼻tị 中trung 之chi 氣khí 息tức 也dã 。 出xuất 而nhi 通thông 於ư 外ngoại 。 入nhập 而nhi 通thông 於ư 內nội 。 故cố 曰viết 出xuất 入nhập 通thông 。 即tức 前tiền 云vân 。 有hữu 出xuất 有hữu 入nhập 是thị 也dã 。 現hiện 前tiền 無vô 交giao 氣khí 者giả 。 出xuất 息tức 盡tận 時thời 。 不bất 能năng 即tức 入nhập 。 入nhập 息tức 盡tận 時thời 。 不bất 能năng 即tức 出xuất 。 即tức 此thử 出xuất 入nhập 少thiểu 停đình 之chi 時thời 。 名danh 為vi 現hiện 前tiền 。 無vô 有hữu 交giao 接tiếp 之chi 氣khí 。 則tắc 無vô 功công 德đức 。 即tức 前tiền 云vân 。 而nhi 缺khuyết 中trung 交giao 是thị 也dã 。 據cứ 此thử 。 則tắc 三tam 分phần 論luận 功công 。 而nhi 缺khuyết 一nhất 分phần 。 支chi 離ly 匪phỉ 涉thiệp 入nhập 者giả 。 而nhi 且thả 支chi 分phân 離ly 異dị 。 各các 有hữu 所sở 據cứ 。 有hữu 出xuất 無vô 入nhập 。 有hữu 入nhập 無vô 出xuất 。 即tức 此thử 支chi 離ly 處xứ 。 匪phỉ 能năng 互hỗ 相tương 涉thiệp 入nhập 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 圓viên 之chi 根căn 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 舌thiệt 非phi 入nhập 無vô 端đoan 。 因nhân 味vị 生sanh 覺giác 了liễu 。 味vị 亡vong 了liễu 無vô 有hữu 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 三tam 。 憍Kiêu 梵Phạm 缽Bát 提Đề 舌thiệt 根căn 。 因nhân 舌thiệt 根căn 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 溫Ôn 陵Lăng 曰viết 。 舌thiệt 不bất 因nhân 味vị 。 而nhi 即tức 能năng 覺giác 了liễu 。 乃nãi 為vi 無vô 端đoan 。 無vô 端đoan 。 即tức 無vô 因nhân 也dã 。 謂vị 舌thiệt 入nhập 非phi 無vô 因nhân 。 而nhi 能năng 知tri 味vị 。 因nhân 有hữu 味vị 塵trần 。 合hợp 到đáo 舌thiệt 根căn 之chi 時thời 。 方phương 生sanh 覺giác 了liễu 之chi 知tri 。 設thiết 或hoặc 味vị 塵trần 銷tiêu 亡vong 。 則tắc 覺giác 了liễu 之chi 知tri 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 常thường 之chi 根căn 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 正Chánh 脈Mạch 問vấn 。 耳nhĩ 離ly 聲thanh 而nhi 聞văn 靜tĩnh 。 說thuyết 為vi 本bổn 性tánh 。 何hà 不bất 舌thiệt 離ly 味vị 而nhi 嘗thường 淡đạm 。 亦diệc 說thuyết 為vi 常thường 耶da 。 耳nhĩ 為vi 離ly 知tri 。 恆hằng 常thường 普phổ 遍biến 。 離ly 聲Thanh 聞Văn 靜tĩnh 。 更cánh 比tỉ 聲thanh 圓viên 。 人nhân 所sở 易dị 曉hiểu 。 經Kinh 云vân 。 動động 若nhược 邇nhĩ 遙diêu 。 靜tĩnh 無vô 邊biên 際tế 是thị 也dã 。 今kim 舌thiệt 根căn 覺giác 味vị 之chi 知tri 。 不bất 過quá 三tam 寸thốn 。 合hợp 知tri 尚thượng 劣liệt 。 而nhi 離ly 知tri 淡đạm 相tướng 。 更cánh 為vi 眇miễu 昧muội 。 豈khởi 能năng 同đồng 耳nhĩ 之chi 常thường 性tánh 彰chương 顯hiển 乎hồ 。 身thân 與dữ 所sở 觸xúc 同đồng 。 各các 非phi 圓viên 覺giác 觀quán 。 涯nhai 量lượng 不bất 冥minh 會hội 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 四tứ 。 畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 身thân 根căn 。 因nhân 觀quán 身thân 根căn 苦Khổ 諦Đế 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 此thử 之chi 身thân 根căn 。 與dữ 彼bỉ 所sở 有hữu 觸xúc 塵trần 相tướng 同đồng 。 前tiền 云vân 。 觸xúc 以dĩ 所sở 觸xúc 明minh 。 無vô 所sở 不bất 明minh 觸xúc 。 今kim 身thân 正chánh 與dữ 相tướng 同đồng 。 謂vị 身thân 之chi 覺giác 性tánh 。 亦diệc 因nhân 所sở 觸xúc 而nhi 得đắc 發phát 明minh 。 若nhược 無vô 所sở 觸xúc 之chi 塵trần 。 不bất 得đắc 發phát 明minh 。 各các 非phi 圓viên 覺giác 觀quán 者giả 。 以dĩ 圓viên 之chi 一nhất 字tự 。 雙song 貫quán 覺giác 。 觀quán 二nhị 字tự 。 圓viên 覺giác 者giả 。 獨độc 立lập 之chi 全toàn 體thể 也dã 。 圓viên 觀quán 者giả 。 絕tuyệt 待đãi 之chi 全toàn 智trí 也dã 。 此thử 身thân 根căn 與dữ 前tiền 觸xúc 塵trần 。 各các 非phi 圓viên 覺giác 之chi 與dữ 圓viên 觀quán 也dã 。 良lương 以dĩ 合hợp 中trung 之chi 知tri 。 根căn 塵trần 相tương 待đãi 而nhi 顯hiển 。 故cố 前tiền 觸xúc 塵trần 。 離ly 此thử 身thân 根căn 。 其kỳ 相tướng 即tức 隱ẩn 。 固cố 無vô 獨độc 立lập 之chi 全toàn 體thể 。 與dữ 夫phu 絕tuyệt 待đãi 之chi 全toàn 智trí 也dã 。 而nhi 此thử 身thân 根căn 。 離ly 前tiền 觸xúc 塵trần 。 其kỳ 知tri 亦diệc 泯mẫn 。 亦diệc 無vô 獨độc 立lập 絕tuyệt 待đãi 。 全toàn 體thể 全toàn 智trí 也dã 。 此thử 二nhị 句cú 總tổng 明minh 合hợp 而nhi 後hậu 有hữu 知tri 也dã 。 涯nhai 量lượng 不bất 冥minh 會hội 者giả 。 且thả 身thân 根căn 之chi 與dữ 觸xúc 塵trần 。 一nhất 屬thuộc 有hữu 知tri 。 一nhất 屬thuộc 無vô 知tri 。 各các 有hữu 邊biên 涯nhai 。 各các 有hữu 分phân 量lượng 。 不bất 能năng 於ư 離ly 時thời 。 而nhi 得đắc 冥minh 知tri 契khế 會hội 。 此thử 句cú 乃nãi 明minh 離ly 而nhi 後hậu 無vô 知tri 也dã 。 合hợp 有hữu 離ly 無vô 。 其kỳ 性tánh 不bất 定định 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 常thường 之chi 根căn 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 知tri 根căn 雜tạp 亂loạn 思tư 。 湛trạm 了liễu 終chung 無vô 見kiến 。 想tưởng 念niệm 不bất 可khả 脫thoát 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 五ngũ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 意ý 根căn 。 因nhân 意ý 根căn 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 知tri 根căn 。 謂vị 意ý 知tri 根căn 。 即tức 意ý 根căn 也dã 。 意ý 根căn 。 乃nãi 第đệ 七thất 末mạt 那na 識thức 。 第đệ 六lục 依y 第đệ 七thất 為vi 根căn 。 故cố 曰viết 意ý 根căn 。 雜tạp 者giả 夾giáp 雜tạp 。 亂loạn 思tư 是thị 意ý 識thức 。 此thử 識thức 於ư 諸chư 識thức 中trung 。 最tối 亂loạn 最tối 強cường 。 最tối 難nan 調điều 伏phục 。 湛trạm 了liễu 終chung 無vô 見kiến 者giả 。 言ngôn 脫thoát 盡tận 意ý 識thức 。 湛trạm 然nhiên 了liễu 知tri 之chi 境cảnh 。 終chung 不bất 可khả 見kiến 。 如như 是thị 則tắc 想tưởng 念niệm 。 不bất 可khả 一nhất 時thời 頓đốn 脫thoát 之chi 故cố 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 雜tạp 亂loạn 不bất 離ly 之chi 根căn 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 ❖ 卯mão 三tam 揀giản 六lục 識thức 。 識thức 見kiến 雜tạp 三tam 和hòa 。 詰cật 本bổn 稱xưng 非phi 相tướng 。 自tự 體thể 先tiên 無vô 定định 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 此thử 揀giản 六lục 識thức 。 經kinh 初sơ 以dĩ 六lục 識thức 。 為vi 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 不bất 可khả 依y 之chi 錯thác 誤ngộ 修tu 習tập 。 故cố 以dĩ 捨xả 識thức 用dụng 根căn 為vi 經kinh 旨chỉ 。 而nhi 諸chư 聖thánh 自tự 陳trần 圓viên 通thông 。 仍nhưng 備bị 六lục 識thức 者giả 。 見kiến 聖thánh 性tánh 無vô 不bất 通thông 。 順thuận 逆nghịch 皆giai 方phương 便tiện 也dã 。 此thử 處xứ 文Văn 殊Thù 復phục 揀giản 去khứ 者giả 。 正chánh 以dĩ 初sơ 心tâm 入nhập 三tam 昧muội 。 遲trì 速tốc 不bất 同đồng 倫luân 也dã 。 一nhất 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 眼nhãn 識thức 。 因nhân 眼nhãn 識thức 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 識thức 見kiến 。 應ưng 云vân 見kiến 識thức 。 見kiến 屬thuộc 眼nhãn 。 即tức 眼nhãn 識thức 也dã 。 雜tạp 三tam 和hòa 者giả 。 根căn 塵trần 相tương 對đối 。 識thức 生sanh 其kỳ 中trung 。 能năng 所sở 合hợp 說thuyết 也dã 。 乃nãi 眼nhãn 家gia 隨tùy 念niệm 分phân 別biệt 。 外ngoại 對đối 色sắc 塵trần 。 內nội 對đối 眼nhãn 根căn 。 中trung 間gian 詐trá 現hiện 。 隨tùy 念niệm 麤thô 略lược 分phân 別biệt 。 是thị 為vi 眼nhãn 識thức 。 以dĩ 能năng 依y 自tự 體thể 。 所sở 依y 根căn 。 塵trần 。 故cố 曰viết 雜tạp 三tam 和hòa 。 詰cật 本bổn 稱xưng 非phi 相tướng 者giả 。 即tức 所sở 生sanh 之chi 識thức 。 詰cật 其kỳ 根căn 本bổn 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 一nhất 者giả 。 不bất 從tùng 根căn 生sanh 。 惟duy 根căn 無vô 塵trần 。 不bất 自tự 生sanh 故cố 。 二nhị 者giả 。 不bất 從tùng 塵trần 生sanh 。 色sắc 塵trần 無vô 知tri 。 非phi 生sanh 識thức 因nhân 故cố 。 三tam 者giả 。 非phi 根căn 。 塵trần 和hòa 合hợp 共cộng 生sanh 。 根căn 是thị 有hữu 知tri 。 塵trần 屬thuộc 無vô 知tri 。 應ưng 所sở 生sanh 之chi 識thức 。 一nhất 半bán 有hữu 知tri 。 一nhất 半bán 無vô 知tri 。 今kim 則tắc 不bất 然nhiên 。 故cố 舉cử 體thể 虛hư 妄vọng 不bất 實thật 。 稱xưng 為vi 非phi 相tướng 。 自tự 體thể 先tiên 無vô 定định 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 常thường 之chi 識thức 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 心tâm 聞văn 洞đỗng 十thập 方phương 。 生sanh 於ư 大đại 因nhân 力lực 。 初sơ 心tâm 不bất 能năng 入nhập 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 二nhị 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 耳nhĩ 識thức 。 因nhân 耳nhĩ 識thức 而nhi 得đắc 悟ngộ 入nhập 者giả 。 心tâm 聞văn 。 即tức 耳nhĩ 識thức 。 能năng 洞đỗng 徹triệt 十thập 方phương 。 圓viên 聞văn 無vô 礙ngại 者giả 。 此thử 皆giai 生sanh 於ư 脩tu 法Pháp 界Giới 行hành 。 大đại 因nhân 威uy 力lực 之chi 所sở 成thành 就tựu 。 非phi 耳nhĩ 識thức 自tự 能năng 有hữu 如như 是thị 功công 能năng 。 須tu 是thị 深thâm 位vị 菩Bồ 薩Tát 方phương 可khả 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 久cửu 遠viễn 之chi 因nhân 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 鼻tị 想tưởng 本bổn 權quyền 機cơ 。 祗chi 令linh 攝nhiếp 心tâm 住trụ 。 住trụ 成thành 心tâm 所sở 住trụ 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 三tam 。 孫Tôn 陀Đà 羅La 難Nan 陀Đà 鼻tị 識thức 。 因nhân 鼻tị 識thức 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 鼻tị 想tưởng 者giả 。 於ư 鼻tị 端đoan 作tác 觀quán 白bạch 之chi 想tưởng 也dã 。 本bổn 權quyền 機cơ 者giả 。 本bổn 來lai 權quyền 巧xảo 方phương 便tiện 。 隨tùy 順thuận 機cơ 宜nghi 而nhi 設thiết 。 非phi 鼻tị 識thức 本bổn 有hữu 也dã 。 鼻tị 識thức 以dĩ 分phân 別biệt 香hương 臭xú 為vi 用dụng 。 次thứ 句cú 。 即tức 其kỳ 權quyền 施thí 之chi 意ý 。 祗chi 令linh 收thu 攝nhiếp 其kỳ 散tán 亂loạn 心tâm 。 令linh 得đắc 暫tạm 住trụ 而nhi 已dĩ 。 三tam 句cú 云vân 。 既ký 有hữu 能năng 住trụ 之chi 心tâm 。 則tắc 鼻tị 端đoan 白bạch 。 即tức 成thành 所sở 住trụ 之chi 境cảnh 。 蓋cái 真chân 心tâm 無vô 住trụ 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 有hữu 住trụ 之chi 心tâm 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 說thuyết 法Pháp 弄lộng 音âm 文văn 。 開khai 悟ngộ 先tiên 成thành 者giả 。 名danh 句cú 非phi 無vô 漏lậu 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 四tứ 。 富phú 樓lâu 那na 舌thiệt 識thức 。 因nhân 舌thiệt 識thức 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 舌thiệt 識thức 說thuyết 法Pháp 。 惟duy 是thị 播bá 弄lộng 音âm 聲thanh 。 及cập 以dĩ 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 而nhi 富Phú 樓Lâu 那Na 。 得đắc 大đại 開khai 悟ngộ 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 乃nãi 是thị 先tiên 所sở 成thành 。 曠khoáng 劫kiếp 辯biện 才tài 之chi 力lực 。 故cố 能năng 如như 是thị 耳nhĩ 。 非phi 一nhất 時thời 舌thiệt 識thức 之chi 功công 能năng 。 以dĩ 名danh 身thân 。 句cú 身thân 。 及cập 文văn 身thân 。 乃nãi 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 有hữu 為vi 法pháp 所sở 攝nhiếp 。 非phi 無vô 漏lậu 法pháp 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 有hữu 為vi 法pháp 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 持trì 犯phạm 但đãn 束thúc 身thân 。 非phi 身thân 無vô 所sở 束thúc 。 元nguyên 非phi 遍biến 一nhất 切thiết 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 五ngũ 。 優Ưu 波Ba 離Ly 身thân 識thức 。 因nhân 身thân 識thức 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 持trì 犯phạm 者giả 。 持trì 婬dâm 。 殺sát 。 盜đạo 戒giới 。 欲dục 令linh 清thanh 淨tịnh 。 不bất 使sử 有hữu 犯phạm 。 但đãn 能năng 約ước 束thú 身thân 識thức 而nhi 已dĩ 。 非phi 身thân 識thức 之chi 範phạm 圍vi 。 如như 妄vọng 言ngôn 。 綺ỷ 語ngữ 。 惡ác 口khẩu 。 兩lưỡng 舌thiệt 。 則tắc 身thân 識thức 無vô 所sở 從tùng 束thúc 。 是thị 尚thượng 不bất 遍biến 於ư 口khẩu 。 意ý 二nhị 業nghiệp 。 況huống 夫phu 菩Bồ 薩Tát 。 清thanh 淨tịnh 律luật 儀nghi 。 乃nãi 至chí 八bát 萬vạn 細tế 行hạnh 。 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 耶da 。 故cố 曰viết 元nguyên 非phi 遍biến 一nhất 切thiết 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 遍biến 法Pháp 門môn 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 指Chỉ 掌Chưởng 疏Sớ 。 問vấn 云vân 。 波ba 離ly 執chấp 身thân 。 次thứ 第đệ 執chấp 心tâm 。 俱câu 得đắc 通thông 利lợi 。 今kim 何hà 但đãn 云vân 束thúc 身thân 。 答đáp 曰viết 。 此thử 約ước 初sơ 心tâm 言ngôn 之chi 。 大đại 凡phàm 初sơ 心tâm 持trì 戒giới 。 先tiên 斷đoạn 婬dâm 。 殺sát 。 盜đạo 。 妄vọng 。 妄vọng 猶do 可khả 緩hoãn 。 而nhi 最tối 所sở 宜nghi 急cấp 者giả 。 唯duy 婬dâm 。 殺sát 。 盜đạo 耳nhĩ 。 但đãn 執chấp 心tâm 誠thành 難nan 。 故cố 先tiên 以dĩ 身thân 識thức 束thúc 身thân 。 如như 身thân 識thức 不bất 起khởi 邪tà 覺giác 。 離ly 於ư 惡ác 觸xúc 。 自tự 然nhiên 無vô 復phục 婬dâm 。 殺sát 。 盜đạo 事sự 。 是thị 為vi 束thúc 身thân 。 至chí 若nhược 心tâm 動động 婬dâm 。 殺sát 。 盜đạo 機cơ 。 口khẩu 出xuất 妄vọng 言ngôn 。 綺ỷ 語ngữ 等đẳng 。 非phi 不bất 欲dục 斷đoạn 。 但đãn 非phi 身thân 識thức 能năng 持trì 。 人nhân 不bất 盡tận 皆giai 然nhiên 。 波ba 離ly 豈khởi 能năng 依y 此thử 入nhập 圓viên 哉tai 。 神thần 通thông 本bổn 宿túc 因nhân 。 何hà 關quan 法pháp 分phân 別biệt 。 念niệm 緣duyên 非phi 離ly 物vật 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 六lục 。 大Đại 目Mục 犍Kiền 連Liên 意ý 識thức 。 因nhân 意ý 識thức 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 不bất 可khả 測trắc 度độ 。 謂vị 之chi 神thần 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 謂vị 之chi 通thông 。 大đại 目Mục 連Liên 神thần 通thông 。 雖tuy 由do 旋toàn 識thức 復phục 湛trạm 。 心tâm 光quang 發phát 宣tuyên 。 究cứu 其kỳ 深thâm 本bổn 。 乃nãi 宿túc 因nhân 久cửu 修tu 。 故cố 遇ngộ 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 即tức 得đắc 成thành 就tựu 。 是thị 知tri 其kỳ 有hữu 由do 來lai 矣hĩ 。 何hà 關quan 意ý 識thức 之chi 事sự 。 法pháp 分phân 別biệt 。 即tức 意ý 識thức 也dã 。 因nhân 對đối 法pháp 塵trần 上thượng 。 所sở 起khởi 分phân 別biệt 。 念niệm 念niệm 攀phàn 緣duyên 。 即tức 合hợp 法pháp 塵trần 則tắc 有hữu 。 離ly 法pháp 塵trần 則tắc 無vô 。 故cố 曰viết 念niệm 緣duyên 非phi 離ly 物vật 。 物vật 即tức 法pháp 塵trần 也dã 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 攀phàn 緣duyên 妄vọng 識thức 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 ❖ 卯mão 四tứ 揀giản 七thất 大đại 。 若nhược 以dĩ 地địa 性tánh 觀quán 。 堅kiên 礙ngại 非phi 通thông 達đạt 。 有hữu 為vi 非phi 聖thánh 性tánh 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 此thử 揀giản 七thất 大đại 圓viên 通thông 。 前tiền 五ngũ 大đại 同đồng 塵trần 。 第đệ 六lục 同đồng 識thức 。 第đệ 七thất 同đồng 根căn 。 今kim 一nhất 。 持Trì 地Địa 菩Bồ 薩Tát 地địa 大đại 。 因nhân 平bình 地địa 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 若nhược 以dĩ 地địa 大đại 之chi 性tánh 。 而nhi 為vi 觀quán 察sát 。 境cảnh 則tắc 是thị 堅kiên 凝ngưng 障chướng 礙ngại 之chi 物vật 。 而nhi 非phi 通thông 達đạt 之chi 相tướng 。 持trì 地địa 平bình 填điền 道đạo 路lộ 。 尚thượng 涉thiệp 有hữu 為vi 。 而nhi 非phi 無vô 漏lậu 之chi 正chánh 性tánh 耳nhĩ 。 聖thánh 者giả 正chánh 也dã 。 後hậu 遇ngộ 平bình 心tâm 之chi 教giáo 方phương 歸quy 聖thánh 性tánh 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 若nhược 以dĩ 水thủy 性tánh 觀quán 。 想tưởng 念niệm 非phi 真chân 實thật 。 如như 如như 非phi 覺giác 觀quán 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 二nhị 。 月Nguyệt 光Quang 童Đồng 子Tử 水thủy 大đại 。 因nhân 觀quán 水thủy 大đại 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 若nhược 以dĩ 水thủy 大đại 之chi 性tánh 。 而nhi 為vi 觀quán 境cảnh 。 皆giai 由do 想tưởng 念niệm 而nhi 成thành 。 非phi 真Chân 如Như 實thật 際tế 。 如như 如như 不bất 動động 之chi 理lý 。 凡phàm 欲dục 契khế 如như 如như 不bất 動động 之chi 理lý 。 須tu 得đắc 如như 如như 不bất 動động 之chi 智trí 。 而nhi 起khởi 心tâm 分phân 別biệt 覺giác 觀quán 。 皆giai 不bất 與dữ 相tương 應ứng 。 故cố 曰viết 如như 如như 。 非phi 六lục 識thức 覺giác 觀quán 所sở 能năng 契khế 入nhập 也dã 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 覺giác 觀quán 之chi 心tâm 。 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 若nhược 以dĩ 火hỏa 性tánh 觀quán 。 厭yếm 有hữu 非phi 真chân 離ly 。 非phi 初sơ 心tâm 方phương 便tiện 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 三tam 。 烏Ô 芻Sô 瑟Sắt 摩Ma 火hỏa 大đại 。 因nhân 觀quán 火hỏa 大đại 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 若nhược 以dĩ 火hỏa 大đại 之chi 性tánh 。 而nhi 為vi 觀quán 境cảnh 。 烏ô 芻sô 厭yếm 有hữu 慾dục 火hỏa 。 而nhi 求cầu 離ly 欲dục 。 非phi 到đáo 身thân 心tâm 俱câu 斷đoạn 。 斷đoạn 性tánh 亦diệc 無vô 。 乃nãi 非phi 真chân 離ly 欲dục 也dã 。 然nhiên 初sơ 心tâm 不bất 盡tận 多đa 婬dâm 之chi 機cơ 。 有hữu 少thiểu 欲dục 無vô 欲dục 者giả 。 豈khởi 必tất 藉tạ 此thử 。 以dĩ 為vi 方phương 便tiện 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 通thông 之chi 法pháp 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 若nhược 以dĩ 風phong 性tánh 觀quán 。 動động 寂tịch 非phi 無vô 對đối 。 對đối 非phi 無vô 上thượng 覺giác 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 四tứ 。 琉Lưu 璃Ly 光Quang 法Pháp 王Vương 子Tử 風phong 大đại 。 因nhân 觀quán 風phong 大đại 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 若nhược 以dĩ 風phong 大đại 之chi 性tánh 。 而nhi 為vi 觀quán 境cảnh 。 彼bỉ 雖tuy 遍biến 觀quán 內nội 外ngoại 。 皆giai 是thị 妄vọng 緣duyên 。 風phong 力lực 所sở 轉chuyển 。 然nhiên 風phong 大đại 有hữu 動động 有hữu 寂tịch 。 便tiện 屬thuộc 循tuần 環hoàn 生sanh 滅diệt 。 無vô 常thường 之chi 法pháp 。 非phi 無vô 對đối 待đãi 。 既ký 有hữu 對đối 待đãi 。 自tự 非phi 無vô 上thượng 覺giác 體thể 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 常thường 之chi 法pháp 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 正Chánh 脈Mạch 。 問vấn 。 反phản 聞văn 法Pháp 門môn 。 亦diệc 從tùng 動động 靜tĩnh 而nhi 入nhập 。 何hà 殊thù 於ư 此thử 。 答đáp 。 彼bỉ 乃nãi 漸tiệm 脫thoát 。 動động 靜tĩnh 二nhị 塵trần 。 以dĩ 取thủ 無vô 動động 靜tĩnh 之chi 聞văn 性tánh 。 為vi 初sơ 心tâm 方phương 便tiện 。 此thử 即tức 取thủ 有hữu 動động 寂tịch 之chi 風phong 性tánh 為vi 入nhập 門môn 。 所sở 以dĩ 大đại 不bất 同đồng 也dã 。 豈khởi 可khả 以dĩ 此thử 難nan 彼bỉ 。 若nhược 以dĩ 空không 性tánh 觀quán 。 昏hôn 鈍độn 先tiên 非phi 覺giác 。 無vô 覺giác 異dị 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 五ngũ 。 虛Hư 空Không 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 空không 大đại 。 因nhân 觀quán 空không 大đại 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 若nhược 以dĩ 空không 大đại 之chi 性tánh 。 而nhi 為vi 觀quán 境cảnh 。 諦đế 觀quán 四tứ 大đại 無vô 依y 。 妄vọng 想tưởng 生sanh 滅diệt 。 虛hư 空không 無vô 二nhị 。 佛Phật 國quốc 本bổn 同đồng 。 虛hư 空không 。 乃nãi 晦hối 昧muội 所sở 為vi 。 昏hôn 即tức 冥minh 也dã 。 鈍độn 即tức 頑ngoan 也dã 。 乃nãi 以dĩ 冥minh 頑ngoan 為vi 相tướng 。 自tự 體thể 先tiên 非phi 靈linh 明minh 覺giác 知tri 之chi 用dụng 。 無vô 覺giác 異dị 菩Bồ 提Đề 者giả 。 既ký 無vô 靈linh 明minh 覺giác 知tri 之chi 用dụng 。 自tự 與dữ 菩Bồ 提Đề 相tướng 異dị 。 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 。 此thử 翻phiên 覺giác 道đạo 。 即tức 圓viên 通thông 所sở 證chứng 之chi 無vô 上thượng 覺giác 道Đạo 也dã 。 今kim 欲dục 以dĩ 昏hôn 鈍độn 之chi 因nhân 。 而nhi 取thủ 靈linh 明minh 之chi 果quả 。 何hà 異dị 鑽toàn 冰băng 取thủ 火hỏa 也dã 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 無vô 覺giác 之chi 物vật 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 若nhược 以dĩ 識thức 性tánh 觀quán 。 觀quán 識thức 非phi 常thường 住trụ 。 存tồn 心tâm 乃nãi 虛hư 妄vọng 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 六lục 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 識thức 大đại 。 因nhân 觀quán 識thức 大đại 而nhi 悟ngộ 入nhập 者giả 。 若nhược 以dĩ 識thức 性tánh 。 為vi 所sở 觀quán 境cảnh 。 諦đế 觀quán 十thập 方phương 唯duy 識thức 。 然nhiên 此thử 識thức 性tánh 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 。 實thật 非phi 常thường 住trụ 之chi 性tánh 。 且thả 存tồn 心tâm 觀quán 之chi 。 已dĩ 是thị 虛hư 妄vọng 。 何hà 況huống 所sở 觀quán 之chi 識thức 大đại 。 而nhi 不bất 虛hư 妄vọng 耶da 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 不bất 常thường 之chi 心tâm 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 諸chư 行hành 是thị 無vô 常thường 。 念niệm 性tánh 元nguyên 生sanh 滅diệt 。 因nhân 果quả 今kim 殊thù 感cảm 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 七thất 。 大Đại 勢Thế 至Chí 法Pháp 王Vương 子Tử 根căn 大đại 。 按án 根căn 大đại 應ưng 當đương 在tại 第đệ 六lục 。 今kim 彌Di 勒Lặc 識thức 大đại 超siêu 前tiền 。 勢thế 至chí 根căn 大đại 居cư 此thử 者giả 。 足túc 見kiến 菩Bồ 薩Tát 明minh 知tri 慾dục 脩tu 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 定định 。 獨độc 讓nhượng 觀Quán 音Âm 殿điện 後hậu 。 而nhi 求cầu 其kỳ 普phổ 被bị 三tam 根căn 。 利lợi 鈍độn 兼kiêm 收thu 者giả 。 惟duy 此thử 念niệm 佛Phật 一nhất 門môn 。 凡phàm 有hữu 動động 作tác 遷thiên 流lưu 。 全toàn 屬thuộc 諸chư 行hành 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 而nhi 勢thế 至chí 則tắc 曰viết 。 都đô 攝nhiếp 六lục 根căn 。 淨tịnh 念niệm 相tương 繼kế 。 既ký 是thị 都đô 攝nhiếp 。 則tắc 屬thuộc 根căn 大đại 。 可khả 見kiến 念niệm 佛Phật 。 不bất 是thị 口khẩu 念niệm 。 不bất 是thị 第đệ 六lục 意ý 識thức 心tâm 念niệm 。 乃nãi 是thị 意ý 根căn 都đô 攝nhiếp 六lục 根căn 而nhi 念niệm 。 雖tuy 曰viết 淨tịnh 念niệm 。 終chung 成thành 有hữu 念niệm 。 既ký 曰viết 相tương 繼kế 。 難nan 免miễn 生sanh 滅diệt 。 故cố 曰viết 念niệm 性tánh 元nguyên 生sanh 滅diệt 也dã 。 以dĩ 此thử 念niệm 佛Phật 為vi 因nhân 。 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 為vi 果quả 。 因nhân 果quả 相tướng 孚phu 。 則tắc 萬vạn 修tu 萬vạn 人nhân 去khứ 。 若nhược 以dĩ 此thử 生sanh 滅diệt 之chi 因nhân 。 而nhi 求cầu 現hiện 證chứng 。 不bất 生sanh 滅diệt 之chi 圓viên 通thông 。 則tắc 因nhân 果quả 相tương 背bội 。 感cảm 應ứng 咸hàm 殊thù 。 故cố 曰viết 因nhân 果quả 今kim 殊thù 感cảm 。 云vân 何hà 初sơ 心tâm 。 依y 此thử 生sanh 滅diệt 之chi 心tâm 。 而nhi 速tốc 獲hoạch 圓viên 通thông 者giả 哉tai 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 通thông 論luận 二nhị 十thập 四tứ 聖thánh 。 約ước 其kỳ 所sở 證chứng 。 必tất 等đẳng 觀Quán 音Âm 。 而nhi 原nguyên 其kỳ 入nhập 門môn 。 不bất 從tùng 本bổn 根căn 。 略lược 有hữu 四tứ 緣duyên 。 所sở 以dĩ 當đương 揀giản 。 一nhất 者giả 。 不bất 對đối 方phương 宜nghi 。 二nhị 者giả 。 不bất 便tiện 初sơ 心tâm 。 三tam 者giả 。 別biệt 有hữu 資tư 藉tạ 。 四tứ 者giả 。 非phi 常thường 脩tu 學học 。 反phản 顯hiển 耳nhĩ 根căn 。 對đối 方phương 宜nghi 。 便tiện 初sơ 心tâm 。 不bất 勞lao 資tư 藉tạ 。 通thông 常thường 可khả 脩tu 也dã 。 意ý 在tại 後hậu 偈kệ 。 預dự 此thử 明minh 之chi 。 二nhị 了liễu 揀giản 諸chư 門môn 竟cánh 。 ❖ 寅# 三tam 獨độc 選tuyển 耳nhĩ 根căn 。 分phân 二nhị 卯mão 初sơ 備bị 彰chương 門môn 妙diệu 二nhị 詳tường 示thị 脩tu 巧xảo 卯mão 初sơ 又hựu 分phân 四tứ 辰thần 初sơ 根căn 隨tùy 方phương 利lợi 二nhị 法pháp 以dĩ 人nhân 勝thắng 三tam 示thị 法pháp 真chân 實thật 四tứ 顯hiển 行hành 當đương 根căn 。 今kim 初sơ 。 我ngã 今kim 白bạch 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 出xuất 娑Sa 婆Bà 界Giới 。 此thử 方phương 真chân 教giáo 體thể 。 清thanh 淨tịnh 在tại 音âm 聞văn 。 欲dục 取thủ 三tam 摩ma 提đề 。 實thật 以dĩ 聞văn 中trung 入nhập 。 上thượng 來lai 餘dư 門môn 。 既ký 經Kinh 揀giản 去khứ 。 此thử 則tắc 應ưng 選tuyển 耳nhĩ 根căn 。 故cố 云vân 。 我ngã 現hiện 今kim 重trùng 白bạch 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 佛Phật 出xuất 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 此thử 云vân 堪Kham 忍Nhẫn 。 以dĩ 娑Sa 婆Bà 眾chúng 苦khổ 具cụ 足túc 。 眾chúng 生sanh 堪kham 能năng 忍nhẫn 受thọ 諸chư 苦khổ 故cố 。 如Như 來Lai 必tất 隨tùy 一nhất 方phương 機cơ 宜nghi 。 而nhi 立lập 教giáo 體thể 。 設thiết 教giáo 不bất 應ứng 機cơ 。 化hóa 則tắc 不bất 勝thắng 。 準chuẩn 維Duy 摩Ma 經Kinh 云vân 。 或hoặc 有hữu 佛Phật 土độ 。 以dĩ 光quang 明minh 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 或hoặc 有hữu 佛Phật 土độ 。 以dĩ 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 樹thụ 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 乃nãi 至chí 或hoặc 以dĩ 。 園viên 林lâm 臺đài 觀quán 。 或hoặc 以dĩ 虛hư 空không 影ảnh 響hưởng 。 或hoặc 以dĩ 音âm 聲thanh 語ngữ 言ngôn 。 或hoặc 以dĩ 寂tịch 無vô 言ngôn 說thuyết 。 各các 隨tùy 機cơ 宜nghi 。 教giáo 體thể 不bất 同đồng 。 今kim 佛Phật 世thế 聞văn 聲thanh 得đắc 益ích 者giả 多đa 。 即tức 末mạt 世thế 亦diệc 從tùng 此thử 方phương 眾chúng 生sanh 耳nhĩ 根căn 偏thiên 利lợi 。 能năng 由do 聞văn 性tánh 。 遍biến 達đạt 無vô 量lượng 差sai 別biệt 理lý 事sự 。 故cố 對đối 此thử 一nhất 方phương 機cơ 宜nghi 。 以dĩ 音âm 聲thanh 施thi 作tác 佛Phật 事sự 。 所sở 以dĩ 透thấu 彼bỉ 聞văn 根căn 之chi 利lợi 也dã 。 如Như 來Lai 在tại 世thế 。 聞văn 教giáo 得đắc 益ích 者giả 多đa 。 即tức 末mạt 世thế 亦diệc 從tùng 開khai 示thị 。 而nhi 得đắc 悟ngộ 入nhập 者giả 眾chúng 。 意ý 言ngôn 常thường 途đồ 但đãn 以dĩ 音âm 聲thanh 為vi 教giáo 體thể 。 是thị 隨tùy 相tướng 假giả 體thể 。 而nhi 此thử 方phương 真chân 實thật 教giáo 體thể 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 者giả 。 惟duy 在tại 聽thính 音âm 之chi 聞văn 性tánh 而nhi 已dĩ 。 欲dục 取thủ 三tam 摩ma 提đề 。 實thật 以dĩ 聞văn 中trung 入nhập 者giả 。 良lương 以dĩ 教giáo 詮thuyên 藏tạng 性tánh 。 而nhi 聞văn 性tánh 最tối 切thiết 近cận 藏tạng 性tánh 者giả 也dã 。 然nhiên 領lãnh 悟ngộ 雖tuy 以dĩ 雙song 託thác 音âm 聞văn 。 而nhi 修tu 定định 但đãn 宜nghi 單đơn 取thủ 聞văn 性tánh 。 故cố 凡phàm 欲dục 取thủ 證chứng 三Tam 摩Ma 提Đề 。 即tức 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 定định 。 實thật 在tại 要yếu 以dĩ 耳nhĩ 根căn 聞văn 性tánh 得đắc 入nhập 。 如như 觀Quán 音Âm 自tự 敘tự 。 彼bỉ 佛Phật 教giáo 我ngã 。 從tùng 聞văn 思tư 脩tu 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 於ư 是thị 依y 教giáo 。 初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 做tố 入nhập 流lưu 照chiếu 性tánh 工công 夫phu 。 解giải 六lục 結kết 而nhi 越việt 三tam 空không 。 破phá 五ngũ 陰ấm 而nhi 獲hoạch 二nhị 勝thắng 。 是thị 則tắc 從tùng 說thuyết 選tuyển 根căn 以dĩ 來lai 。 直trực 至chí 此thử 處xứ 。 方phương 以dĩ 決quyết 定định 指chỉ 出xuất 耳nhĩ 根căn 。 為vi 圓viên 通thông 本bổn 根căn 。 至chí 妙diệu 之chi 法Pháp 門môn 矣hĩ 。 ❖ 辰thần 二nhị 法pháp 以dĩ 人nhân 勝thắng 分phân 二nhị 巳tị 初sơ 略lược 讚tán 自tự 利lợi 二nhị 廣quảng 顯hiển 利lợi 他tha 。 今kim 初sơ 。 離ly 苦khổ 得đắc 解giải 脫thoát 。 良lương 哉tai 觀Quán 世Thế 音Âm 。 此thử 科khoa 以dĩ 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 之chi 法Pháp 。 因nhân 為vi 觀Quán 音Âm 之chi 人nhân 殊thù 勝thắng 故cố 。 其kỳ 法Pháp 必tất 堪kham 珍trân 重trọng 也dã 。 此thử 二nhị 句cú 。 略lược 讚tán 自tự 利lợi 功công 德đức 。 離ly 苦khổ 者giả 。 離ly 分phân 段đoạn 。 變biến 易dịch 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 之chi 苦khổ 。 即tức 解giải 六lục 結kết 。 而nhi 越việt 三tam 空không 也dã 。 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 得đắc 離ly 繫hệ 自tự 在tại 。 二nhị 種chủng 解giải 脫thoát 之chi 樂lạc 。 即tức 破phá 五ngũ 陰ấm 。 而nhi 獲hoạch 二nhị 用dụng 也dã 。 此thử 乃nãi 言ngôn 自tự 備bị 利lợi 他tha 體thể 用dụng 故cố 。 判phán 屬thuộc 自tự 利lợi 也dã 。 良lương 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 。 誠thành 實thật 義nghĩa 。 如như 云vân 。 離ly 苦khổ 得đắc 解giải 脫thoát 。 誠thành 哉tai 觀Quán 世Thế 音Âm 之chi 人nhân 耳nhĩ 。 二nhị 。 讚tán 善thiện 義nghĩa 。 如như 云vân 。 離ly 苦khổ 得đắc 解giải 脫thoát 。 善thiện 哉tai 觀Quán 世Thế 音Âm 之chi 法Pháp 耳nhĩ 。 ❖ 巳tị 二nhị 廣quảng 顯hiển 利lợi 他tha 。 於ư 恆Hằng 沙sa 劫kiếp 中trung 。 入nhập 微vi 塵trần 佛Phật 國quốc 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 力lực 。 無vô 畏úy 施thí 眾chúng 生sanh 。 此thử 科khoa 廣quảng 顯hiển 利lợi 他tha 功công 德đức 。 第đệ 一nhất 句cú 。 明minh 豎thụ 窮cùng 三tam 際tế 。 於ư 恆Hằng 沙sa 劫kiếp 。 顯hiển 化hóa 導đạo 時thời 長trường 也dã 。 第đệ 二nhị 句cú 。 明minh 橫hoành 遍biến 十thập 方phương 。 入nhập 微vi 塵trần 國quốc 。 顯hiển 現hiện 身thân 處xứ 廣quảng 也dã 。 第đệ 三tam 句cú 。 顯hiển 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 有hữu 無vô 作tác 妙diệu 力lực 。 自tự 在tại 成thành 就tựu 之chi 語ngữ 。 第đệ 四tứ 句cú 。 顯hiển 十thập 四tứ 無vô 畏úy 。 有hữu 施thí 無vô 畏úy 力lực 。 福phước 備bị 眾chúng 生sanh 之chi 語ngữ 。 又hựu 以dĩ 此thử 三tam 四tứ 兩lưỡng 句cú 。 總tổng 顯hiển 四tứ 不bất 思tư 議nghị 科khoa 。 第đệ 一nhất 不bất 思tư 議nghị 科khoa 後hậu 。 有hữu 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 第đệ 二nhị 不bất 思tư 議nghị 科khoa 後hậu 。 有hữu 能năng 以dĩ 無vô 畏úy 。 施thí 諸chư 眾chúng 生sanh 也dã 。 且thả 連liên 上thượng 兩lưỡng 句cú 。 貫quán 成thành 四tứ 句cú 。 總tổng 顯hiển 此thử 等đẳng 妙diệu 用dụng 。 皆giai 極cực 盡tận 沙sa 劫kiếp 之chi 常thường 。 皆giai 窮cùng 盡tận 塵trần 剎sát 之chi 遍biến 。 總tổng 顯hiển 常thường 遍biến 二nhị 義nghĩa 。 誠thành 為vi 巧xảo 妙diệu 也dã 。 妙diệu 音âm 觀Quán 世Thế 音Âm 。 梵Phạm 音âm 海hải 潮triều 音âm 。 救cứu 世thế 悉tất 安an 寧ninh 。 出xuất 世thế 獲hoạch 常thường 住trụ 。 溫Ôn 陵Lăng 曰viết 。 以dĩ 說thuyết 法Pháp 不bất 滯trệ 為vi 妙diệu 音âm 。 尋tầm 聲thanh 救cứu 苦khổ 為vi 觀Quán 音Âm 。 音âm 性tánh 無vô 著trước 為vi 梵Phạm 音âm 。 應ưng 不bất 失thất 時thời 。 為vi 海hải 潮triều 音âm 。 今kim 三tam 十thập 二nhị 應ứng 中trung 說thuyết 法Pháp 。 四tứ 不bất 思tư 議nghị 中trung 說thuyết 咒chú 。 由do 菩Bồ 薩Tát 妙diệu 觀quán 察sát 智trí 。 觀quán 定định 應ưng 說thuyết 何hà 法pháp 而nhi 得đắc 度độ 。 即tức 為vi 說thuyết 法Pháp 。 或hoặc 說thuyết 咒chú 。 此thử 皆giai 妙diệu 音âm 之chi 力lực 也dã 。 十thập 四tứ 無vô 畏úy 。 中trung 之chi 救cứu 八bát 難nạn 。 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 中trung 之chi 施thí 無vô 畏úy 。 由do 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 觀quán 智trí 。 觀quán 世thế 間gian 稱xưng 念niệm 菩Bồ 薩Tát 名danh 號hiệu 音âm 聲thanh 。 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。 此thử 皆giai 觀Quán 世Thế 音Âm 之chi 力lực 也dã 。 十thập 四tứ 無vô 畏úy 。 之chi 除trừ 三tam 毒độc 。 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 之chi 破phá 慳san 貪tham 。 由do 菩Bồ 薩Tát 音âm 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 無vô 著trước 。 此thử 皆giai 梵Phạm 音âm 之chi 力lực 也dã 。 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 中trung 之chi 赴phó 遍biến 求cầu 。 十thập 四tứ 無vô 畏úy 。 中trung 之chi 赴phó 二nhị 求cầu 。 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 中trung 之chi 赴phó 廣quảng 求cầu 。 由do 菩Bồ 薩Tát 及cập 時thời 說thuyết 法Pháp 。 應ưng 不bất 失thất 時thời 。 此thử 皆giai 海hải 潮triều 音âm 之chi 力lực 也dã 。 然nhiên 《# 法pháp 華hoa 》# 。 有hữu 勝thắng 彼bỉ 世thế 間gian 音âm 。 此thử 中trung 獨độc 缺khuyết 。 以dĩ 致trí 持trì 名danh 一nhất 科khoa 。 無vô 所sở 收thu 屬thuộc 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 一nhất 名danh 。 與dữ 彼bỉ 六lục 十thập 二nhị 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 法Pháp 王Vương 子Tử 名danh 號hiệu 。 正chánh 等đẳng 無vô 異dị 。 以dĩ 彼bỉ 一nhất 名danh 。 正chánh 屬thuộc 勝thắng 彼bỉ 世thế 間gian 音âm 。 如như 是thị 則tắc 五ngũ 音âm 具cụ 足túc 矣hĩ 。 救cứu 世thế 二nhị 句cú 。 義nghĩa 攝nhiếp 後hậu 不bất 思tư 議nghị 。 以dĩ 世thế 人nhân 慳san 貪tham 積tích 聚tụ 。 患hoạn 得đắc 患hoạn 失thất 。 皆giai 不bất 安an 寧ninh 。 而nhi 第đệ 三tam 不bất 思tư 議nghị 中trung 。 破phá 貪tham 感cảm 求cầu 。 正chánh 救cứu 此thử 病bệnh 。 令linh 悉tất 安an 寧ninh 。 以dĩ 脩tu 行hành 欲dục 求cầu 出xuất 世thế 。 錯thác 用dụng 因nhân 心tâm 。 不bất 得đắc 究cứu 竟cánh 。 而nhi 第đệ 四tứ 不bất 思tư 議nghị 中trung 。 有hữu 求cầu 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 證chứng 出xuất 世thế 無vô 上thượng 覺giác 道Đạo 。 而nhi 得đắc 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 。 常thường 住trụ 快khoái 樂lạc 也dã 。 ❖ 辰thần 三tam 示thị 法pháp 真chân 實thật 分phân 三tam 巳tị 初sơ 圓viên 真chân 實thật 二nhị 通thông 真chân 實thật 三tam 常thường 真chân 實thật 。 今kim 初sơ 。 我ngã 今kim 啟khải 如Như 來Lai 。 如như 觀Quán 音Âm 所sở 說thuyết 。 譬thí 如như 人nhân 靜tĩnh 居cư 。 十thập 方phương 俱câu 擊kích 鼓cổ 。 十thập 處xứ 一nhất 時thời 聞văn 。 此thử 則tắc 圓viên 真chân 實thật 。 此thử 顯hiển 示thị 耳nhĩ 根căn 。 具cụ 足túc 三tam 種chủng 真chân 實thật 。 誠thành 正chánh 定định 之chi 真chân 修tu 也dã 。 決quyết 定định 速tốc 證chứng 圓viên 通thông 。 不bất 勞lao 資tư 藉tạ 。 我ngã 者giả 文Văn 殊Thù 自tự 稱xưng 。 現hiện 今kim 啟khải 白bạch 如Như 來Lai 。 所sở 以dĩ 揀giản 去khứ 諸chư 聖thánh 。 獨độc 選tuyển 耳nhĩ 根căn 者giả 。 如như 觀Quán 音Âm 所sở 說thuyết 。 我ngã 從tùng 耳nhĩ 門môn 。 圓Viên 照Chiếu 三Tam 昧Muội 。 所sở 以dĩ 速tốc 證chứng 圓viên 通thông 也dã 。 非phi 指chỉ 下hạ 偈kệ 為vi 觀Quán 音Âm 所sở 說thuyết 。 偈kệ 中trung 仍nhưng 是thị 文Văn 殊Thù 取thủ 前tiền 六lục 根căn 數số 量lượng 。 併tinh 擊kích 鐘chung 驗nghiệm 常thường 等đẳng 科khoa 中trung 。 佛Phật 說thuyết 語ngữ 意ý 。 而nhi 加gia 發phát 揮huy 。 見kiến 耳nhĩ 根căn 之chi 本bổn 妙diệu 也dã 。 譬thí 如như 人nhân 靜tĩnh 居cư 者giả 。 假giả 設thiết 聞văn 鼓cổ 一nhất 事sự 。 以dĩ 例lệ 聞văn 一nhất 切thiết 聲thanh 皆giai 然nhiên 。 故cố 云vân 。 譬thí 如như 靜tĩnh 居cư 。 寂tịch 靜tĩnh 居cư 處xứ 。 揀giản 非phi 鬧náo 時thời 也dã 。 以dĩ 鬧náo 時thời 聞văn 性tánh 。 雖tuy 則tắc 常thường 圓viên 。 殊thù 不bất 自tự 覺giác 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 十thập 方phương 俱câu 擊kích 鼓cổ 者giả 。 一nhất 時thời 同đồng 擊kích 也dã 。 十thập 處xứ 一nhất 時thời 聞văn 者giả 。 聞văn 無vô 先tiên 後hậu 也dã 。 此thử 見kiến 耳nhĩ 根căn 聞văn 性tánh 。 人nhân 人nhân 本bổn 來lai 自tự 圓viên 。 喻dụ 如như 最tối 大đại 圓viên 珠châu 懸huyền 於ư 空không 中trung 。 周chu 輝huy 普phổ 照chiếu 。 諸chư 聲thanh 如như 影ảnh 。 亂loạn 映ánh 齊tề 現hiện 。 絲ti 毫hào 不bất 昧muội 。 此thử 則tắc 圓viên 真chân 實thật 者giả 。 本bổn 來lai 圓viên 滿mãn 周chu 遍biến 十thập 方phương 。 真chân 而nhi 無vô 妄vọng 。 實thật 而nhi 不bất 虛hư 。 之chi 妙diệu 義nghĩa 也dã 。 ❖ 巳tị 二nhị 通thông 真chân 實thật 。 目mục 非phi 觀quan 障chướng 外ngoại 。 口khẩu 鼻tị 亦diệc 復phục 然nhiên 。 身thân 以dĩ 合hợp 方phương 知tri 。 心tâm 念niệm 紛phân 無vô 緒tự 。 此thử 以dĩ 耳nhĩ 根căn 超siêu 勝thắng 五ngũ 根căn 。 二nhị 。 三tam 句cú 語ngữ 倒đảo 。 且thả 口khẩu 字tự 是thị 舌thiệt 字tự 。 以dĩ 舌thiệt 在tại 口khẩu 中trung 。 故cố 以dĩ 代đại 之chi 。 目mục 能năng 觀quán 障chướng 內nội 之chi 色sắc 。 非phi 能năng 觀quán 見kiến 遮già 障chướng 之chi 外ngoại 。 所sở 有hữu 諸chư 物vật 。 其kỳ 猶do 隔cách 窗song 外ngoại 。 不bất 見kiến 外ngoại 物vật 。 隔cách 皮bì 膚phu 不bất 見kiến 臟tạng 腑phủ 。 是thị 近cận 而nhi 薄bạc 者giả 。 尚thượng 障chướng 隔cách 不bất 通thông 。 況huống 遠viễn 厚hậu 乎hồ 。 身thân 以dĩ 合hợp 方phương 知tri 者giả 。 即tức 身thân 根căn 。 亦diệc 必tất 以dĩ 塵trần 合hợp 身thân 。 方phương 有hữu 知tri 觸xúc 之chi 用dụng 。 口khẩu 。 鼻tị 二nhị 根căn 。 之chi 與dữ 味vị 。 香hương 。 二nhị 塵trần 亦diệc 復phục 然nhiên 。 稍sảo 離ly 尺xích 寸thốn 。 便tiện 不bất 覺giác 知tri 。 心tâm 是thị 意ý 根căn 。 又hựu 雜tạp 意ý 識thức 。 想tưởng 念niệm 紛phân 亂loạn 。 無vô 有hữu 頭đầu 緒tự 。 如như 是thị 則tắc 想tưởng 念niệm 尚thượng 不bất 能năng 脫thoát 。 況huống 能năng 通thông 乎hồ 。 隔cách 垣viên 聽thính 音âm 響hưởng 。 遐hà 邇nhĩ 俱câu 可khả 聞văn 。 五ngũ 根căn 所sở 不bất 齊tề 。 是thị 則tắc 通thông 真chân 實thật 。 此thử 言ngôn 耳nhĩ 根căn 在tại 動động 用dụng 中trung 。 現hiện 具cụ 靈linh 通thông 之chi 相tướng 。 隔cách 垣viên 牆tường 而nhi 聽thính 音âm 響hưởng 。 尚thượng 無vô 隔cách 礙ngại 。 不bất 知tri 者giả 。 謂vị 聲thanh 能năng 透thấu 入nhập 。 其kỳ 知tri 者giả 。 以dĩ 聞văn 性tánh 湛trạm 然nhiên 。 周chu 遍biến 圓viên 滿mãn 。 無vô 線tuyến 電điện 話thoại 。 可khả 以dĩ 驗nghiệm 知tri 。 並tịnh 非phi 聲thanh 來lai 耳nhĩ 邊biên 。 亦diệc 非phi 耳nhĩ 往vãng 聲thanh 處xứ 。 如như 隔cách 數sổ 千thiên 里lý 之chi 遙diêu 。 問vấn 答đáp 如như 在tại 目mục 前tiền 。 因nhân 聞văn 性tánh 周chu 遍biến 故cố 。 遐hà 邇nhĩ 俱câu 可khả 聞văn 者giả 。 遐hà 遠viễn 也dã 。 邇nhĩ 近cận 也dã 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 聲thanh 音âm 皆giai 可khả 得đắc 聞văn 。 五ngũ 根căn 所sở 不bất 齊tề 者giả 。 則tắc 隔cách 垣viên 能năng 聽thính 。 非phi 若nhược 眼nhãn 根căn 之chi 不bất 觀quán 障chướng 外ngoại 也dã 。 遐hà 邇nhĩ 俱câu 聞văn 。 非phi 若nhược 三tam 根căn 之chi 離ly 塵trần 不bất 知tri 也dã 。 於ư 靜tĩnh 中trung 聞văn 鼓cổ 時thời 。 則tắc 俱câu 擊kích 齊tề 聞văn 。 非phi 若nhược 意ý 根căn 之chi 雜tạp 亂loạn 無vô 緒tự 也dã 。 以dĩ 是thị 而nhi 觀quán 。 則tắc 五ngũ 根căn 功công 能năng 。 所sở 不bất 能năng 與dữ 耳nhĩ 根căn 齊tề 等đẳng 。 況huống 塵trần 識thức 與dữ 諸chư 大đại 。 非phi 根căn 之chi 類loại 者giả 。 豈khởi 能năng 齊tề 哉tai 。 此thử 見kiến 耳nhĩ 根căn 聞văn 性tánh 。 人nhân 人nhân 本bổn 來lai 自tự 通thông 。 喻dụ 如như 洪hồng 水thủy 普phổ 為vi 淹yêm 沒một 。 草thảo 舍xá 竹trúc 籬# 。 悉tất 皆giai 通thông 透thấu 一nhất 無vô 隔cách 礙ngại 。 是thị 則tắc 通thông 真chân 實thật 者giả 。 本bổn 來lai 通thông 達đạt 。 周chu 遍biến 無vô 礙ngại 。 真chân 而nhi 無vô 妄vọng 。 實thật 而nhi 不bất 虛hư 。 之chi 妙diệu 義nghĩa 也dã 。 ❖ 巳tị 三tam 常thường 真chân 實thật 。 音âm 聲thanh 性tánh 動động 靜tĩnh 。 聞văn 中trung 為vi 有hữu 無vô 。 無vô 聲thanh 號hiệu 無vô 聞văn 。 非phi 實thật 聞văn 無vô 性tánh 。 此thử 對đối 聲thanh 塵trần 以dĩ 顯hiển 。 聞văn 性tánh 常thường 住trụ 。 初sơ 四tứ 句cú 。 動động 靜tĩnh 無vô 關quan 。 音âm 聲thanh 是thị 總tổng 相tướng 。 動động 靜tĩnh 是thị 別biệt 相tướng 。 此thử 取thủ 擊kích 鐘chung 驗nghiệm 常thường 科khoa 中trung 義nghĩa 。 前tiền 羅la 侯hầu 正chánh 擊kích 之chi 時thời 。 則tắc 音âm 聲thanh 之chi 性tánh 屬thuộc 動động 。 擊kích 久cửu 聲thanh 銷tiêu 。 音âm 響hưởng 雙song 絕tuyệt 。 則tắc 對đối 動động 說thuyết 靜tĩnh 。 聞văn 中trung 為vi 有hữu 無vô 者giả 。 言ngôn 動động 靜tĩnh 二nhị 相tướng 。 常thường 於ư 聞văn 性tánh 湛trạm 然nhiên 體thể 中trung 。 循tuần 環hoàn 代đại 謝tạ 。 時thời 羅la 侯hầu 更cánh 擊kích 。 動động 則tắc 音âm 聲thanh 歷lịch 然nhiên 現hiện 有hữu 。 擊kích 久cửu 聲thanh 銷tiêu 。 靜tĩnh 則tắc 音âm 聲thanh 寂tịch 然nhiên 現hiện 無vô 。 世thế 人nhân 顛điên 倒đảo 。 尚thượng 且thả 惑hoặc 聲thanh 為vi 聞văn 。 因nhân 於ư 無vô 聲thanh 之chi 際tế 。 號hiệu 為vi 無vô 聞văn 。 殊thù 不bất 知tri 無vô 聲thanh 之chi 時thời 。 聞văn 性tánh 愈dũ 覺giác 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 故cố 曰viết 非phi 實thật 聞văn 無vô 性tánh 也dã 。 聲thanh 無vô 即tức 無vô 滅diệt 。 聲thanh 有hữu 亦diệc 非phi 生sanh 。 生sanh 滅diệt 二nhị 圓viên 離ly 。 是thị 則tắc 常thường 真chân 實thật 。 此thử 四tứ 句cú 。 生sanh 滅diệt 雙song 離ly 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 無vô 聲thanh 之chi 時thời 。 聞văn 性tánh 既ký 無vô 有hữu 滅diệt 。 以dĩ 此thử 例lệ 知tri 有hữu 聲thanh 之chi 時thời 。 聞văn 性tánh 亦diệc 非phi 有hữu 生sanh 。 是thị 知tri 聞văn 性tánh 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 一nhất 任nhậm 其kỳ 中trung 。 聲thanh 有hữu 則tắc 聞văn 動động 。 聲thanh 無vô 則tắc 聞văn 靜tĩnh 。 而nhi 自tự 體thể 了liễu 無vô 。 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 。 故cố 曰viết 生sanh 滅diệt 二nhị 圓viên 離ly 。 以dĩ 見kiến 聞văn 性tánh 。 人nhân 人nhân 本bổn 來lai 自tự 常thường 。 喻dụ 如như 太thái 虛hư 空không 。 恆hằng 無vô 起khởi 滅diệt 。 是thị 則tắc 常thường 真chân 實thật 者giả 。 豈khởi 非phi 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 性tánh 淨tịnh 明minh 體thể 。 真chân 而nhi 無vô 妄vọng 。 實thật 而nhi 不bất 虛hư 。 之chi 妙diệu 義nghĩa 也dã 。 縱túng 令linh 在tại 夢mộng 想tưởng 。 不bất 為vi 不bất 思tư 無vô 。 覺giác 觀quán 出xuất 思tư 惟duy 。 身thân 心tâm 不bất 能năng 及cập 。 此thử 離ly 思tư 惟duy 。 以dĩ 顯hiển 聞văn 性tánh 常thường 住trụ 。 思tư 惟duy 。 乃nãi 是thị 第đệ 六lục 散tán 位vị 意ý 識thức 所sở 為vi 。 而nhi 夢mộng 想tưởng 亦diệc 第đệ 六lục 獨độc 頭đầu 意ý 識thức 所sở 現hiện 。 今kim 云vân 縱túng 令linh 在tại 夢mộng 想tưởng 之chi 中trung 。 完hoàn 全toàn 忘vong 卻khước 夢mộng 外ngoại 動động 靜tĩnh 之chi 境cảnh 。 而nhi 了liễu 無vô 所sở 思tư 。 而nhi 此thử 聞văn 性tánh 。 亦diệc 不bất 為vị 彼bỉ 。 無vô 思tư 而nhi 即tức 便tiện 滅diệt 無vô 。 如như 前tiền 熟thục 睡thụy 之chi 人nhân 。 聞văn 舂thung 擣đảo 聲thanh 。 惑hoặc 為vi 鐘chung 鼓cổ 響hưởng 。 可khả 見kiến 聞văn 性tánh 。 不bất 為vi 彼bỉ 不bất 思tư 而nhi 便tiện 成thành 無vô 耶da 。 覺giác 觀quán 出xuất 思tư 惟duy 。 身thân 心tâm 不bất 能năng 及cập 者giả 。 上thượng 覺giác 字tự 。 即tức 聞văn 性tánh 本bổn 體thể 。 下hạ 觀quán 字tự 。 指chỉ 聞văn 性tánh 照chiếu 用dụng 。 而nhi 此thử 照chiếu 用dụng 。 乃nãi 是thị 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 不bất 假giả 思tư 惟duy 。 超siêu 出xuất 思tư 惟duy 之chi 外ngoại 。 身thân 根căn 。 兼kiêm 眼nhãn 。 鼻tị 。 舌thiệt 三tam 根căn 。 心tâm 是thị 意ý 根căn 。 如như 是thị 五ngũ 根căn 對đối 此thử 。 皆giai 不bất 能năng 接tiếp 夢mộng 外ngoại 五ngũ 塵trần 之chi 境cảnh 。 而nhi 有hữu 覺giác 耶da 。 惟duy 獨độc 耳nhĩ 根căn 。 能năng 通thông 夢mộng 外ngoại 之chi 聲thanh 。 一nhất 呼hô 便tiện 覺giác 。 超siêu 彼bỉ 心tâm 身thân 。 所sở 不bất 能năng 及cập 也dã 。 然nhiên 此thử 圓viên 通thông 常thường 三tam 種chủng 真chân 實thật 。 皆giai 吾ngô 人nhân 尋tầm 常thường 日nhật 用dụng 所sở 現hiện 具cụ 者giả 。 不bất 待đãi 修tu 習tập 而nhi 後hậu 有hữu 也dã 。 若nhược 能năng 依y 之chi 。 反phản 聞văn 自tự 性tánh 。 修tu 證chứng 圓viên 通thông 。 猶do 風phong 帆phàm 行hành 於ư 順thuận 水thủy 。 必tất 至chí 易dị 而nhi 至chí 速tốc 也dã 。 ❖ 辰thần 四tứ 顯hiển 行hành 當đương 根căn 分phân 二nhị 巳tị 初sơ 舉cử 此thử 方phương 教giáo 體thể 二nhị 明minh 病bệnh 在tại 循tuần 聲thanh 。 今kim 初sơ 。 今kim 此thử 娑Sa 婆Bà 國Quốc 。 聲thanh 論luận 得đắc 宣tuyên 明minh 。 此thử 明minh 耳nhĩ 根căn 行hành 門môn 。 正chánh 對đối 此thử 方phương 之chi 機cơ 。 今kim 此thử 娑Sa 婆Bà 國Quốc 。 譯dịch 為vi 堪Kham 忍Nhẫn 。 以dĩ 此thử 方phương 具cụ 足túc 苦khổ 境cảnh 。 堪kham 能năng 成thành 就tựu 行hành 人nhân 忍nhẫn 力lực 故cố 。 此thử 雖tuy 約ước 處xứ 。 實thật 則tắc 因nhân 對đối 此thử 方phương 眾chúng 生sanh 。 耳nhĩ 根căn 偏thiên 利lợi 故cố 。 佛Phật 以dĩ 音âm 聲thanh 。 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 立lập 諸chư 聲thanh 名danh 句cú 文văn 。 一nhất 切thiết 經kinh 論luận 。 義nghĩa 理lý 得đắc 以dĩ 宣tuyên 暢sướng 。 心tâm 性tánh 得đắc 以dĩ 了liễu 明minh 。 正Chánh 脈Mạch 謂vị 。 含hàm 蓄súc 所sở 宣tuyên 明minh 者giả 。 無vô 非phi 皆giai 為vi 詮thuyên 顯hiển 圓viên 湛trạm 。 妙diệu 明minh 之chi 性tánh 。 而nhi 此thử 妙diệu 性tánh 。 又hựu 祗chi 在tại 於ư 能năng 聞văn 本bổn 根căn 之chi 中trung 。 眾chúng 生sanh 當đương 可khả 由do 所sở 聞văn 聲thanh 論luận 。 而nhi 反phản 聞văn 能năng 聞văn 之chi 本bổn 根căn 。 方phương 為vi 得đắc 旨chỉ 矣hĩ 。 若nhược 是thị 則tắc 下hạ 科khoa 之chi 意ý 。 自tự 有hữu 來lai 歷lịch 矣hĩ 。 ❖ 巳tị 二nhị 明minh 病bệnh 在tại 循tuần 聲thanh 。 眾chúng 生sanh 迷mê 本bổn 聞văn 。 循tuần 聲thanh 故cố 流lưu 轉chuyển 。 阿A 難Nan 從tùng 強cường 記ký 。 不bất 免miễn 落lạc 邪tà 思tư 。 豈khởi 非phi 隨tùy 所sở 淪luân 。 旋toàn 流lưu 獲hoạch 無vô 妄vọng 。 此thử 明minh 病bệnh 在tại 循tuần 聲thanh 。 此thử 方phương 眾chúng 生sanh 。 耳nhĩ 根căn 既ký 利lợi 。 如Như 來Lai 既ký 以dĩ 音âm 聲thanh 為vi 佛Phật 事sự 。 凡phàm 聞văn 聲thanh 者giả 。 皆giai 當đương 兔thố 於ư 流lưu 轉chuyển 矣hĩ 。 無vô 奈nại 眾chúng 生sanh 迷mê 本bổn 聞văn 。 此thử 眾chúng 生sanh 乃nãi 指chỉ 狂cuồng 慧tuệ 學học 者giả 。 迷mê 而nhi 不bất 悟ngộ 。 不bất 能năng 因nhân 言ngôn 會hội 道đạo 。 聞văn 教giáo 觀quán 心tâm 。 能năng 聞văn 之chi 本bổn 聞văn 。 是thị 為vi 妙diệu 明minh 心tâm 性tánh 。 而nhi 但đãn 循tuần 順thuận 所sở 聞văn 之chi 聲thanh 教giáo 。 增tăng 益ích 戲hí 論luận 。 故cố 自tự 取thủ 於ư 流lưu 轉chuyển 也dã 。 阿A 難Nan 縱tung 強cưỡng 記ký 。 不bất 免miễn 落lạc 邪tà 思tư 者giả 。 乃nãi 舉cử 事sự 證chứng 驗nghiệm 。 即tức 如như 阿A 難Nan 。 縱túng 能năng 強cường 記ký 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 清thanh 淨tịnh 妙diệu 理lý 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 猶do 尚thượng 不bất 免miễn 。 落lạc 於ư 邪tà 思tư 。 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 。 溺nịch 於ư 婬dâm 舍xá 。 不bất 得đắc 自tự 由do 也dã 。 豈khởi 非phi 隨tùy 所sở 淪luân 。 旋toàn 流lưu 獲hoạch 無vô 妄vọng 者giả 。 豈khởi 非phi 二nhị 字tự 。 乃nãi 承thừa 上thượng 文văn 決quyết 定định 之chi 辭từ 。 下hạ 八bát 字tự 病bệnh 藥dược 相tương 當đương 。 即tức 在tại 迷mê 本bổn 聞văn 。 不bất 迷mê 本bổn 聞văn 而nhi 已dĩ 。 迷mê 則tắc 隨tùy 所sở 淪luân 。 隨tùy 即tức 循tuần 也dã 。 所sở 即tức 聲thanh 塵trần 。 淪luân 即tức 流lưu 轉chuyển 。 言ngôn 循tuần 聲thanh 必tất 至chí 流lưu 轉chuyển 。 即tức 如như 諸chư 佛Phật 。 異dị 口khẩu 同đồng 音âm 告cáo 曰viết 。 阿A 難Nan 汝nhữ 欲dục 識thức 知tri 。 俱câu 生sanh 無vô 明minh 。 使sử 汝nhữ 輪luân 轉chuyển 。 生sanh 死tử 結kết 根căn 。 唯duy 汝nhữ 六lục 根căn 。 更cánh 無vô 他tha 物vật 。 若nhược 不bất 迷mê 則tắc 旋toàn 流lưu 。 旋toàn 彼bỉ 聞văn 根căn 。 反phản 聞văn 聞văn 性tánh 。 獲hoạch 無vô 妄vọng 者giả 。 獲hoạch 得đắc 真chân 實thật 常thường 住trụ 。 不bất 流lưu 轉chuyển 之chi 性tánh 。 即tức 如như 諸chư 佛Phật 告cáo 言ngôn 。 汝nhữ 復phục 欲dục 知tri 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 令linh 汝nhữ 速tốc 證chứng 。 安an 樂lạc 解giải 脫thoát 。 寂tịch 靜tĩnh 妙diệu 常thường 。 亦diệc 汝nhữ 六lục 根căn 。 更cánh 無vô 他tha 物vật 。 此thử 兩lưỡng 句cú 又hựu 如như 偈kệ 云vân 。 迷mê 晦hối 即tức 無vô 明minh 。 發phát 明minh 便tiện 解giải 脫thoát 。 若nhược 能năng 發phát 明minh 。 旋toàn 流lưu 反phản 聞văn 。 便tiện 得đắc 無vô 礙ngại 大đại 解giải 脫thoát 也dã 。 但đãn 初sơ 心tâm 之chi 人nhân 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 處xứ 。 獨độc 向hướng 耳nhĩ 根căn 。 反phản 聞văn 自tự 性tánh 。 別biệt 無vô 他tha 事sự 。 自tự 有hữu 到đáo 家gia 消tiêu 息tức 。 豈khởi 不bất 速tốc 而nhi 易dị 修tu 耶da 。 初sơ 備bị 彰chương 門môn 妙diệu 竟cánh 。 ❖ 卯mão 二nhị 詳tường 示thị 修tu 巧xảo 分phân 四tứ 辰thần 初sơ 出xuất 名danh 教giáo 所sở 反phản 聞văn 二nhị 法pháp 說thuyết 次thứ 第đệ 超siêu 越việt 三tam 舉cử 喻dụ 以dĩ 合hợp 前tiền 法pháp 四tứ 結kết 示thị 因nhân 果quả 究cứu 竟cánh 。 阿A 難Nan 汝nhữ 諦đế 聽thính 。 我ngã 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 宣tuyên 說thuyết 金kim 剛cang 王vương 。 如như 幻huyễn 不bất 思tư 議nghị 。 佛Phật 母mẫu 真chân 三tam 昧muội 。 此thử 呼hô 阿A 難Nan 之chi 名danh 。 而nhi 告cáo 之chi 曰viết 。 汝nhữ 果quả 欲dục 旋toàn 流lưu 反phản 聞văn 。 應ưng 當đương 諦đế 聽thính 我ngã 語ngữ 。 我ngã 今kim 仗trượng 承thừa 我ngã 佛Phật 。 威uy 神thần 之chi 力lực 。 所sở 以dĩ 為vì 汝nhữ 宣tuyên 說thuyết 。 觀Quán 音Âm 所sở 證chứng 之chi 三tam 昧muội 。 汝nhữ 當đương 生sanh 珍trân 重trọng 之chi 心tâm 。 金kim 剛cang 王vương 者giả 。 具cụ 體thể 。 相tướng 。 用dụng 三tam 大đại 。 其kỳ 體thể 堅kiên 固cố 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 其kỳ 相tướng 光quang 明minh 。 照chiếu 了liễu 一nhất 切thiết 。 其kỳ 用dụng 銳duệ 利lợi 。 能năng 斷đoạn 無vô 明minh 。 亦diệc 即tức 三tam 德đức 秘bí 藏tạng 。 王vương 者giả 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 義nghĩa 。 前tiền 五ngũ 卷quyển 有hữu 寶bảo 覺giác 二nhị 字tự 。 此thử 則tắc 俱câu 含hàm 三tam 字tự 中trung 。 如như 幻huyễn 不bất 思tư 議nghị 者giả 。 幻huyễn 是thị 譬thí 喻dụ 。 無vô 而nhi 忽hốt 有hữu 。 雖tuy 有hữu 若nhược 無vô 。 謂vị 所sở 修tu 三tam 昧muội 。 無vô 修tu 而nhi 修tu 。 修tu 即tức 無vô 修tu 也dã 。 不bất 思tư 議nghị 者giả 。 不bất 可khả 以dĩ 心tâm 思tư 口khẩu 議nghị 。 謂vị 所sở 修tu 速tốc 疾tật 。 超siêu 乎hồ 世thế 出xuất 世thế 間gian 之chi 意ý 。 前tiền 偈kệ 。 有hữu 如Như 幻Huyễn 三Tam 摩Ma 提Đề 。 彈đàn 指chỉ 超siêu 無Vô 學Học 。 故cố 知tri 然nhiên 也dã 。 佛Phật 母mẫu 真chân 三tam 昧muội 者giả 。 第đệ 一nhất 卷quyển 告cáo 示thị 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 有hữu 三tam 摩ma 提đề 。 名danh 大Đại 佛Phật 頂Đảnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 王Vương 。 具cụ 足túc 萬vạn 行hạnh 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 一nhất 門môn 超siêu 出xuất 。 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 路lộ 。 五ngũ 卷quyển 偈kệ 云vân 。 十thập 方phương 婆Bà 伽Già 梵Phạm 。 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 可khả 見kiến 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 都đô 從tùng 此thử 一nhất 門môn 超siêu 出xuất 。 趣thú 入nhập 涅Niết 槃Bàn 之chi 門môn 。 所sở 以dĩ 稱xưng 為vi 佛Phật 母mẫu 。 出xuất 生sanh 諸chư 佛Phật 故cố 。 所sở 證chứng 之chi 三tam 昧muội 。 是thị 真chân 三tam 昧muội 。 乃nãi 天thiên 然nhiên 自tự 性tánh 本bổn 定định 。 非phi 同đồng 工công 夫phu 引dẫn 起khởi 之chi 定định 。 有hữu 入nhập 住trụ 出xuất 也dã 。 此thử 出xuất 名danh 中trung 。 已dĩ 示thị 修tu 巧xảo 之chi 意ý 。 且thả 簡giản 要yếu 易dị 速tốc 四tứ 義nghĩa 為vi 巧xảo 。 但đãn 依y 耳nhĩ 根căn 。 一nhất 門môn 深thâm 入nhập 。 此thử 則tắc 為vi 簡giản 。 入nhập 一nhất 無vô 妄vọng 。 彼bỉ 六lục 知tri 根căn 。 一nhất 時thời 清thanh 淨tịnh 。 此thử 則tắc 為vi 要yếu 。 但đãn 向hướng 根căn 中trung 。 旋toàn 流lưu 反phản 聞văn 。 此thử 則tắc 為vi 易dị 。 自tự 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 而nhi 至chí 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 此thử 則tắc 為vi 速tốc 。 具cụ 此thử 四tứ 義nghĩa 。 故cố 成thành 此thử 真chân 三tam 昧muội 也dã 。 汝nhữ 聞văn 微vi 塵trần 佛Phật 。 一nhất 切thiết 秘bí 密mật 門môn 。 欲dục 漏lậu 不bất 先tiên 除trừ 。 蓄súc 聞văn 成thành 過quá 誤ngộ 。 此thử 抑ức 多đa 聞văn 而nhi 顯hiển 過quá 。 汝nhữ 阿A 難Nan 是thị 多đa 聞văn 第đệ 一nhất 之chi 人nhân 。 與dữ 我ngã 同đồng 於ư 空Không 王Vương 佛Phật 所sở 發phát 心tâm 。 我ngã 常thường 勤cần 精tinh 進tấn 。 汝nhữ 常thường 樂nhạo 多đa 聞văn 。 據cứ 此thử 則tắc 所sở 遇ngộ 之chi 佛Phật 。 數số 等đẳng 微vi 塵trần 。 皆giai 以dĩ 多đa 聞văn 之chi 力lực 。 護hộ 持trì 法Pháp 藏tạng 。 凡phàm 一nhất 切thiết 秘bí 密mật 深thâm 奧áo 之chi 法Pháp 門môn 。 悉tất 皆giai 得đắc 聞văn 。 欲dục 漏lậu 不bất 先tiên 除trừ 者giả 。 惟duy 務vụ 多đa 聞văn 。 不bất 動động 定định 力lực 。 欲dục 漏lậu 種chủng 習tập 。 不bất 先tiên 除trừ 卻khước 。 蓄súc 聞văn 成thành 過quá 誤ngộ 者giả 。 因nhân 欲dục 漏lậu 不bất 先tiên 除trừ 。 故cố 蓄súc 積tích 多đa 聞văn 。 反phản 成thành 過quá 誤ngộ 。 非phi 但đãn 聞văn 於ư 普phổ 通thông 佛Phật 法Pháp 。 乃nãi 至chí 聞văn 於ư 。 秘bí 密mật 深thâm 法Pháp 。 皆giai 為vi 循tuần 塵trần 流lưu 轉chuyển 矣hĩ 。 將tương 聞văn 持trì 佛Phật 佛Phật 。 何hà 不bất 自tự 聞văn 聞văn 。 此thử 決quyết 取thủ 捨xả 而nhi 反phản 聞văn 。 決quyết 定định 捨xả 於ư 循tuần 塵trần 之chi 聞văn 。 而nhi 取thủ 反phản 聞văn 之chi 聞văn 也dã 。 首thủ 句cú 上thượng 佛Phật 字tự 。 指chỉ 佛Phật 身thân 。 下hạ 佛Phật 字tự 指chỉ 佛Phật 法Pháp 。 次thứ 句cú 上thượng 聞văn 字tự 屬thuộc 聞văn 根căn 。 下hạ 聞văn 字tự 屬thuộc 聞văn 性tánh 。 故cố 以dĩ 警cảnh 之chi 曰viết 。 將tương 自tự 己kỷ 之chi 聞văn 根căn 。 受thọ 持trì 諸chư 佛Phật 。 所sở 說thuyết 之chi 佛Phật 法Pháp 。 何hà 不bất 識thức 取thủ 本bổn 聞văn 。 而nhi 旋toàn 倒đảo 聞văn 根căn 。 以dĩ 聞văn 聞văn 性tánh 乎hồ 。 此thử 科khoa 是thị 教giáo 反phản 聞văn 之chi 正chánh 文văn 也dã 。 觀quán 此thử 但đãn 聞văn 一nhất 聞văn 性tánh 。 便tiện 勝thắng 無vô 量lượng 多đa 聞văn 。 亦diệc 見kiến 其kỳ 至chí 簡giản 。 而nhi 最tối 要yếu 矣hĩ 。 ❖ 辰thần 二nhị 法pháp 說thuyết 次thứ 第đệ 超siêu 越việt 。 聞văn 非phi 自tự 然nhiên 生sanh 。 因nhân 聲thanh 有hữu 名danh 字tự 。 旋toàn 聞văn 與dữ 聲thanh 脫thoát 。 能năng 脫thoát 欲dục 誰thùy 名danh 。 此thử 科khoa 法pháp 說thuyết 。 當đương 修tu 反phản 聞văn 。 如như 何hà 修tu 。 如như 何hà 證chứng 。 先tiên 明minh 超siêu 越việt 情tình 界giới 。 次thứ 示thị 超siêu 越việt 器khí 界giới 。 聞văn 非phi 自tự 然nhiên 生sanh 者giả 。 聞văn 指chỉ 妄vọng 聞văn 。 乃nãi 攬lãm 塵trần 所sở 結kết 之chi 根căn 。 非phi 是thị 自tự 然nhiên 而nhi 生sanh 也dã 。 因nhân 聲thanh 有hữu 名danh 字tự 者giả 。 因nhân 於ư 動động 。 靜tĩnh 二nhị 種chủng 妄vọng 塵trần 。 黏niêm 起khởi 湛trạm 然nhiên 一nhất 。 精tinh 明minh 之chi 體thể 。 發phát 為vi 聽thính 精tinh 。 聽thính 精tinh 映ánh 聲thanh 。 捲quyển 聲thanh 成thành 根căn 。 由do 此thử 無vô 始thỉ 來lai 。 遂toại 有hữu 耳nhĩ 根căn 之chi 名danh 字tự 。 即tức 根căn 元nguyên 。 目mục 為vi 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。 因nhân 名danh 耳nhĩ 體thể 。 乃nãi 聚tụ 聞văn 結kết 滯trệ 為vi 根căn 之chi 體thể 。 旋toàn 聞văn 二nhị 句cú 。 言ngôn 既ký 因nhân 攬lãm 聲thanh 而nhi 結kết 。 必tất 待đãi 脫thoát 聲thanh 而nhi 解giải 。 旋toàn 觀quán 能năng 聞văn 之chi 聞văn 性tánh 。 而nhi 與dữ 所sở 聞văn 之chi 聲thanh 塵trần 脫thoát 離ly 。 即tức 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 乃nãi 至chí 動động 靜tĩnh 二nhị 相tướng 。 瞭# 然nhiên 不bất 生sanh 。 旋toàn 倒đảo 聞văn 根căn 。 反phản 聞văn 自tự 性tánh 。 而nhi 與dữ 聲thanh 塵trần 脫thoát 離ly 也dã 。 能năng 脫thoát 即tức 指chỉ 聞văn 根căn 。 前tiền 因nhân 攬lãm 塵trần 而nhi 結kết 。 茲tư 因nhân 旋toàn 根căn 而nhi 脫thoát 。 欲dục 誰thùy 名danh 者giả 。 言ngôn 塵trần 已dĩ 脫thoát 。 而nhi 根căn 隨tùy 盡tận 。 更cánh 有hữu 誰thùy 名danh 為vi 根căn 也dã 。 此thử 二nhị 句cú 即tức 當đương 如như 是thị 漸tiệm 增tăng 。 聞văn 所sở 聞văn 盡tận 。 併tinh 能năng 聞văn 耳nhĩ 根căn 之chi 名danh 亦diệc 失thất 。 惟duy 一nhất 妙diệu 性tánh 而nhi 已dĩ 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 此thử 四tứ 句cú 喻dụ 水thủy 本bổn 因nhân 寒hàn 而nhi 結kết 冰băng 。 故cố 冰băng 須tu 脫thoát 寒hàn 而nhi 還hoàn 水thủy 矣hĩ 。 一nhất 根căn 既ký 返phản 源nguyên 。 六lục 根căn 成thành 解giải 脫thoát 。 此thử 如như 後hậu 三tam 漸tiệm 文văn 云vân 。 塵trần 既ký 不bất 緣duyên 。 根căn 無vô 所sở 偶ngẫu 。 亦diệc 即tức 返phản 流lưu 全toàn 一nhất 。 六lục 用dụng 不bất 行hành 。 人nhân 疑nghi 但đãn 解giải 一nhất 根căn 。 餘dư 根căn 尚thượng 結kết 。 不bất 知tri 根căn 雖tuy 有hữu 六lục 。 體thể 本bổn 是thị 一nhất 。 此thử 橫hoành 論luận 六lục 根căn 。 結kết 則tắc 同đồng 結kết 。 解giải 則tắc 齊tề 解giải 。 六lục 根căn 同đồng 一nhất 成thành 壞hoại 也dã 。 正chánh 同đồng 豎thụ 論luận 六lục 結kết 。 每mỗi 一nhất 根căn 。 約ước 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 。 從tùng 性tánh 至chí 塵trần 。 由do 細tế 向hướng 麤thô 。 皆giai 有hữu 次thứ 第đệ 六lục 結kết 。 約ước 返phản 妄vọng 歸quy 真chân 。 從tùng 塵trần 至chí 性tánh 。 由do 麤thô 向hướng 細tế 。 亦diệc 有hữu 次thứ 第đệ 六lục 結kết 。 如như 一nhất 結kết 成thành 時thời 。 六lục 根căn 同đồng 成thành 一nhất 結kết 。 乃nãi 至chí 六lục 結kết 皆giai 然nhiên 。 或hoặc 一nhất 結kết 解giải 時thời 。 六lục 根căn 齊tề 解giải 。 一nhất 結kết 乃nãi 至chí 六lục 結kết 皆giai 然nhiên 。 解giải 結kết 者giả 。 但đãn 從tùng 耳nhĩ 根căn 。 逆nghịch 流lưu 而nhi 入nhập 。 六lục 結kết 。 一nhất 動động 。 二nhị 靜tĩnh 。 三tam 根căn 。 四tứ 覺giác 。 五ngũ 空không 。 六lục 滅diệt 。 此thử 處xứ 。 一nhất 根căn 既ký 已dĩ 返phản 本bổn 還hoàn 源nguyên 。 覺giác 性tánh 現hiện 前tiền 。 不bất 復phục 循tuần 塵trần 結kết 根căn 。 於ư 六lục 結kết 。 但đãn 解giải 動động 。 靜tĩnh 。 根căn 三tam 結kết 。 則tắc 六lục 根căn 俱câu 成thành 解giải 脫thoát 。 是thị 則tắc 一nhất 根căn 返phản 源nguyên 。 豈khởi 不bất 至chí 簡giản 耶da 。 六lục 根căn 齊tề 脫thoát 。 豈khởi 不bất 至chí 要yếu 耶da 。 夫phu 至chí 六lục 根căn 皆giai 脫thoát 。 則tắc 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 已dĩ 自tự 不bất 能năng 纏triền 縛phược 矣hĩ 。 見kiến 聞văn 如như 幻huyễn 翳ế 。 三tam 界giới 若nhược 空không 華hoa 。 聞văn 復phục 翳ế 根căn 除trừ 。 塵trần 銷tiêu 覺giác 圓viên 淨tịnh 。 此thử 科khoa 明minh 器khí 界giới 超siêu 越việt 。 不bất 是thị 情tình 器khí 根căn 塵trần 平bình 言ngôn 。 蓋cái 言ngôn 塵trần 界giới 。 全toàn 倚ỷ 情tình 根căn 而nhi 立lập 。 今kim 情tình 根căn 解giải 脫thoát 。 而nhi 塵trần 界giới 自tự 必tất 隨tùy 銷tiêu 。 見kiến 聞văn 等đẳng 四tứ 句cú 。 乃nãi 重trùng 明minh 上thượng 文văn 之chi 意ý 。 以dĩ 起khởi 下hạ 淨tịnh 極cực 光quang 通thông 之chi 義nghĩa 。 本bổn 一nhất 精tinh 明minh 之chi 體thể 。 起khởi 於ư 見kiến 。 聞văn 。 嗅khứu 。 嘗thường 。 覺giác 。 知tri 六lục 用dụng 。 如như 依y 淨tịnh 眼nhãn 。 起khởi 於ư 幻huyễn 翳ế 相tương 似tự 。 三tam 界giới 依y 正chánh 。 猶do 翳ế 眼nhãn 所sở 見kiến 空không 華hoa 。 翳ế 病bệnh 若nhược 除trừ 。 華hoa 於ư 空không 滅diệt 。 聞văn 根căn 今kim 已dĩ 。 旋toàn 妄vọng 復phục 真chân 。 則tắc 翳ế 根căn 之chi 病bệnh 除trừ 矣hĩ 。 幻huyễn 翳ế 既ký 除trừ 。 而nhi 塵trần 界giới 應ưng 念niệm 隨tùy 銷tiêu 。 如như 空không 華hoa 滅diệt 於ư 虛hư 空không 。 覺giác 圓viên 淨tịnh 者giả 。 由do 是thị 本bổn 覺giác 之chi 體thể 。 根căn 除trừ 為vi 圓viên 而nhi 不bất 礙ngại 。 塵trần 銷tiêu 為vi 淨tịnh 而nhi 不bất 染nhiễm 。 所sở 謂vị 迥huýnh 脫thoát 根căn 塵trần 。 靈linh 光quang 獨độc 耀diệu 矣hĩ 。 夫phu 根căn 身thân 解giải 。 而nhi 器khí 界giới 隨tùy 銷tiêu 。 其kỳ 亦diệc 至chí 易dị 。 而nhi 甚thậm 速tốc 者giả 乎hồ 。 淨tịnh 極cực 光quang 通thông 達đạt 。 寂tịch 照chiếu 含hàm 虛hư 空không 。 卻khước 來lai 觀quán 世thế 間gian 。 猶do 如như 夢mộng 中trung 事sự 。 摩Ma 登Đăng 伽Già 在tại 夢mộng 。 誰thùy 能năng 留lưu 汝nhữ 形hình 。 上thượng 言ngôn 覺giác 圓viên 淨tịnh 者giả 。 似tự 未vị 至chí 極cực 圓viên 極cực 淨tịnh 也dã 。 蓋cái 必tất 覺giác 所sở 覺giác 空không 。 乃nãi 至chí 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 乃nãi 為vi 淨tịnh 極cực 。 而nhi 心tâm 光quang 自tự 然nhiên 通thông 達đạt 。 遍biến 照chiếu 塵trần 剎sát 。 乃nãi 為vi 圓viên 極cực 。 夫phu 淨tịnh 極cực 即tức 寂tịch 。 光quang 通thông 即tức 照chiếu 。 此thử 光quang 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 稱xưng 性tánh 含hàm 裹khỏa 虛hư 空không 。 虛hư 空không 。 乃nãi 世thế 界giới 之chi 最tối 大đại 者giả 。 今kim 以dĩ 大đại 覺giác 海hải 中trung 比tỉ 之chi 。 其kỳ 猶do 一nhất 漚âu 之chi 小tiểu 。 何hà 況huống 空không 中trung 。 所sở 有hữu 世thế 界giới 耶da 。 卻khước 來lai 觀quán 世thế 間gian 。 猶do 如như 夢mộng 中trung 事sự 者giả 。 乃nãi 涉thiệp 世thế 無vô 礙ngại 之chi 意ý 。 既ký 得đắc 全toàn 體thể 。 復phục 獲hoạch 大đại 用dụng 。 卻khước 來lai 涉thiệp 世thế 利lợi 生sanh 。 以dĩ 含hàm 空không 之chi 寂tịch 照chiếu 。 覺giác 察sát 世thế 間gian 。 悉tất 皆giai 如như 夢mộng 。 了liễu 無vô 罣quái 礙ngại 。 即tức 所sở 謂vị 超siêu 越việt 世thế 界giới 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 也dã 。 摩Ma 登Đăng 伽Già 在tại 夢mộng 。 誰thùy 能năng 留lưu 汝nhữ 形hình 者giả 。 乃nãi 激kích 發phát 阿A 難Nan 之chi 語ngữ 。 汝nhữ 昔tích 之chi 所sở 以dĩ 被bị 邪tà 術thuật 所sở 制chế 。 無vô 自tự 由do 分phần 者giả 。 正chánh 由do 不bất 能năng 解giải 根căn 超siêu 界giới 。 得đắc 大đại 解giải 脫thoát 也dã 。 亦diệc 由do 不bất 知tri 根căn 中trung 。 圓viên 湛trạm 妙diệu 心tâm 。 寂tịch 照chiếu 含hàm 空không 。 無vô 可khả 拘câu 制chế 。 而nhi 但đãn 取thủ 緣duyên 塵trần 影ảnh 事sự 為vi 心tâm 。 妄vọng 認nhận 身thân 中trung 。 是thị 以dĩ 受thọ 制chế 莫mạc 脫thoát 。 若nhược 能năng 以dĩ 此thử 觀quán 世thế 。 則tắc 摩Ma 登Đăng 伽Già 女nữ 。 乃nãi 是thị 夢mộng 中trung 之chi 人nhân 。 以dĩ 夢mộng 中trung 之chi 人nhân 。 不bất 能năng 牽khiên 夢mộng 外ngoại 之chi 身thân 。 故cố 曰viết 。 誰thùy 能năng 留lưu 汝nhữ 之chi 形hình 乎hồ 。 ❖ 辰thần 三tam 舉cử 喻dụ 以dĩ 合hợp 前tiền 法pháp 。 如như 世thế 巧xảo 幻huyễn 師sư 。 幻huyễn 作tác 諸chư 男nam 女nữ 。 雖tuy 見kiến 諸chư 根căn 動động 。 要yếu 以dĩ 一nhất 機cơ 抽trừu 。 息tức 機cơ 歸quy 寂tịch 然nhiên 。 諸chư 幻huyễn 成thành 無vô 性tánh 。 此thử 喻dụ 。 明minh 從tùng 真chân 起khởi 妄vọng 。 返phản 妄vọng 歸quy 真chân 也dã 。 巧xảo 幻huyễn 師sư 。 即tức 能năng 作tác 之chi 人nhân 。 喻dụ 真Chân 如Như 能năng 隨tùy 緣duyên 也dã 。 幻huyễn 作tác 。 即tức 所sở 作tác 幻huyễn 術thuật 。 喻dụ 成thành 事sự 無vô 明minh 也dã 。 諸chư 男nam 女nữ 。 即tức 幻huyễn 作tác 之chi 人nhân 。 喻dụ 六lục 根căn 也dã 。 一nhất 機cơ 抽trừu 。 即tức 抽trừu 男nam 女nữ 之chi 機cơ 關quan 也dã 。 喻dụ 一nhất 精tinh 明minh 之chi 體thể 也dã 。 元nguyên 依y 一nhất 精tinh 。 分phân 成thành 六lục 用dụng 。 在tại 眼nhãn 曰viết 見kiến 。 乃nãi 至chí 在tại 意ý 曰viết 知tri 。 所sở 謂vị 雖tuy 見kiến 諸chư 根căn 動động 。 喻dụ 六lục 根căn 之chi 用dụng 差sai 殊thù 。 要yếu 以dĩ 一nhất 機cơ 抽trừu 者giả 。 喻dụ 惟duy 一nhất 精tinh 明minh 之chi 體thể 。 隨tùy 緣duyên 異dị 用dụng 也dã 。 息tức 機cơ 。 休hưu 息tức 機cơ 關quan 而nhi 不bất 抽trừu 。 喻dụ 旋toàn 一nhất 根căn 。 精tinh 明minh 之chi 體thể 。 令linh 其kỳ 還hoàn 源nguyên 也dã 。 歸quy 寂tịch 然nhiên 者giả 。 男nam 女nữ 諸chư 根căn 皆giai 不bất 動động 。 六lục 根căn 俱câu 解giải 脫thoát 也dã 。 諸chư 幻huyễn 成thành 無vô 性tánh 者giả 。 所sở 依y 幻huyễn 處xứ 。 亦diệc 成thành 無vô 性tánh 。 全toàn 泯mẫn 於ư 無vô 也dã 。 即tức 器khí 界giới 亦diệc 得đắc 超siêu 越việt 也dã 。 六lục 根căn 亦diệc 如như 是thị 。 元nguyên 依y 一nhất 精tinh 明minh 。 分phân 成thành 六lục 和hòa 合hợp 。 一nhất 處xứ 成thành 休hưu 復phục 。 六lục 用dụng 皆giai 不bất 成thành 。 塵trần 垢cấu 應ứng 念niệm 銷tiêu 。 成thành 圓viên 明minh 淨tịnh 妙diệu 。 此thử 法pháp 合hợp 。 言ngôn 六lục 根căn 中trung 性tánh 。 亦diệc 如như 幻huyễn 人nhân 。 之chi 諸chư 根căn 是thị 也dã 。 一nhất 精tinh 明minh 。 是thị 依y 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 而nhi 起khởi 。 而nhi 為vi 六lục 精tinh 之chi 總tổng 相tướng 。 即tức 本bổn 經Kinh 所sở 稱xưng 。 陀đà 那na 微vi 細tế 識thức 。 六lục 根căn 是thị 能năng 依y 。 一nhất 精tinh 是thị 所sở 依y 。 故cố 曰viết 元nguyên 依y 一nhất 精tinh 明minh 。 分phân 成thành 六lục 和hòa 合hợp 。 依y 此thử 分phân 為vi 六lục 性tánh 。 和hòa 合hợp 根căn 塵trần 。 性tánh 雖tuy 有hữu 六lục 。 體thể 本bổn 是thị 一nhất 。 合hợp 上thượng 幻huyễn 師sư 。 幻huyễn 作tác 男nam 女nữ 。 雖tuy 見kiến 諸chư 根căn 動động 。 要yếu 以dĩ 一nhất 機cơ 抽trừu 也dã 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 當đương 補bổ 兩lưỡng 句cú 。 雖tuy 見kiến 六lục 用dụng 殊thù 。 惟duy 一nhất 精tinh 明minh 轉chuyển 。 合hợp 喻dụ 中trung 雖tuy 見kiến 諸chư 根căn 動động 。 二nhị 句cú 方phương 全toàn 。 一nhất 處xứ 成thành 休hưu 復phục 。 即tức 指chỉ 耳nhĩ 根căn 反phản 聞văn 照chiếu 性tánh 。 合hợp 喻dụ 中trung 息tức 機cơ 。 六lục 用dụng 皆giai 不bất 成thành 。 指chỉ 見kiến 聞văn 嗅khứu 嘗thường 覺giác 知tri 。 一nhất 精tinh 既ký 轉chuyển 。 六lục 用dụng 不bất 成thành 。 合hợp 喻dụ 中trung 歸quy 寂tịch 然nhiên 。 齊tề 此thử 。 喻dụ 明minh 情tình 界giới 脫thoát 纏triền 。 末mạt 二nhị 句cú 。 合hợp 諸chư 幻huyễn 成thành 無vô 性tánh 。 塵trần 垢cấu 即tức 指chỉ 器khí 世thế 間gian 。 六lục 塵trần 垢cấu 染nhiễm 世thế 界giới 。 應ứng 念niệm 銷tiêu 者giả 。 如như 前tiền 經Kinh 云vân 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 應ứng 念niệm 化hóa 成thành 。 無vô 上thượng 知tri 覺giác 是thị 也dã 。 成thành 圓viên 明minh 淨tịnh 妙diệu 者giả 。 無vô 情tình 器khí 之chi 分phần 曰viết 圓viên 。 無vô 無vô 明minh 之chi 蔽tế 曰viết 明minh 。 無vô 根căn 塵trần 之chi 污ô 曰viết 淨tịnh 。 無vô 結kết 縛phược 之chi 礙ngại 而nhi 互hỗ 用dụng 變biến 現hiện 曰viết 妙diệu 。 此thử 更cánh 喻dụ 明minh 。 器khí 界giới 超siêu 越việt 。 辰thần 四tứ 結kết 示thị 因nhân 果quả 究cứu 竟cánh 。 ❖ 餘dư 塵trần 尚thượng 諸chư 學học 。 明minh 極cực 即tức 如Như 來Lai 。 餘dư 塵trần 者giả 。 斷đoạn 無vô 明minh 未vị 盡tận 。 謂vị 之chi 有hữu 餘dư 微vi 細tế 之chi 塵trần 。 如như 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 尚thượng 有hữu 一nhất 分phần 生sanh 相tướng 無vô 明minh 未vị 盡tận 。 尚thượng 在tại 諸chư 學học 地địa 。 明minh 極cực 即tức 如Như 來Lai 者giả 。 謂vị 本bổn 明minh 證chứng 極cực 。 無vô 明minh 盡tận 淨tịnh 。 即tức 是thị 究cứu 竟cánh 如Như 來Lai 。 夫phu 法Pháp 門môn 既ký 妙diệu 。 修tu 證chứng 又hựu 巧xảo 。 乃nãi 至chí 成thành 佛Phật 無vô 難nan 。 所sở 以dĩ 惟duy 選tuyển 於ư 耳nhĩ 門môn 也dã 。 ❖ 寅# 四tứ 普phổ 勸khuyến 修tu 證chứng 。 大đại 眾chúng 及cập 阿A 難Nan 。 旋toàn 汝nhữ 倒đảo 聞văn 機cơ 。 反phản 聞văn 聞văn 自tự 性tánh 。 性tánh 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 圓viên 通thông 實thật 如như 是thị 。 此thử 以dĩ 文Văn 殊Thù 選tuyển 定định 。 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 勸khuyến 眾chúng 普phổ 修tu 。 意ý 謂vị 反phản 聞văn 之chi 功công 。 易dị 而nhi 且thả 速tốc 。 實thật 效hiệu 如như 此thử 。 故cố 呼hô 大đại 眾chúng 。 勿vật 迷mê 本bổn 聞văn 。 及cập 汝nhữ 阿A 難Nan 勿vật 再tái 強cường 記ký 。 真chân 實thật 圓viên 通thông 。 別biệt 無vô 他tha 法pháp 。 惟duy 在tại 旋toàn 轉chuyển 循tuần 塵trần 。 之chi 顛điên 倒đảo 聞văn 機cơ 。 反phản 聞văn 以dĩ 聞văn 自tự 己kỷ 之chi 聞văn 性tánh 。 此thử 性tánh 。 即tức 是thị 圓viên 湛trạm 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 亦diệc 即tức 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 元nguyên 清thanh 淨tịnh 體thể 。 實thật 成thành 佛Phật 之chi 真chân 因nhân 。 故cố 判phán 決quyết 此thử 性tánh 。 定định 成thành 無vô 上thượng 之chi 佛Phật 道Đạo 。 即tức 究cứu 竟cánh 極cực 果Quả 也dã 。 末mạt 句cú 謂vị 圓viên 通thông 法Pháp 門môn 雖tuy 多đa 。 若nhược 剋khắc 定định 真chân 實thật 。 便tiện 於ư 初sơ 心tâm 。 惟duy 修tu 如như 是thị 聞văn 性tánh 而nhi 已dĩ 。 此thử 是thị 微vi 塵trần 佛Phật 。 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 過quá 去khứ 諸chư 如Như 來Lai 。 斯tư 門môn 已dĩ 成thành 就tựu 。 現hiện 在tại 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 各các 入nhập 圓viên 明minh 。 未vị 來lai 修tu 學học 人nhân 。 當đương 依y 如như 是thị 法Pháp 。 我ngã 亦diệc 從tùng 中trung 證chứng 。 非phi 惟duy 觀Quán 世Thế 音Âm 。 此thử 是thị 十thập 方phương 三tam 世thế 。 微vi 塵trần 諸chư 佛Phật 。 到đáo 菩Bồ 提Đề 家gia 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 一nhất 條điều 妙diệu 修tu 行hành 之chi 大đại 路lộ 。 過quá 去khứ 諸chư 如Như 來Lai 。 已dĩ 得đắc 成thành 佛Phật 。 是thị 斯tư 門môn 已dĩ 成thành 就tựu 。 現hiện 在tại 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 未vị 成thành 佛Phật 。 今kim 依y 此thử 各các 入nhập 圓viên 明minh 。 圓viên 明minh 。 即tức 淨tịnh 極cực 光quang 通thông 之chi 意ý 。 未vị 來lai 修tu 學học 人nhân 。 必tất 當đương 依y 此thử 耳nhĩ 根căn 反phản 聞văn 之chi 法pháp 。 如như 是thị 而nhi 修tu 也dã 。 不bất 唯duy 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 由do 斯tư 而nhi 入nhập 。 即tức 我ngã 文Văn 殊Thù 。 亦diệc 從tùng 耳nhĩ 根căn 反phản 聞văn 之chi 中trung 。 而nhi 得đắc 修tu 證chứng 也dã 。 非phi 唯duy 觀Quán 世Thế 音Âm 。 一nhất 人nhân 為vi 然nhiên 。 則tắc 知tri 此thử 法pháp 。 為vi 三tam 世thế 通thông 修tu 之chi 路lộ 。 是thị 諸chư 佛Phật 共cộng 入nhập 之chi 門môn 。 汝nhữ 等đẳng 當đương 從tùng 妙diệu 耳nhĩ 門môn 而nhi 入nhập 焉yên 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 蓋cái 自tự 不bất 修tu 。 惟duy 勸khuyến 人nhân 修tu 。 人nhân 或hoặc 不bất 從tùng 。 先tiên 身thân 入nhập 。 而nhi 率suất 眾chúng 同đồng 入nhập 。 人nhân 皆giai 樂lạc 與dữ 。 故cố 文Văn 殊Thù 明minh 己kỷ 。 亦diệc 從tùng 耳nhĩ 根căn 修tu 證chứng 。 所sở 以dĩ 啟khải 人nhân 之chi 必tất 信tín 從tùng 也dã 。 ❖ 寅# 五ngũ 結kết 答đáp 覆phú 命mạng 。 誠thành 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 詢tuân 我ngã 諸chư 方phương 便tiện 。 以dĩ 救cứu 諸chư 末mạt 劫kiếp 。 求cầu 出xuất 世thế 間gian 人nhân 。 成thành 就tựu 涅Niết 槃Bàn 心tâm 。 觀Quán 世Thế 音Âm 為vi 最tối 。 此thử 結kết 答đáp 。 即tức 觀Quán 世Thế 音Âm 為vi 最tối 。 一nhất 句cú 覆phú 命mạng 。 因nhân 前tiền 佛Phật 敕sắc 。 揀giản 選tuyển 圓viên 通thông 。 今kim 當đương 覆phú 命mạng 。 誠thành 者giả 真chân 也dã 。 如như 佛Phật 言ngôn 。 真chân 真Chân 如Như 佛Phật 所sở 命mạng 。 表biểu 信tín 從tùng 佛Phật 旨chỉ 也dã 。 次thứ 四tứ 句cú 。 牒điệp 前tiền 敕sắc 選tuyển 授thọ 意ý 之chi 文văn 。 我ngã 今kim 欲dục 令linh 。 阿A 難Nan 開khai 悟ngộ 。 二nhị 十thập 五ngũ 行hành 。 誰thùy 當đương 其kỳ 根căn 。 兼kiêm 我ngã 滅diệt 後hậu 。 此thử 界giới 眾chúng 生sanh 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 何hà 方phương 便tiện 門môn 。 得đắc 易dị 成thành 就tựu 。 詢tuân 我ngã 諸chư 方phương 便tiện 者giả 。 即tức 問vấn 我ngã 諸chư 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 。 方phương 便tiện 行hành 門môn 。 那na 一nhất 門môn 最tối 當đương 阿A 難Nan 之chi 根căn 機cơ 。 揀giản 取thủ 一nhất 門môn 。 為vi 通thông 常thường 可khả 修tu 法pháp 也dã 。 而nhi 阿A 難Nan 多đa 聞văn 。 一nhất 向hướng 慣quán 用dụng 耳nhĩ 根căn 。 此thử 答đáp 第đệ 一nhất 旨chỉ 。 以dĩ 救cứu 諸chư 末mạt 劫kiếp 者giả 。 即tức 前tiền 兼kiêm 我ngã 滅diệt 後hậu 。 此thử 界giới 眾chúng 生sanh 。 而nhi 欲dục 令linh 其kỳ 出xuất 離ly 生sanh 死tử 。 蓋cái 此thử 界giới 眾chúng 生sanh 。 耳nhĩ 根căn 最tối 利lợi 。 循tuần 聲thanh 故cố 流lưu 轉chuyển 。 旋toàn 流lưu 獲hoạch 無vô 妄vọng 也dã 。 此thử 答đáp 第đệ 二nhị 旨chỉ 。 求cầu 出xuất 世thế 間gian 人nhân 。 成thành 就tựu 涅Niết 槃Bàn 心tâm 二nhị 句cú 。 即tức 前tiền 入nhập 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 三tam 。 四tứ 二nhị 旨chỉ 。 求cầu 出xuất 世thế 間gian 人nhân 。 即tức 先tiên 厭yếm 離ly 。 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 諸chư 小Tiểu 乘Thừa 法Pháp 。 發phát 心tâm 勤cần 求cầu 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 即tức 此thử 令linh 回hồi 小tiểu 向hướng 大đại 。 得đắc 成thành 就tựu 究cứu 竟cánh 。 涅Niết 槃Bàn 心tâm 也dã 。 觀Quán 世Thế 音Âm 為vi 最tối 者giả 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 能năng 於ư 佛Phật 之chi 前tiền 旨chỉ 。 四tứ 義nghĩa 全toàn 順thuận 者giả 。 惟duy 觀Quán 音Âm 耳nhĩ 門môn 最tối 為vi 第đệ 一nhất 也dã 。 蓋cái 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 即tức 多đa 聞văn 者giả 之chi 聞văn 根căn 。 故cố 能năng 獨độc 當đương 阿A 難Nan 之chi 根căn 。 即tức 順thuận 第đệ 一nhất 旨chỉ 也dã 。 人nhân 人nhân 現hiện 具cụ 。 淺thiển 深thâm 均quân 脩tu 。 故cố 能năng 普phổ 救cứu 諸chư 末mạt 劫kiếp 。 即tức 順thuận 第đệ 二nhị 旨chỉ 也dã 。 先tiên 得đắc 人nhân 空không 。 次thứ 脫thoát 法pháp 執chấp 。 故cố 能năng 應ưng 求cầu 出xuất 世thế 。 即tức 順thuận 第đệ 三tam 旨chỉ 也dã 。 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 故cố 能năng 成thành 就tựu 涅Niết 槃Bàn 心tâm 。 即tức 順thuận 第đệ 四tứ 旨chỉ 也dã 。 又hựu 前tiền 二nhị 顯hiển 契khế 機cơ 。 後hậu 二nhị 顯hiển 契khế 理lý 。 機cơ 理lý 雙song 契khế 。 聖thánh 旨chỉ 全toàn 孚phu 。 此thử 觀quán 之chi 門môn 。 所sở 以dĩ 獨độc 超siêu 諸chư 門môn 矣hĩ 。 自tự 餘dư 諸chư 方phương 便tiện 。 皆giai 是thị 佛Phật 威uy 神thần 。 即tức 事sự 捨xả 塵trần 勞lao 。 非phi 是thị 常thường 修tu 學học 。 淺thiển 深thâm 同đồng 說thuyết 法Pháp 。 自tự 觀Quán 音Âm 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 之chi 外ngoại 。 其kỳ 餘dư 諸chư 二nhị 十thập 四tứ 聖thánh 。 所sở 修tu 方phương 便tiện 法Pháp 門môn 。 皆giai 佛Phật 之chi 威uy 德đức 神thần 力lực 。 令linh 其kỳ 即tức 遇ngộ 之chi 事sự 。 而nhi 能năng 捨xả 脫thoát 塵trần 勞lao 也dã 。 非phi 是thị 二nhị 字tự 。 雙song 貫quán 下hạ 句cú 。 非phi 是thị 通thông 常thường 可khả 修tu 之chi 法Pháp 。 若nhược 通thông 常thường 可khả 修tu 學học 。 不bất 須tu 仗trượng 佛Phật 。 威uy 神thần 加gia 被bị 。 但đãn 任nhậm 運vận 進tiến 修tu 。 自tự 能năng 入nhập 圓viên 也dã 。 亦diệc 非phi 是thị 淺thiển 位vị 與dữ 深thâm 位vị 。 同đồng 時thời 可khả 以dĩ 說thuyết 法Pháp 。 若nhược 淺thiển 深thâm 可khả 同đồng 說thuyết 。 不bất 須tu 即tức 事sự 而nhi 捨xả 塵trần 勞lao 。 但đãn 三tam 根căn 普phổ 利lợi 。 無vô 機cơ 不bất 收thu 也dã 。 然nhiên 就tựu 諸chư 門môn 中trung 。 明minh 佛Phật 威uy 加gia 被bị 者giả 。 如như 那na 律luật 失thất 明minh 。 佛Phật 示thị 樂nhạo 見kiến 照chiếu 明minh 。 盤bàn 特đặc 闕khuyết 誦tụng 。 佛Phật 教giáo 調điều 息tức 攝nhiếp 心tâm 。 明minh 即tức 事sự 捨xả 塵trần 者giả 。 如như 鳥điểu 芻sô 多đa 婬dâm 。 佛Phật 教giáo 觀quán 慾dục 火hỏa 。 難Nan 陀Đà 心tâm 散tán 。 佛Phật 教giáo 觀quán 鼻tị 端đoan 。 人nhân 不bất 皆giai 然nhiên 。 豈khởi 尋tầm 常thường 可khả 以dĩ 通thông 修tu 乎hồ 。 且thả 此thử 等đẳng 。 唯duy 對đối 於ư 淺thiển 位vị 。 深thâm 位vị 則tắc 不bất 相tương 宜nghi 。 如như 普phổ 賢hiền 之chi 大đại 因nhân 。 滿mãn 慈từ 之chi 宿túc 辯biện 。 善thiện 現hiện 之chi 解giải 空không 。 舍xá 利lợi 之chi 淨tịnh 見kiến 。 皆giai 屬thuộc 深thâm 心tâm 。 豈khởi 淺thiển 智trí 初sơ 心tâm 。 可khả 得đắc 入nhập 乎hồ 。 若nhược 觀Quán 音Âm 之chi 耳nhĩ 根căn 法Pháp 門môn 。 則tắc 是thị 淺thiển 深thâm 可khả 以dĩ 同đồng 說thuyết 。 久cửu 長trường 可khả 以dĩ 共cộng 修tu 。 而nhi 最tối 初sơ 入nhập 門môn 方phương 便tiện 。 更cánh 無vô 過quá 於ư 此thử 矣hĩ 。 五ngũ 結kết 答đáp 覆phú 命mạng 竟cánh 。 ❖ 寅# 六lục 求cầu 加gia 總tổng 結kết 。 頂đảnh 禮lễ 如Như 來Lai 藏tạng 。 無vô 漏lậu 不bất 思tư 議nghị 。 願nguyện 加gia 被bị 未vị 來lai 。 於ư 此thử 門môn 無vô 惑hoặc 。 方phương 便tiện 易dị 成thành 就tựu 。 堪kham 以dĩ 教giáo 阿A 難Nan 。 及cập 末mạt 劫kiếp 沉trầm 淪luân 。 但đãn 以dĩ 此thử 根căn 修tu 。 圓viên 通thông 超siêu 餘dư 者giả 。 真chân 實thật 心tâm 如như 是thị 。 初sơ 二nhị 句cú 有hữu 二nhị 解giải 。 一nhất 敬kính 禮lễ 尊tôn 法pháp 也dã 。 以dĩ 此thử 耳nhĩ 根căn 一nhất 門môn 。 修tu 證chứng 定định 體thể 。 即tức 前tiền 佛Phật 說thuyết 。 三tam 如Như 來Lai 藏tạng 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 之chi 理lý 體thể 也dã 。 所sở 證chứng 定định 用dụng 。 乃nãi 屬thuộc 無vô 漏lậu 無vô 為vi 。 不bất 思tư 議nghị 之chi 事sự 用dụng 也dã 。 此thử 正chánh 如Như 來Lai 。 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 。 全toàn 體thể 大đại 用dụng 也dã 。 故cố 頂đảnh 禮lễ 求cầu 加gia 。 二nhị 。 敬kính 禮lễ 三Tam 寶Bảo 也dã 。 如Như 來Lai 藏tạng 。 如Như 來Lai 即tức 佛Phật 寶bảo 也dã 。 藏tạng 。 謂vị 藏tạng 心tâm 法Pháp 寶bảo 也dã 。 無vô 漏lậu 不bất 思tư 議nghị 。 意ý 指chỉ 圓viên 通thông 諸chư 聖thánh 。 僧Tăng 寶bảo 也dã 。 無vô 漏lậu 。 指chỉ 大đại 阿A 羅La 漢Hán 。 已dĩ 斷đoạn 見kiến 思tư 故cố 。 不bất 思tư 議nghị 。 指chỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 神thần 用dụng 莫mạc 測trắc 故cố 。 故cố 我ngã 頂đảnh 禮lễ 。 願nguyện 求cầu 加gia 被bị 未vị 來lai 學học 者giả 。 於ư 此thử 一nhất 門môn 無vô 惑hoặc 。 無vô 惑hoặc 當đương 作tác 兩lưỡng 解giải 。 一nhất 。 無vô 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 加gia 被bị 眾chúng 生sanh 。 於ư 此thử 法Pháp 門môn 。 必tất 信tín 從tùng 而nhi 無vô 疑nghi 惑hoặc 也dã 。 二nhị 。 無vô 生sanh 迷mê 惑hoặc 。 加gia 被bị 眾chúng 生sanh 。 於ư 此thử 法Pháp 門môn 。 必tất 解giải 悟ngộ 而nhi 無vô 迷mê 惑hoặc 也dã 。 此thử 正chánh 初sơ 心tâm 方phương 便tiện 。 不bất 遲trì 而nhi 速tốc 。 容dung 易dị 成thành 就tựu 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 。 因nhân 未vị 修tu 之chi 先tiên 。 本bổn 來lai 現hiện 具cụ 圓viên 通thông 之chi 相tướng 。 由do 是thị 加gia 修tu 。 一nhất 反phản 聞văn 間gian 。 彈đàn 指chỉ 可khả 超siêu 無Vô 學Học 。 乃nãi 至chí 入nhập 住trụ 成thành 佛Phật 。 不bất 勞lao 多đa 劫kiếp 。 豈khởi 不bất 容dung 易dị 成thành 就tựu 哉tai 。 堪kham 以dĩ 教giáo 阿A 難Nan 。 及cập 末mạt 劫kiếp 沉trầm 淪luân 者giả 。 自tự 阿A 難Nan 以dĩ 至chí 末mạt 劫kiếp 群quần 生sanh 。 俱câu 是thị 當đương 機cơ 。 以dĩ 阿A 難Nan 多đa 聞văn 。 耳nhĩ 根căn 偏thiên 利lợi 故cố 堪kham 教giáo 。 此thử 即tức 答đáp 佛Phật 敕sắc 選tuyển 時thời 。 囑chúc 云vân 。 欲dục 令linh 阿A 難Nan 開khai 悟ngộ 。 二nhị 十thập 五ngũ 行hành 。 誰thùy 當đương 其kỳ 根căn 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 聲thanh 論luận 得đắc 以dĩ 宣tuyên 明minh 。 雖tuy 至chí 末mạt 劫kiếp 沉trầm 淪luân 。 亦diệc 耳nhĩ 門môn 堪kham 教giáo 。 此thử 即tức 答đáp 前tiền 。 兼kiêm 我ngã 滅diệt 後hậu 。 此thử 界giới 眾chúng 生sanh 。 何hà 方phương 便tiện 門môn 。 得đắc 易dị 成thành 就tựu 也dã 。 但đãn 以dĩ 此thử 根căn 修tu 二nhị 句cú 。 明minh 其kỳ 但đãn 以dĩ 此thử 耳nhĩ 根căn 。 一nhất 門môn 修tu 習tập 。 而nhi 所sở 證chứng 圓viên 通thông 。 便tiện 超siêu 其kỳ 餘dư 二nhị 十thập 四tứ 聖thánh 。 凡phàm 欲dục 修tu 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 定định 者giả 。 真chân 實thật 修tu 心tâm 要yếu 訣quyết 。 不bất 過quá 如như 是thị 而nhi 已dĩ 。 此thử 文Văn 殊Thù 奉phụng 命mệnh 揀giản 選tuyển 。 乃nãi 至chí 求cầu 加gia 總tổng 結kết 。 唯duy 此thử 耳nhĩ 根căn 反phản 聞văn 。 獨độc 當đương 其kỳ 選tuyển 矣hĩ 。 二nhị 如Như 來Lai 教giáo 示thị 一nhất 門môn 深thâm 入nhập 竟cánh 。 ❖ 辛tân 三tam 大đại 眾chúng 承thừa 示thị 開khai 悟ngộ 證chứng 入nhập 分phân 二nhị 壬nhâm 初sơ 阿A 難Nan 一nhất 類loại 開khai 悟ngộ 二nhị 登đăng 伽già 一nhất 類loại 證chứng 入nhập 。 今kim 初sơ 。 於ư 是thị 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 身thân 心tâm 瞭# 然nhiên 。 得đắc 大đại 開khai 示thị 。 觀quán 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 及cập 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 有hữu 人nhân 。 因nhân 事sự 遠viễn 遊du 。 未vị 得đắc 歸quy 還hoàn 。 明minh 了liễu 其kỳ 家gia 。 所sở 歸quy 道đạo 路lộ 。 此thử 阿A 難Nan 一nhất 類loại 之chi 機cơ 。 所sở 知tri 障chướng 輕khinh 。 故cố 能năng 頓đốn 悟ngộ 。 而nhi 煩phiền 惱não 障chướng 重trọng 。 故cố 未vị 能năng 頓đốn 證chứng 。 且thả 圓viên 頓đốn 教giáo 旨chỉ 。 惟duy 重trọng 徹triệt 悟ngộ 。 不bất 愁sầu 不bất 證chứng 。 阿A 難Nan 既ký 是thị 大đại 權quyền 示thị 現hiện 。 雖tuy 不bất 證chứng 亦diệc 復phục 何hà 礙ngại 。 於ư 是thị 。 即tức 指chỉ 文Văn 殊Thù 偈kệ 選tuyển 之chi 後hậu 。 於ư 是thị 時thời 也dã 。 阿A 難Nan 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 一nhất 類loại 之chi 機cơ 。 各các 各các 身thân 心tâm 瞭# 然nhiên 。 此thử 與dữ 五ngũ 卷quyển 偈kệ 後hậu 。 身thân 心tâm 皎hiệu 然nhiên 不bất 同đồng 。 彼bỉ 以dĩ 身thân 心tâm 。 結kết 之chi 次thứ 第đệ 。 與dữ 解giải 之chi 次thứ 第đệ 。 皎hiệu 然nhiên 明minh 白bạch 。 矣hĩ 。 尚thượng 未vị 知tri 所sở 入nhập 一nhất 門môn 。 是thị 何hà 門môn 。 當đương 以dĩ 何hà 修tu 法Pháp 。 此thử 瞭# 然nhiên 者giả 。 豁hoát 然nhiên 貫quán 通thông 義nghĩa 。 由do 聞văn 文Văn 殊Thù 偈kệ 選tuyển 。 分phân 明minh 指chỉ 出xuất 。 將tương 聞văn 持trì 佛Phật 佛Phật 。 何hà 不bất 自tự 聞văn 聞văn 。 及cập 成thành 就tựu 涅Niết 槃Bàn 心tâm 。 觀Quán 世Thế 音Âm 為vi 最tối 。 是thị 了liễu 知tri 從tùng 入nhập 之chi 門môn 。 獨độc 在tại 耳nhĩ 根căn 。 而nhi 修tu 證chứng 唯duy 在tại 旋toàn 流lưu 。 又hựu 明minh 得đắc 耳nhĩ 根căn 解giải 。 而nhi 六lục 處xứ 之chi 根căn 齊tề 解giải 。 是thị 身thân 瞭# 然nhiên 。 以dĩ 根căn 即tức 身thân 也dã 。 明minh 得đắc 聞văn 性tánh 復phục 。 以dĩ 六lục 處xứ 之chi 性tánh 齊tề 復phục 。 是thị 心tâm 瞭# 然nhiên 以dĩ 性tánh 即tức 心tâm 也dã 。 得đắc 大đại 開khai 示thị 。 因nhân 前tiền 未vị 知tri 。 從tùng 入nhập 之chi 門môn 。 冀ký 佛Phật 冥minh 授thọ 。 於ư 是thị 如Như 來Lai 。 敕sắc 令linh 諸chư 聖thánh 各các 說thuyết 本bổn 門môn 。 再tái 令linh 文Văn 殊Thù 。 分phân 明minh 揀giản 選tuyển 。 傍bàng 敲# 側trắc 擊kích 。 借tá 口khẩu 傳truyền 言ngôn 。 到đáo 此thử 始thỉ 得đắc 豁hoát 然nhiên 貫quán 通thông 。 功công 由do 得đắc 大đại 開khai 示thị 也dã 。 觀quán 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 及cập 大đại 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 解giải 見kiến 在tại 前tiền 不bất 覆phú 。 今kim 得đắc 大đại 開khai 示thị 。 觀quán 佛Phật 智trí 斷đoạn 二nhị 果quả 。 修tu 證chứng 之chi 法pháp 。 瞭# 然nhiên 不bất 昧muội 。 故cố 以dĩ 喻dụ 明minh 之chi 。 猶do 如như 有hữu 人nhân 者giả 。 喻dụ 阿A 難Nan 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 一nhất 念niệm 未vị 動động 以dĩ 前tiền 。 安an 住trụ 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 家gia 鄉hương 。 俄nga 而nhi 無vô 明minh 不bất 覺giác 。 忽hốt 動động 一nhất 念niệm 。 三tam 細tế 勃bột 興hưng 。 六lục 麤thô 競cạnh 作tác 。 背bội 覺giác 合hợp 塵trần 。 流lưu 而nhi 忘vong 返phản 。 即tức 同đồng 因nhân 事sự 遠viễn 遊du 。 六lục 道đạo 往vãng 返phản 。 日nhật 久cửu 月nguyệt 深thâm 。 不bất 唯duy 未vị 得đắc 歸quy 還hoàn 。 即tức 家gia 鄉hương 之chi 道đạo 路lộ 。 亦diệc 幾kỷ 忘vong 失thất 。 今kim 者giả 幸hạnh 遇ngộ 如Như 來Lai 。 種chủng 種chủng 開khai 示thị 。 及cập 聞văn 文Văn 殊Thù 敕sắc 選tuyển 。 雖tuy 未vị 即tức 得đắc 圓viên 通thông 。 而nhi 相tương 似tự 解giải 發phát 。 已dĩ 知tri 耳nhĩ 根căn 解giải 結kết 次thứ 第đệ 。 旋toàn 流lưu 即tức 獲hoạch 無vô 妄vọng 。 即tức 同đồng 明minh 了liễu 其kỳ 家gia 。 所sở 歸quy 道đạo 路lộ 。 雖tuy 未vị 俶thục 裝trang 錦cẩm 旋toàn 。 然nhiên 已dĩ 了liễu 知tri 歸quy 家gia 道đạo 路lộ 。 即tức 無vô 上thượng 乘thừa 。 妙diệu 脩tu 行hành 路lộ 矣hĩ 。 ❖ 壬nhâm 二nhị 登đăng 伽già 一nhất 類loại 證chứng 入nhập 。 普phổ 會hội 大đại 眾chúng 。 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 有Hữu 學Học 二Nhị 乘Thừa 。 及cập 諸chư 一nhất 切thiết 。 新tân 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 其kỳ 數số 凡phàm 有hữu 。 十thập 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 皆giai 得đắc 本bổn 心tâm 。 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 。 獲hoạch 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 此thử 約ước 登đăng 伽già 一nhất 類loại 。 煩phiền 惱não 障chướng 輕khinh 。 故cố 能năng 頓đốn 證chứng 。 然nhiên 圓viên 頓đốn 行hành 人nhân 。 悟ngộ 即tức 徹triệt 底để 。 證chứng 分phần 淺thiển 深thâm 。 而nhi 登đăng 伽già 前tiền 聞văn 神thần 咒chú 。 不bất 思tư 議nghị 力lực 加gia 持trì 。 頓đốn 證chứng 三Tam 果Quả 。 此thử 以dĩ 聞văn 偈kệ 開khai 悟ngộ 。 乘thừa 悟ngộ 頓đốn 斷đoạn 殘tàn 思tư 。 故cố 與dữ 此thử 等đẳng 列liệt 作tác 一nhất 類loại 。 凡phàm 經kinh 敘tự 證chứng 。 多đa 從tùng 深thâm 至chí 淺thiển 。 此thử 中trung 三tam 段đoạn 。 但đãn 約ước 圓viên 位vị 。 一nhất 初sơ 住trụ 。 二nhị 七thất 信tín 。 三tam 初sơ 信tín 也dã 。 普phổ 會hội 大đại 眾chúng 。 總tổng 標tiêu 在tại 會hội 之chi 機cơ 。 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 應ưng 是thị 利lợi 根căn 凡phàm 夫phu 。 有Hữu 學Học 二Nhị 乘Thừa 。 應ưng 是thị 不bất 定định 初sơ 心tâm 。 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 是thị 圓viên 人nhân 初sơ 機cơ 。 此thử 等đẳng 宿túc 因nhân 實thật 深thâm 。 現hiện 位vị 雖tuy 淺thiển 。 皆giai 屬thuộc 煩phiền 惱não 障chướng 輕khinh 。 故cố 得đắc 乘thừa 悟ngộ 證chứng 入nhập 。 其kỳ 數số 有hữu 十thập 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 可khả 謂vị 機cơ 熟thục 者giả 眾chúng 。 皆giai 得đắc 本bổn 心tâm 者giả 。 咸hàm 皆giai 悟ngộ 得đắc 本bổn 有hữu 真chân 心tâm 。 此thử 心tâm 即tức 六lục 根căn 門môn 頭đầu 。 圓viên 湛trạm 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 也dã 。 與dữ 第đệ 三tam 卷quyển 末mạt 。 阿A 難Nan 等đẳng 獲hoạch 本bổn 妙diệu 心tâm 。 同đồng 一nhất 心tâm 相tướng 。 但đãn 彼bỉ 悟ngộ 得đắc 。 此thử 則tắc 證chứng 得đắc 也dã 。 良lương 以dĩ 圓viên 人nhân 。 初sơ 後hậu 二nhị 心tâm 究cứu 竟cánh 不bất 別biệt 。 故cố 初sơ 住trụ 即tức 證chứng 得đắc 本bổn 有hữu 真chân 心tâm 矣hĩ 。 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 者giả 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 即tức 四tứ 卷quyển 想tưởng 相tướng 為vi 塵trần 。 識thức 情tình 為vi 垢cấu 。 二nhị 俱câu 遠viễn 離ly 也dã 。 覺giác 所sở 覺giác 空không 。 則tắc 塵trần 遠viễn 。 空không 所sở 空không 滅diệt 。 則tắc 垢cấu 離ly 矣hĩ 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 者giả 。 莊Trang 嚴Nghiêm 論Luận 解giải 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 初Sơ 地Địa 見kiến 道Đạo 位vị 。 若nhược 依y 圓viên 教giáo 。 即tức 十thập 住trụ 初sơ 心tâm 也dã 。 蓋cái 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 即tức 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 矣hĩ 。 此thử 位vị 是thị 證chứng 徹triệt 圓viên 通thông 因Nhân 地Địa 心tâm 。 成thành 果quả 地địa 初sơ 步bộ 。 四tứ 卷quyển 末mạt 云vân 。 則tắc 汝nhữ 法Pháp 眼nhãn 。 應ứng 時thời 清thanh 明minh 。 是thị 也dã 。 性Tánh 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 聞văn 說thuyết 偈kệ 已dĩ 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 性tánh 是thị 登Đăng 伽Già 。 華hoa 言ngôn 出Xuất 家Gia 。 名danh 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 尼Ni 即tức 女nữ 也dã 。 聞văn 文Văn 殊Thù 說thuyết 偈kệ 已dĩ 。 增tăng 進tiến 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 即tức 圓viên 之chi 七thất 信tín 。 借tá 小tiểu 聖thánh 名danh 。 稱xưng 大đại 凡phàm 位vị 。 按án 圓viên 通thông 即tức 。 此thử 根căn 初sơ 解giải 。 先tiên 得đắc 人nhân 空không 。 而nhi 文văn 齊tề 於ư 聞văn 所sở 聞văn 盡tận 也dã 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 皆giai 發phát 無vô 等đẳng 等đẳng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 此thử 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 圓viên 教giáo 初sơ 信tín 位vị 。 數số 以dĩ 無vô 量lượng 稱xưng 者giả 。 愈dũ 見kiến 其kỳ 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。 智Trí 論Luận 云vân 。 阿a 婆bà 磨ma 。 此thử 翻phiên 無vô 等đẳng 等đẳng 。 以dĩ 佛Phật 果Quả 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 為vi 無vô 等đẳng 。 謂vị 無vô 有hữu 何hà 法pháp 。 可khả 與dữ 齊tề 等đẳng 也dã 。 今kim 既ký 皆giai 能năng 發phát 成thành 佛Phật 之chi 心tâm 。 謂vị 於ư 無vô 可khả 等đẳng 者giả 。 今kim 已dĩ 能năng 等đẳng 。 故cố 曰viết 無vô 等đẳng 等đẳng 也dã 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 合hợp 之chi 即tức 一nhất 佛Phật 字tự 。 此thử 名danh 乃nãi 超siêu 九cửu 界giới 以dĩ 獨độc 尊tôn 之chi 號hiệu 。 從tùng 下hạ 釋thích 上thượng 。 三tam 菩Bồ 提Đề 此thử 云vân 正chánh 覺giác 。 超siêu 過quá 六lục 凡phàm 眾chúng 生sanh 之chi 不bất 覺giác 。 三tam 藐miệu 此thử 云vân 正chánh 等đẳng 。 超siêu 過quá 二Nhị 乘Thừa 人nhân 自tự 他tha 。 不bất 能năng 平bình 等đẳng 。 但đãn 求cầu 己kỷ 利lợi 不bất 肯khẳng 利lợi 他tha 。 阿a 耨nậu 多đa 羅la 。 此thử 云vân 無vô 上thượng 。 超siêu 過quá 菩Bồ 薩Tát 之chi 有hữu 上thượng 。 雖tuy 為vi 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 猶do 有hữu 妙diệu 覺giác 。 尚thượng 稱xưng 有hữu 上thượng 士sĩ 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 獨độc 當đương 此thử 稱xưng 。 寶Bảo 鏡Kính 疏Sớ 云vân 。 當đương 機cơ 所sở 求cầu 。 唯duy 曰viết 路lộ 。 曰viết 門môn 。 乃nãi 至chí 賜tứ 屋ốc 。 是thị 尚thượng 未vị 知tri 有hữu 本bổn 家gia 也dã 。 今kim 聞văn 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 之chi 後hậu 。 經kinh 家gia 直trực 敘tự 曰viết 家gia 者giả 。 正chánh 顯hiển 當đương 機cơ 大đại 眾chúng 。 了liễu 明minh 自tự 心tâm 。 不bất 從tùng 人nhân 得đắc 。 義nghĩa 如như 本bổn 家gia 。 非phi 賜tứ 屋ốc 之chi 可khả 比tỉ 也dã 。 然nhiên 即tức 以dĩ 此thử 耳nhĩ 根căn 返phản 聞văn 。 為vi 還hoàn 涅Niết 槃Bàn 鄉hương 。 歸quy 菩Bồ 提Đề 家gia 之chi 門môn 路lộ 也dã 。 初sơ 選tuyển 根căn 直trực 入nhập 。 一nhất 大đại 科khoa 已dĩ 竟cánh 。 大Đại 佛Phật 頂Đảnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 講Giảng 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 十thập 六lục 終chung